Hugur og hönd - 01.06.1986, Page 20

krossspori skotið inn í áður en langa
skásporið er tekið, og í seinna tilvikinu
er aðeins um speglun að ræða, þ. e.
langa skásporið vísar til hægri handar
í stað vinstri og beinu sporin sem áður
lágu við vinstri hlið á réttunni, liggja
hægra megin. f einu tilviki (III a) virt-
ist hins vegar ámóta hagkvæmt að ná
sporinu hvort heldur það var saumað
lóðrétt að sér eða lárétt frá vinstri til
hægri (III a 1 og 2) og voru því báðar
aðferðirnar settar á blað.
Hvort Hólmfríður Pálsdóttir sem
saumaði „hvert eitt spor“ hefur tekið
hin ýmsu nálspor einmitt með þeim
hætti sem hér er sýnt verður ekki full-
yrt. Ekki skal heldur sagt hvort henni
hafi verið kennd þau öll eða þau, sum
að minnsta kosti, orðið til fremur af
hendingu, fyrir þá sök eina að ná varð,
sem og tókst, jafnri áferð á bæði borð
handlínunnar.
6. 9. 1986
Elsa E. Guðjónsson
Tilvitnanir
1. Elsa E. Guðjónsson, Islenskur útsaum-
ur{Rvk, 1985), bls. 9, 22, 36, 58—63, 78 og
heimildir bls. 66—67; einnig idem, Með
silfurbjarta nál. Islenskar hannyrðakonur
og handaverk þeirra. Sýning í Bogasal
Þjóðminjasafns Islands júlí—október
1985 (Rvk, 1985), bls. 14—17.
2. Sjá ibid., bls. 62, og heimildir bls. 66—
67.
3. Páll Vídalín, Vísnakver (Kh., 1897), bls.
61. Sjá einnig Elsa E. Guðjónsson, íslenzk
sjónabók. Gömul munstur í nýjum bún-
ingi (Rvk, 1964), bls. 13.
4. Ibid., bls. 12—15 („Áklæði þetta Þor-
björg á“).
5. Hólmfríðurvar sex ára 1703, sbr. Mann-
tal á Islandi árið 1703 (Rvk, 1924—1947),
bls. 258.
6. Visan og frásögnin em í handriti frá ár-
unum 1739—1770, með hendi Jóns Ólafs-
sonar frá Grunnavík, Lbs. 360, 8vo, „Epi-
grammata Pauli Jonæ,“ bls. 90. Einnig
prentaðar í Páll Vídalín, Vísnakver (Kh„
1897), bls. 88. Sjá einnig Elsa E. Guðjóns-
son, „Islenzk útsaumsheiti og útsaums-
gerðir á miðöldumþ Árbók hins íslenzka
fornleifafélags 1972 (Rvk, 1973), bls. 132.
7. Bogi Benediktsson, Sýslumannaœfir, I
(Rvk, 1881—1884), bls. 616—617.
8. Sjá fylgiskjal nr. 33 með reikningum
Þjóðminjasafns íslands 1898 dagsett 27.
desember það ár og undirritað af Kristínu
Jakobsson (hdr. í Þjms.).
9. Kristín — Páll Vídalín — Jón Thoraren-
sen — Hólmfríður Jónsdóttir — Þorbjörg
Bjarnadóttir — Hólmfríður Pálsdóttir,
sbr. Páll Eggert Ólason, íslenzkar ævi-
skrár, I—V (Rvk, 1948—1952), passim.
10. Sjá t. d. Elsa E. Guðjónsson (1985), op.
cit., bls. 32; eða idem, „Fjórar íslenskar út-
saumsgerðir, “ Hugur og hönd. Rit
Heimilisiðnaðarfélags Islands 1984 (Rvk,
1985), bls. 28—29 og 33.
11. Sjá t. d. Mrs. Archibald Christie,
Samplers and Stitches (2. útg.; London
1929), bls. 86—87.
12. lbid., bls. 87—88.