Fréttablaðið - 25.04.2020, Blaðsíða 26

Fólk er kynningarblað sem býður auglýsendum
að kynna vörur og þjónustu í formi viðtala og
umfjallana. Í blaðinu er einnig hefðbundið rit-
stjórnarefni. Blaðið fylgir Fréttablaðinu daglega.
Umsjónarmenn efnis: Elín Albertsdóttir, elin@frettabladid.is, s. 550 5761 | Hjördís Erna
Þorgeirsdóttir | hjordiserna@frettabladid.is s. 550 5767 | Oddur Freyr Þorsteinsson, oddurfreyr@
frettabladid.is s. 550 57686 | Sandra Guðrún Guðmundsdóttir, sandragudrun@frettabladid.is, s.
550 5762 | Þórdís Lilja Gunnarsdóttir, thordisg@frettabladid.is, s. 550 5768
Útgefandi:
Torg ehf
Ábyrgðarmaður:
Jóhanna Helga
Viðarsdóttir
Sölumenn: Arnar Magnússon, arnarm@frettabladid.is, s. 550 5652, Atli Bergmann, atli@frettabladid.is, s. 550 5657,
Jón Ívar Vilhelmsson, jonivar@frettabladid.is, s. 550 5654, Jóhann Waage, johannwaage@frettabladid.is, s. 550 5656,
Ruth Bergsdóttir, ruth@frettabladid.is, s. 694 4103,
Nú er tími fyrir forræktun á matjurtum og blómum og það er gott að nota vorið í klippingar á trjám, limgerðum og berjarunnum. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTONBRINK
gleði og ánægju, en líka sorg ef
hlutir fara úrskeiðis.
Við erum með slagorð í
garðyrkjunni í sumar, sem er
„ferðumst innangarðs í sumar“.
Hugmyndin er að rækta plöntur
frá mismunandi löndum og ferðast
svo á milli blómabeðanna, fyrst
enginn kemst til útlanda,“ segir
Gurrý. „Við sjáum það nú þegar að
fólk sækir mikið í garðyrkju og ég
held að pottaplöntur landsins hafi
aldrei fengið eins frábæra umhirðu
og síðustu vikur. Það er líka gott
að hafa verkefni heima við, þetta
hentar fyrir alla fjölskylduna og
veitir tilbreytingu.“
Borgar sig margfalt
„Það þarf ekki að vera mikil vinna
að vera með fallegan garð, en það
er mikil vinna að koma honum
upp. En það er fyrirhafnarinnar
virði,“ segir Gurrý. „Þegar hann er
kominn er þetta yfirleitt hreins-
unarvinna fyrst á vorin og svo
almennt viðhald yfir sumarið.
En þeir sem hafa helgað sig þessu
líta ekki á þetta sem vinnu heldur
áhugamál. Maður fær vinnuna
margfalt til baka og nýtur afrakst-
ursins árum saman. Þú uppskerð
eins og þú sáir.
Það gilda engar lögformlegar
reglur um hvað á að vera í fal-
legum garði, það fer bara eftir
smekk hvers og eins. Það eina
sem skiptir máli er að garðurinn
henti eigandanum og gleðji hann,“
segir Gurrý. „Ég hef skoðað marga
garða í gegnum tíðina. Ég man eftir
einum sem hafði engar plöntur og
var malbikaður en nokkur grasstrá
voru á pallinum á gömlum vörubíl
sem stóð við tjörn í garðinum. Svo
hef ég líka skoðað garð sem inni-
hélt úrval plastblóma, fólkinu þar
fannst æðislegt að fá svona mikla
litadýrð og þurfa ekki að leggja
mikla vinnu í garðinn.“
Framhald af forsíðu ➛
Tími trjáklippinga
„Núna er tími trjá- og limgerðis-
klippinga, það er ágætt að byrja
núna þegar mesti snjórinn er
farinn og áður en gróður fer að
lifna við,“ segir Gurrý. „Það þarf að
grisja berjarunna til að opna inn
í þá til að fá meira af blómum og
berjum. Það er gott að fara í vaxt-
armótandi klippingar á meðan
það eru engin lauf blöð á trjánum,
þá sjáum við betur hvaða greinar
þarf að taka, svo sem skemmdar
og brotnar greinar og þær sem geta
nuddast saman í vindi.
Trjágróður er ágætt að klippa
á vorin og fram á sumar en ekki
sniðugt að gera það á haustin.
Þá er mikið af sveppagróum í
loftinu sem geta tekið sér bólfestu
í sárum á trjánum á sama tíma og
varnarkerfi þeirra fer í dvala,“ segir
Gurrý. „Fólk getur komist upp með
það, en þetta er óþarfa áhætta. Ef
maður er ekki með allt á hreinu
er um að gera að fá fagmann til
að klippa fyrir sig, það er hverrar
krónu virði og þá er maður viss um
að plönturnar njóti sín.“
Forræktun og hreinsun
„Vorið er líka tíminn fyrir forrækt-
un á matjurtum fyrir matjurta-
garða. Það er til dæmis gott að hafa
þær í litlu gróðurhúsi eða á svölum
stað úti í glugga. Þessar plöntur eru
svo tilbúnar til plöntunar úti um
mánaðamótin maí-júní, eftir um
4-6 vikna forræktun,“ segir Gurrý.
„Svo má líka kaupa forræktaðar
matjurtir í garðyrkjustöðvum og
planta þeim út.
Hörðustu sumarblómaræktend-
ur eru líka farnir af stað, því sumar
tegundir þurfa langan undirbún-
ingstíma,“ segir Gurrý. „En það eru
líka til f ljótsprottnar tegundir sem
er hægt að sá núna og þær ná að
blómstra í sumar.
Það er líka gott að hreinsa beð
um þetta leyti og harðgerðar
illgresistegundir eru nú þegar
farnar að stinga upp kollinum.
Það er um að gera að taka þetta
strax, það er auðveldara en að
bíða,“ segir Gurrý. „Fljótlega
verður líka kominn tími til að
kantskera grasf latir. Það er gott að
gera það á vorin og yfirleitt er það
nóg, svo þarf bara að halda því við
yfir sumarið.“
Matjurtarækt er málið
„Stærsta málið í sumar tel ég verða
matjurtaræktun. Maður fann
sama mynstur eftir hrunið, þá var
fólk heima og mörg heimili reyndu
að drýgja tekjurnar með því að
rækta grænmeti í garðinum,“ segir
Gurrý. „Fólk borðar líka miklu
meira grænmeti núna en áður og
maður sá þessa þróun líka fyrir
COVID-19, sérstaklega hjá yngra
fólki. Kolefnisfótspor heima-
ræktaðs grænmetis er líka sama
og ekkert, svo þetta er umhverfis-
vænt.
Ég er líka ekki í vafa um að
margir vilja fylla garðinn með
litríkum sumarblómum eftir
þennan ömurlega erfiða vetur,“
segir Gurrý. „Það verður blómahaf
hjá mér og ég get ekki beðið eftir
að komast út og vera innan um
blómin. Í bili nýt ég þess að hafa
fallega afskorna íslenska túlípana.“
Fáum fagmann í verkið
„Ef fólk langar að koma upp fal-
legum garði en veit ekki hvar á
að byrja er best að fá garðyrkju-
fræðing til sín til að leiðbeina
sér,“ segir Gurrý. „Það er fullt af
frábærum garðyrkjufræðingum á
Íslandi sem geta gefið góð ráð og
jafnvel hjálpað við fyrstu skrefin.
Þá er gott að geta lýst því hvers
konar garð mann langar í og hvaða
þörfum hann á að sinna. Svo er
líka hægt að ganga enn lengra og
fá hjálp frá landslagsarkitekt við
hönnun og skipulag garðsins.
Á Íslandi snýst garðyrkja
mikið um að koma sér upp skjóli,
sérstaklega í yngri hverfum og
stundum þarf líka að skipta
um jarðveg. Svo má alltaf gera
breytingar þangað til fólk er ánægt
og færa plöntur til. Garðar breytast
með árstíðum og árunum,“ segir
Gurrý. „Ef fólk kaupir hús með
garði er gott ráð að búa í garðinum
í eitt ár til að sjá hvernig fólk
kann við garðinn. Eftir það er
auðveldara að vita hvað virkar og
hvað ekki og gera þá viðeigandi
breytingar. Stundum koma plönt-
urn ar manni skemmtilega á óvart.“
Áburðargjöf stundum
ábótavant
„Áburðargjöf er lykilatriði og
allar plöntur þurfa áburð. Líf-
rænn áburður eins og safnhauga-
mold eða húsdýraáburður gefur
langtímanæringu og stuðlar að
frjósemi jarðvegs,“ segir Gurrý.
„Lífrænt efni minnkar að rúm-
máli þegar það brotnar niður og
því þarf að bæta því ofan á beðin
á hverju ári. Hins vegar er ekki
gott að dreifa miklu magni af
húsdýraáburði ofan á beð því þá
verður úrvalið af illgresi ævintýra-
legt. Húsdýraáburður ætti frekar
að fara niður í holuna þegar við
gróðursetjum plöntur en safn-
haugamoldin ofan á beðin.
Einnig er hægt að nota tilbúinn
áburð, en hann er mjög sterkur
og því er betra að nota lítið í einu
og oftar og fylgja leiðbeiningum,
annars verður jarðvegurinn of
saltur. Eitt gott ávaxtatré þarf til
dæmis bara eina matskeið af til-
búnum áburði í hvert sinn, tvisvar
til þrisvar sinnum yfir sumarið,“
segir Gurrý. „Þessi áburður virkar
hratt og vel en mælt er með því
að nota lífrænan áburð líka til að
viðhalda frjósemi jarðvegsins.
Það er heldur ekki gott að nota
tilbúinn áburð mjög seint á
sumrin, eins og í ágúst. Það gæti
platað plönturnar aftur í vöxt
og þá eru þær viðkvæmari þegar
veturinn kemur.“
Það gilda engar
lögformlegar
reglur um hvað á að vera
í fallegum garði, það fer
bara eftir smekk hvers
og eins. Það eina sem
skiptir máli er að garður-
inn henti eigandanum og
gleðji hann.
2 KYNNINGARBLAÐ FÓLK 2 5 . A P R Í L 2 0 2 0 L AU G A R DAG U R
00000
www.veidikortid.is
Gleðilegt
veiðisumar!
Fæst hjá N1 - OLÍS og veiðiverslunum