Skessuhorn - 09.01.2019, Blaðsíða 18

MIÐVIKUDAGUR 9. JANÚAR 201918
Vísnahorn
Gleðilegt ár lesend-
ur mínir. Ætli að það sé
ekki við hæfi að rifja upp
gamla áramótahugleið-
ingu Jakobs á Varmalæk sem getur víst átt við
marga enda hef ég séð þessa vísu óþarflega oft
rangfeðraða:
Oft man ég helst er heilsar árið nýja
og horfi ég bæði fram og ögn til baka
svo marga synd er mér láðist að drýgja
og marga sem ég þyrfti að endurtaka.
Fátt var meira í umræðunni dagana fyrir jól-
in en umræður nokkurra þingmanna er sátu í
þingmannaathvarfi á bar sem af einstakri til-
viljun var staddur í nágrenni þeirra. Margir
ortu um þessar umræður en hér verður látið
duga innlegg Sigurðar Hansen:
Misjafnt þroskast mannsins sál
og mun ei framhjá litið
að oft má greina öls við skál
innrætið og vitið.
Margir sem ekki eru úr hófi kirkjusæknir
eru óöruggir hvenær skuli standa upp und-
ir Guðsþjónustunni og að sjálfsögðu gera þá
eins og hinir og hver ætti svosem að vita betur
en meðhjálparinn? Meðhjálpari í Hrepphóla-
kirkju var slæmur í mjöðm og átti erfitt með
að sitja lengi hreyfingarlaus þannig að hann
rak nauð til að rísa á fætur öðru hvoru og liðka
sig. Í hvert skipti hélt söfnuðurinn að svo bæri
að gera samkvæmt kirkjusiðum og fylgdi hans
góða fordæmi.
Þá orti Jóhannes Sigmundsson:
Í Hólakirkju er hollur siður,
hoppar allur skarinn.
Upp og niður, upp og niður,
eins og meðhjálparinn.
Um jólaleytið er einnig annatími hjá hrút-
um landsins og mega þeir sannarlega standa
í ströngu við að framleiða lambakjöt ofan í
þjóðina. Að vísu mætti þjóðin ef til vill standa
sig betur í átinu en við skulum nú ekkert vera
að velta okkur upp úr því í augnablikinu. Þor-
bergur Þorsteinsson frá Sauðá, hálfbróðir
Indriða G., var um tíma með smábúskap á
Sauðárkróki og einn morgun um fengitímann
ávarpaði hann kynbótahrút sinn með þessum
orðum:
Lof sé þér hrútur sem lembir mínar ær.
Leitt er þó að vita hve þú daufur varst í gær.
Það var kannske heldur mikið tuttugu og tvær.
Taktu þessu rólega - þér var djöfuls nær.
Svo alls jafnræðis sé gætt þá er hlutskipti
kvenkynsins ekkert endilega eftirsóknarverð-
ara hjá sauðkindinni frekar en mannskepn-
unni enda kvað Magnús vinur minn Halldórs-
son um eina bestu ána sína:
Hún gerði á granirnar stút
og geiflaði munnvikin út.
Í raunum oft mædd,
þessi rolla var sædd.
En vildi þó heldur fá hrút.
Sumum finnst það óskaplega merkilegt ef
menn geta gert rétt kveðna vísu en það er þó
í raun ekki nema handverk. Raða orðum sam-
an eftir ákveðnu kerfi. Hitt er mikilvægara að
gera góða vísu sem er þá líka rétt gerð og eft-
irminnileg að efni til, að ekki sé nú talað um ef
næst óvanalegt sjónarhorn á hlutina. Þorbjörn
Bjarnarson Þorskabítur kvað á sinni tíð:
Að smíða úr efni svo í stuðlum standi
ei stór er list þó margur dáist að
en smíða efni er öllu meiri vandi
og engir nema skáldin geta það.
Til er bragarháttur sem nefndur er Slitrur
og felst í því að orð er slitið í tvennt eða þrennt
og endurraðað til að fá rétt rím og stuðlasetn-
ingu. Einna þekktastur fyrir þá ljóðagerð var
Stefán Jónsson fréttamaður en margir fleiri
hafa lagt þar gjörva hönd að. Eftirfarandi sýn-
ishorn af þeim kveðskap er að einum fjórða
eftir Aðalgeir Arason en að þremur fjórðu
hugverk Helga Ingólfssonar. Ort eftir að
Theresa May lagði út í tvísýnan kosningaslag
en hafði ekki erindi sem erfiði:
-rihluta sinn missti mei-
-mdi um að ráða drei-
-gjanleika ei sýndi svei-
-silegt reyndist tapið gey-.
Það má kannske segja að líkur angi vísna-
gerðar sé þegar orðum er skipt milli lína með
óvanalegum hætti samanber þessa:
Áðan var ég inni á kont-
or að hlusta á spána.
Þyki manni veðrið vont
er von það fari að skána.
Þeir sem lifa lengi upplifa þar með ýmsar
útgáfur af veðurfari sem að sjálfsögðu hafa
þá einnig útlitsleg áhrif á viðkomandi. Óskar
Ágústsson lýsti svo aðgerðum sínum til hár-
snyrtingar og þar með áhrifum árafjöldans:
Greiði ég þau gráu hár
sem gista enn á skallanum,
nauðga manni níðþung ár
niður undan hallanum.
Og til að ekki verði kynjahalli í pistlinum
verður hér einnig tíunduð sjálfslýsing eftir
Önnu frá Steðja frá seinni árum hennar:
Gömul, lúin, gáfnatreg,
gigtveik, slæm í eyra.
Ennþá samt ég andann dreg.
-Ekki er það nú meira.
Aldraður maður sem hafði vissulega lagt
sitt af mörkum til verkalýðsbaráttunnar lá
banaleguna og þegar dóttir hans kom til hans
tók hann hönd hennar og stundi veikum rómi
síðustu lífsregluna sem hann gat gefið henni;
,,Mundu mig bara um það dóttir góð. Aldrei
að treysta krata“. Jón vinur minn Snæbjörns-
son eða Manni á Stað hafði víst eitthvað svip-
að viðhorf:
Almenningur yrði glaður,
ævikjörin fáum hörð,
væri enginn íhaldsmaður
eða krati til á jörð.
Nú veit ég svosem ekkert um stjórnmála-
skoðanir þess ágæta klerks sem varpaði þess-
ari spurningu að einu sóknarbarni sínu en
þokkalega stæður mun hann þó hafa verið:
Hvað er það sem höldar hugsa,
háski þegar steðjar að?
Hinn aðspurði, sárfátækur kotbóndi svar-
aði:
Ríkir hugsa um arð og uxa,
en aumingjar um sælustað.
Margar góðar vísur hafa orðið til sem
tveggja manna verk og ætli þessi sé ekki með
þeim þekktari þeirrar gerðar og trúlega rétt
rúmlega hundrað ára um þessar mundir. Frið-
rik Jónsson póstur frá Kraunastöðum í Aðal-
dal var að koma inn í Húsavíkurbæ og lendir
þá í mannþröng nokkurri og gekk hægt ferð
hans um stund uns hann segir:
Það er vandi að vara sig
að verða ei strand á götu.
Mágur hans Sigurjón Þorgrímsson botn-
aði:
Þar kom andinn yfir þig
eins og hland úr fötu.
Þó okkur fyndist sumarið sólarlítið og að
minnsta kosti nógu blautt er ekki hægt að
segja annað en haustið og fyrri hluti vetrar
hafi farið heldur vel með okkur. Í nóvember
2016 sem var mjög mildur og veðrablíður
kvað Helgi Ingólfsson:
Móðir Jörð er mikilfengleg,
milt er hér.
Nú um daga næstum geng ég
(nóvem-)ber.
Með þökk fyrir lesturinn,
Dagbjartur Dagbjartsson
Hrísum, 320 Reykholt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is
Það var kannske heldur mikið tuttugu og tvær!
Góð þátttaka lesenda var í að senda inn
lausnir á myndagátu og krossgátu sem
birtist í Jólablaði Skessuhorns 19. des-
ember síðastliðinn. Vel á annað hundr-
að lausnir bárust. Dregið var úr réttum
innsendum lausnum og fá tveir heppnir
þátttakendur í verðlaun bókina: „Flóra
Íslands, blómplöntur og byrkning-
ar,“ eftir Hörð Kristinsson, Jón Bald-
ur Hlíðberg og Þóru Ellen Þórhalls-
dóttur.
Rétt lausn á myndagátu var: „Alþing-
isdónarnir settu mark sitt á 100 ára full-
veldis afmæli landsins.“ Níels E Daní-
elsson á Akranesi er heppinn vinnings-
hafi.
Rétt lausn fyrir jólakrossgátuna var:
„Ýlir jólamánuður.“ Nafn Elísabetar
Svansdóttur í Búðardal kom upp úr
hattinum.
Skessuhorn óskar þeim til hamingju
og þakkar jafnframt öllum sem þátt
tóku.
mm
H Á T Í Ð A R M E R K I
F Ö T R E I K U L L
A F U R Ð I R K L Ó R
N Æ R V A S R I L L A J
G L Æ R Á L A S A Ö R F R Ó
B I L M A R A L T G Ó L E L
J A F N O K A R T U S K Ö L D U R H Ú S A
Ö F L U G A Á L A S G Á T A N Á R Á S
L A U S N L Ó U N N A T U R N Æ Ð A R T
L O G A Á L S K O M I R Ö D D Ö L J
U F S Ý L S Ó T S V A R G A R A L D N A
H L E M M I N N T Á L O G L U N D U R R
L Ó F I A Ð A N A U L O F K A N N R Ú N
J A A S A T T R Ú G L Á S A A Ó L A
Ó S T É T Ó L F A Æ T T R A U P
M A K K L Á S A M U R Á T A Í S K R A R
U M R A K A U P S Æ R V I R T T Á L M A R
R S Á Ð U R N A R H A A U M Á U M
T A Ð D R Ó O R N A R G R Á R L L
B U L L L Æ R I R E F A Ð A L L
O R Ó L A R A Ð E I N S F R Ó M
Ð Ð R A N N G R Ó G Á V L
A Á B M U N D L A S E L D Æ L
R L L Á N E I G A K L Æ K I R
F Á R I S Á N F A T R A L L
J Ó L I N Á T Á R A A F L
Ý L I R J Ó L A M Á N U Ð U R
Lausnir á krossgátu og mynda-
gátu í Jólablaði Skessuhorns
Níels E Daníelsson átti rétta lausn á myndagátunni og sótti verðlaunin á ritstjórn. Elísabetu
verður send bókin.
Lausn á jólakrossgátunni.