Fréttablaðið - 10.12.2015, Blaðsíða 28

Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir forStjóri: Sævar Freyr Þráinsson Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis
á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSn 1670-3871
fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is og Viktoría Hermannsdóttir viktoria@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is ljóSmyndir: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚtlitShönnun: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
Halldór
Fanney Birna
Jónsdóttir
fanney@frettabladid.is
Mikill meirihluti landsmanna telur Ríkisútvarp-ið hluta af tilveru sinni, menningarþátttöku, lýðræðisstarfi, sýn til umheimsins, og vill
að þetta almannaútvarp fylgi okkur inn í framtíðina.
Landsmenn vilja líka að til séu aðrar öflugar stöðvar og
miðlar. Á fjölbreyttum fjölmiðlavettvangi á Ríkisút-
varpið að vera í senn kjölfesta og leiðarvísir, stöð með
ákveðnar skyldur við samfélagið en ekki bara hluthafa
sína, stöð sem býr að sterkri hefð en er nógu öflug og
framsækin til að geta fylgt hjartslætti nýrra tíma.
Það sem almannaútvarp Íslands þarf til að sinna
hlutverki sínu er fjárhagslegur stöðugleiki og friður
um grundvallargildin. Hingað til hefur gengið á ýmsu
í fjármálunum en helstu samtök þjóðarinnar, pólitísk,
fagleg og menningarleg, hafa staðið þétt á bak við það
úrvalslið sem býr til Ríkisútvarpið á hverjum degi –
útvarpið í 85 ár, sjónvarpið í næstum 50 ár.
Nú blása aðrir vindar. Í stjórnarflokkunum tveimur
eru öfl sem telja rétt að draga úr starfi Ríkisútvarpsins
og vilja það jafnvel feigt, nema þá sem smástöð fyrir
sérvitringa. Ástæður eru að hluta hugmyndafræði-
legar og að hluta virðast þær tengjast einhvers konar
hefndarhug sem enginn botnar í. Þessi öfl hamast nú
gegn frumvarpi mennta- og menningarmálaráðherra
um að upphæð útvarpsgjaldsins verði áfram sú sama
og verið hefur. Takist þeim að stöðva frumvarpið
verður Ríkisútvarpið af verulegum tekjum, 4–500
milljónum króna. Engin ráð eru þá í sjónmáli önnur en
harkalegur niðurskurður í launaútgjöldum, uppsagnir
og stórskert dagskrá.
Rekstur almannaútvarps þolir ekki slíkt högg.
Hættan er sú að smám saman yrði dagskrá sjónvarps
og útvarps svo dapurleg að áhorfendum og áheyrend-
um fækkaði, tekjur af auglýsingum drægjust saman og
almennur stuðningur minnkaði. Stöðin mundi smám
saman lamast – hætta að skipta máli – án þess að aðrir
hefðu vilja og bolmagn til að gera okkur öllum það
gagn sem Ríkisútvarpið gerir á hverjum degi.
Við, stjórnarmenn í Ríkisútvarpinu, heitum á
almenning að koma Ríkisútvarpinu til hjálpar og gera
ráðherrum og þingmönnum ljóst að það má ekki lama
almannaútvarpið.
Ekki lama RÚV
Björg Eva
Erlendsdóttir
Friðrik
Rafnsson
Mörður
Árnason
stjórnarmenn
í RÚV
Full af frábærum
uppskriftum!
Berglind Sigmars
- Heilsuréttir ölskyldunnar
og GOTT, veitingastaður
HOLLAR OG HEILLANDI
bokafelagid.is
„Orðaður“ við framboð
Ólafur Ragnar Grímsson, eða
orðunefnd í hans umboði,
hefur ákveðið að svipta Sigurð
Einarsson, fyrrverandi stjórn-
anda Kaupþings, Riddarakrossi
hinnar íslensku fálkaorðu
vegna aðildar hans að stórfelldu
fjármálamisferli í aðdraganda
bankahrunsins. Er þetta í fyrsta
skipti sem einhver er sviptur
þeim rétti að bera orðuna.
Margir segja gjörðir forsetans
aldrei háðar tilviljunum og hver
einasta hreyfing sé reiknuð í
þaula, líkt og stórmeistari hugsi
fjölda leikja fram í tímann. Vilja
einhverjir meina að nú sé virki-
lega hægt að „orða“ forsetann
við framboð næsta sumar.
Samkvæmisleikur á þingi
Desembermánuður er mánuður
karps á þingi um forgangsröðun
fjármagns ríkisins. Það er þá
sem stjórn og stjórnarandstaða
bítast hvað harðast um hvar fé
ríkisins sé best borgið. Hefst þá
umræða sem allir vita hvernig
þróast. Sitt sýnist hverjum um
þennan samkvæmisleik sem er
jafn fastur gestur á aðventunni
og Kryddsíldin á gamlársdag.
Einhvern veginn held ég nú að
flestir séu farnir að loka eyrum
sínum gagnvart þessu og biðja
heldur um upplýsta og yfir-
vegaða umræðu um fjárlög hvers
árs. Leikur að prósentum og
súluritum getur orðið hvim-
leiður til lengdar.
sveinn@frettabladid.is
Endurskoðun löggjafar um fóstureyðingar er í gangi í heilbrigðisráðuneytinu. Ákvæði laganna hafa staðið óbreytt í 40 ár. Þar er kveðið á um að fóstureyðing sé heimil undir ákveðnum kringumstæðum, þar á meðal þegar ætla má að tilkoma barns verði
konunni of erfið vegna félagslegra aðstæðna. Einnig ef
læknisfræðilegar ástæður eru fyrir hendi, ætla megi að
heilsu konu sé hætta búin eða ef hætta er á að barnið
fæðist vanskapað. Þá er heimilt að eyða fóstri ef konu
hefur verið nauðgað. Fréttablaðið greindi frá þessari
endurskoðun á þriðjudag en heilbrigðisráðherra segir
lögin barn síns tíma og fulla þörf á endurskoðun.
Nýlega birtist grein í Læknablaðinu þar sem gagnrýnt
var að konur væru enn í þeirri formlegu stöðu að tveir
aðilar þyrftu að samþykkja beiðni þeirra um þungunar-
rof, tveir læknar eða læknir og félagsfræðingur.
Þetta fyrirkomulag hefur verið gagnrýnt lengi og hafa
þær raddir orðið háværari með árunum. Þær Silja Bára
Ómarsdóttir og Steinunn Rögnvaldsdóttir gáfu á árinu
út bókina Rof – frásagnir kvenna af fóstureyðingum, þar
sem birtast sögur 76 kvenna sem deildu reynslu sinni
af fóstureyðingum. Í kynningu bókarinnar segir að
fjörutíu árum eftir setningu laganna séu fóstureyðingar
enn eitthvað sem vinkonur hvíslast á um í stað þess að
rætt sé opinskátt um þessa reynslu sem um þriðjungur
íslenskra kvenna á sameiginlega.
Í þættinum Ísland í dag á þriðjudag sagði María Lilja
Þrastardóttir frá reynslu sinni af fóstureyðingu. Hún
sagðist hafa upplifað niðurlægingu við það að þurfa
þetta samþykki og spurningar sem lagðar voru fyrir
hana voru óþægilegar og óviðeigandi. Í grein Lækna-
blaðsins segir að þörf sé á endurmati laganna til að
þau sjónarmið ráði för sem styðja nútímalegt sjálfræði
kvenna. Heilbrigðisráðherra segir megináhersluna við
endurskoðunina þá að konur hafi ákvörðunarvald yfir
eigin málum. „Í mínum huga er þetta ákvörðun sem
konan sjálf er best búin og fær um að taka og hún á að
hafa ákvörðunarvaldið í þessu efni,“ segir Kristján Þór.
Þessi endurskoðun löggjafarinnar er nauðsynleg.
Nú til dags eru fóstureyðingar kallaðar þungunarrof.
Hugtakanotkuninni var breytt vegna þess hversu gildis-
hlaðið orðið fóstureyðing er en þungunarrof lýsir því
mun betur nákvæmlega um hvað ræðir.
Ákvörðun um að gangast undir þungunarrof er ávallt
konunnar. Þó hún sé í mörgum tilfellum tekin í samráði
við maka eða annan aðstandanda er það konan ein sem
stendur fyrir ákvörðuninni. Þó alls ekki megi gera lítið
úr ákvörðuninni um að binda enda á þungun, enda
getur það reynst sumum konum erfitt, þá má heldur
ekki gera of mikið úr henni. Það er engin skömm að
hafa gengist undir þungunarrof. Það sem er til skammar
er að konum, sem hafa upplifað slíkt, finnst þær ekki
geta rætt um reynslu sína.
Konum verður að treysta fyrir sínum eigin líkama.
Endurskoðun laganna er fagnaðarefni.
Konur eiga
sig sjálfar
Það er engin
skömm að
hafa gengist
undir þung-
unarrof. Það
sem er til
skammar er
að konum,
sem hafa
upplifað slíkt,
finnst þær
ekki geta rætt
um reynslu
sína.
1 0 . d e s e m b e r 2 0 1 5 F I m m T U d A G U r28 s k o ð U n ∙ F r É T T A b L A ð I ð
SKOÐUN