Árbók Nemendasambands Samvinnuskólans - 01.06.1974, Side 37

ÞORKELL JÓHANNESSON
Þorkell Jóhannesson var borinn og barnfæddur á Syðra-
Fjalli í Aðaldal, sjötta desember 1895. Foreldrar hans voru
Jóhannes Þorkelsson bóndi og hreppstjóri á Syðra-Fjalli
og kona hans Svava Jónasdóttir. Þau voru bæði af merkum
bændaættum í héraðinu. I föðurætt hans voru gildir bændur
og hagsýnir, en jafnframt var þeim í blóð borin rík fræða-
löngun, orðkyngi og hneigð til skáldskapar. Þessir ólíku
eðlisþættir voru oft í merkilega góðu sambýli í skaphöfn
forfeðra hans og ættmenna.
Þegar Þorkell Jóhannesson var í bernsku, stóð félags- og
menningarleg gróska í miklum blóma í héraðinu. Kaupfélag
Þingeyinga var í örum vexti og samhliða því merkileg fél-
agsmálavakning. 1 héraðinu voru margir þjóðmálaskörung-
ar, sem höfðu víðtæk áhrif. Samvinnustefnunni óx fiskur
um hrygg vegna forgöngu og áhrifa þeirra. Hagur manna
fór batnandi eftir þrengingar harðindanna á síðari hluta
19. aldar. Árabilið kringum aldamótin var að mörgu leyti
unaðslegur tími í sögu íslenzkra sveita. Framfarirnar komu
með hægum straumi og vöktu bjartar vonir um áframhald-
andi sókn til fegurra og betra lífs. Nýir möguleikar virtust
á næsta leiti, og sveitin gaf fyrirheit um bjartari og betri
daga.
Samhliða félagsmálavakningunni í héraðinu blómgaðist
merkileg bókmennta- og skáldskaparöld. 1 næsta nágrenni
voru Indriði Þorkelsson, föðurbróðir Þorkels, og Konráð
Vilhjálmsson á Hafralæk. Út við Skjálfanda voru bræður-
3
33