Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.09.1990, Síða 35

framfærslulífey ris.
En skylt er og sjálfsagt um leið að
huga að þeim tegundum trygginga-
bóta, sem bera það beinlínis með sér
að þær eru þess eðlis, að skattlagning
þeirra er óréttlát umfram allt, svo og
fáránleg í raun.
Skattamálin eiga því að vera í
brennidepli vetrarstarfsins hjá okkur í
Öryrkjabandalaginu.
*
Margir sem bera hér uppi erindi
sín og umkvartanir eru vitan-
lega á svipuðum nótum og ýmsir aðrir
meðlimirokkarsamfélags, sem „þjóð-
arsálin" blessuð bergmálar æði oft og
erindin býsna mikið út í bláinn.
En miklu oftar er þó um að ræða
eðlileg og sanngjörn erindi — svo
sjálfsögð raunar, að maður situr oft
dolfallinn eftir og spyr sjálfan sig óhjá-
kvæmilega: Hvers vegna í ósköpunum
er þetta svona?
Og vitanlega verður manni hugsað
til allra þeirra ára, sem maður sat á
þeirri samkundu, sem sannanlegaræð-
ur mestu um mál þessi og aftur spyr
maður sig ónotalegrar spumingar:
Hvers vegna varstu ekki búinn að
kippa þessu í liðinn á heilum sextán
vetrum, þegar næg tækifæri voru til?
Hvað varð um sextán ára starfsferil í
steinhúsinu við Austurvöll? Já, það er
nú það. Það er þó nokkur huggun
harmi gegn, að hitt og þetta var þó
leiðrétt og til betri vegar vísað þennan
tíma og maður lætur huggast við að
hafa máske átt sextugasta hlutann í
þessu öllu saman.
En beint að því umkvörtunarefni,
sem allmargir hafa að undanförnu
vakið athygli á og við raunar hér reynt
rækilega að ýta á eftir. Spurt er ein-
faldlega: Hvers vegna fá trygginga-
þegar ekki bætur sínar —laun sín —
greiddútfráTryggingastofnunríkisins
1. hvers mánaðar eins og ríkið telur
sér skylt að gera við yfirgnæfandi
hluta sinna launþega? Og það er eðli-
legt í ljósi hinna lágu upphæða, hinna
lágu bóta og aðstæðna allra hjá trygg-
ingaþegum almennt að svo sé spurt.
Þessir níu dagar eru dýrir mörgum,
sem hingað hringja gagnvart hinum
ýmsu óhjákvæmilegu útgjöldum.
Það tjóar lítt til úrlausnar að benda
á lagafyrirmæli um, að ekki þurfi að
greiða tryggingabætur fyrr en í lok
hvers mánaðar. Enginn er að sjálf-
sögðu bættari við þær beinhörðu, en
réttu upplýsingar.
I framhaldi af þessu má svo benda
á það, að tryggingabæturnar berast
fólki þó tíunda hvers mánaðar. Söm er
mismununin samt. Og ekki tjóar heldur
að tíunda öll þau skipti, sem athygli
ráðamanna hefur verið vakin á þessu
vandamáli, því það hefur formaður
okkar sannarlega gert.
Meðan ekkert gerist er öll sú ýtni
og erindagjörð giska létt í vasa. Málið
er auðvitað illskýranlegt í ljósi þess
ósamræmis sem kemur niður á þeim,
sem allra sízt skyldi, sem verst mega
við þessu.
Þetta er ekki tölvuástæða eins og
tæpt hefur verið á í afsökunarskyni út
í bláinn. Þetta er heldur ekki illvilji
eða viljaleysi af hálfu fjármálaráðherra
sitjandi yfir sínum galtóma kassa. Svo
mikið veit ég með vissu. Þetta bara
gerist ekki. Gamla tregðulögmálið er
einfaldlega í algleymingi og á meðan
halda hinir níu dýru dagar áfram að
vera öryrkjum og ellilífeyrisþegum
erfiðir, alltof mörgum þeirra a.m.k.
Hér skal því enn ítrekuð sú sann-
girniskrafa að sama regla gildi um
tryggingaþega og aðra þá, sem fá sín
föstu laun hjá ríkinu greidd fyrsta
hvers mánaðar.
Hjá láglaunahóp, eins og þeim
mörgu, sem eiga tryggingabætumar
einarað launalegu athvarfi sínu skipta
þessir dagar nefnilega ótrúlega miklu
máli, enda auðskilið þeim sem skilja
vilja, að þeirra er hagurinn helztur
sem minnst bera úr býtum að fá þessa
litlu fjármuni sem fyrst í hendur til
framfærslu sinnar. Við skulum vona
að breyting verði á til batnaðar sem
allra, allra fyrst.
*
Síðast en ekki sízt ber svo að líta til
tryggingamála sem nú eru til um-
fjöllunar hjá stjórnvöldum og alþing-
ismönnum.
Þar er um sjálfan lífskjaragrund-
völl öryrkjanna að tefla, svo miklu
varðar að vel takist til. Hið umdeilan-
lega atriði um tekjutengingu grunn-
lífeyris verður þó vonandi ekki til
þess að öllum umbótum okkar trygg-
ingalöggjafar verði slegið á frest.
Umbætur, sem marka mikilvæg
skref til aukins jafnaðar og um leið til
lífskjarabóta. Örugglegamun mörgum
þykja smátt skammtað, en allt rétt-
indastríð, öll kjarabarátta er áfanga-
barátta, þar sem hver áfangi er mjög
mikilvægur sem hlekkur í samfelldri
keðju. Meginatriðiðer, að enginn, sem
ekki má við því beri skarðan hlut frá
borði við breytinguna og að sem allra
flestir fái nokkra leiðrétting, þeir helzt
sem mesta hafa þörfina.
Mín ósk, hafandi unnið að þessari
endurskoðun svo lengi, er sú að menn
láti ekki hin góðu mál gjalda þess að
tekjutenging grunnlífeyris sé mönnum
svo heilög að ekki megi við hrófla.
Og ég endurtek frá síðasta Frétta-
bréfi að veruleg hækkun vasapeninga
og sjúkradagpeninga, umönnunarbæt-
ur upp teknar, nokkur grunnlífeyris-
og tekjutryggingarhækkun ásamt
fjölmörgu öðru eru of mikilvæg til
þess að þeim megi hafna fyrir hags-
muni hinnabetur settu. Erum við ekki
í alvöru að tala um aukinn jöfnuð eða
hvað?
H.S.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
35