Læknablaðið - okt. 2018, Blaðsíða 41
LÆKNAblaðið 2018/104 469
skil ekki tilganginn.“ Tilgangur hans sé að
horfa fram á við.
„Okkar markmið er að skilja málið og
skilgreina raunverulegan sjúkdóm út frá
þeim einkennum sem fólk hefur. Þróa líf-
merki, skilja og þróa meðferðarúrræði og
sækja fram,“ segir Tompkins.
„Ég veit að það eru örugglega einhverjir
sem telja sig vera með þennan sjúkdóm en
eru það ekki. Ég get sagt að þeir sjúklingar
sem ég þekki og hef talað við er fólk sem
nánast allt var mjög virkt en er það ekki
lengur og hefur misst þrek. Allt að fjórð-
ungur er bundinn heimili sínu, jafnvel
rúmi. Allt sem þetta fólk vill er að verða
aftur virkt, eða ofvirkt, eins og það áður.“
Tompkins segir að einn vandinn sem
við sé að glíma sé að einkenni sjúkdóms-
ins líkist mörgum öðrum. „Einkennin
koma fram hjá fólki sem hefur verið afar
virkt, hefur æft mikið og aðeins sú stað-
reynd að það getur það ekki lengur hefur
gríðarleg áhrif á hvern einstakling. Þessi
áhrif eru vegna ME, en um leið mjög
hefðbundin viðbrögð meðal manna,“ segir
hann.
„Ef við lítum til hugmynda Platons
hvetur hann fólk til að stunda líkamsrækt.
Það eru fræði frá örófi alda, en menn
þurfa einfaldlega að hreyfa sig í hófi. Þess-
ir sjúklingar geta það ekki og verða vegna
lífsstíls síns fyrir áhrifum ME. Það er ekki
endilega lífmerki fyrir ME, heldur nátt-
úruleg mannleg viðbrögð.“
Tompkins segir ný lyf í þróun. „Lyfin
eru ekki ætluð ME en þau slá á einkennin.
Þetta er ekki ósvipað því að fólk tekur
mörg lyf við kvefi sem láta því líða bæri-
lega á meðan líkaminn vinnur á vírusn-
um,“ segir hann.
Spurður hvað hann telji að rannsóknin
taki langan tíma, segir hann það velta á
umfanginu. „Þetta er mjög flókinn sjúk-
dómur. Þetta er ekki einföld genaröskun
eða lífeðlisfræði. Ef svo væri, væri lausnin
löngu fundin,“ segir hann.
„Ef við horfum ekki á sjúkdóminn á
heildrænan máta, skiljum undirliggjandi
lífeðlisfræði og hvað á sérstaklega við um
ME munum við ekki komast til botns í
þessum sjúkdómi. Þess vegna segi ég að
þessi sjúkdómur sé afar flókinn.“
Skurðlækningar sport unga fólksins
Tompkins leggur um leið áherslu á að
hann ætli að finna lausn. „Það er ekki
minn stíll að lofa einhverju sem ég get
ekki staðið við.”
Það er harla óvanalegt að skurðlæknir
helgi sig rannsóknum á svona óræðum
sjúkdómi, sjúkdómi sem ekki er hægt
að skera burt. Sjálfur bendir hann
á fjölbreyttan feril sinn í gegnum
tíðina. Rannsóknarstarf hans sé í raun
þroskasaga einstaklings.
„Ég hef víðtæka reynslu og þetta tel
ég til skilvirkni. Ég hef unnið á mörgum
ólíkum sviðum og er fullkomlega viljugur
að bjóða og nýta sérfræðiþekkingu mína
á þessu sviði. Ég tel mig ekki hafa breyst
mikið, er 66 ára gamall og hættur skurð-
lækningum, enda tel að þær séu sport
unga fólksins,“ segir hann kankvís að
lokum.
Ronald G. Tompkins var gestur á ráðstefnu
í Hörpu um miðjan septembermánuð.
Mynd/Sigurjón Ragnar