Morgunblaðið - 08.01.2020, Qupperneq 29

MENNING 29
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. JANÚAR 2020
ICQC 2020-2022
Nánari upplýsingar um sýningartíma á sambio.is
LOKAKAFLINN Í SKYWALKER SÖGUNNI
Bronsstytta af fótboltamanninum
Zlatan Ibrahimovic var felld af
stalli sínum í Málmey um helgina.
Frá þessu greinir sænska ríkis-
útvarpið. Skemmdarvargar söguðu
fætur styttunnar, sem vegur 500
kg, í sundur við ökkla og ýttu um
koll. Hún hefur nú verið fjarlægð.
Borgaryfirvöld í Málmey harma at-
vikið og hafa kært það til lögregl-
unnar. Þetta eru ekki fyrstu
skemmdirnar sem unnar eru á
styttunni, því síðan Zlatan varð
meðeigandi í fótboltafélaginu
Hammarby í Stokkhólmi, sem er
helsti keppinautur MFF, knatt-
spyrnuliðs Málmeyjar, hefur ítrek-
að verið ráðist á styttuna og nef
hennar m.a. sagað af. Samtímis hef-
ur verið ráðist að heimili Zlatans í
Stokkhólmi.
„Við bjóðum Zlatan-styttunni
nýjan íverustað á Mosebacke-
terrassen þar sem hún getur staðið
og horft yfir Stokkhólm í félags-
skap við August Strindberg,“ segir
Samuel Laulajainen, stjórnandi
Södra Teatern, í samtali við Nöjes-
guiden. Segist hann binda vonir við
að ráðamenn í Málmey hugnist til-
boð leikhússins, enda mikilvægt að
finna styttunni nýtt og öruggt
heimili. Zlatan hefur ekki viljað tjá
sig um skemmdirnar, sem margir
tengja ekki aðeins gremju áhang-
enda MFF heldur einnig rasisma.
AFP
Skemmdarverk Styttan af Zlatan
Ibrahimovic eftir að hún var felld.
Má vera hjá
StrindbergG
agnrýnendur úti í hinum
stóra heimi hafa keppst
við að rakka niður Kett-
ina, Cats, nýja kvikmynd
úr smiðju Universal Pictures sem
gerð er eftir sviðssöngleiknum sí-
vinsæla þar sem fylgst er að nætur-
lagi með flokki katta sem kallast
Jellicles. Fólk fer mikinn í því að
finna upp frumlegustu orðaleikina til
að lýsa vanþóknun sinni en einna
mest virðist fara fyrir brjóstið á fólki
að tölvugrafík hafi verið notuð til að
bræða saman mannverurnar (leikar-
ana) og dýrið kött, svo úr verða ein-
hverskonar mannkettir. Mörgum
vekur þetta hrylling og kvartað hef-
ur verið yfir kynfæraleysi skepn-
anna sem á sama tíma séu allt of
kynferðislegar í hreyfingum, rófur
kattanna hafa verið sagðar í full
mikilli reisn við ákveðin tækifæri og
einhverjir lesa út úr þessu kyn-
svallstilvísanir. Að þarna sé saman
kominn hópur spólgraðra katta.
Myndin er sem sagt sögð „kínkí“ á
slæman hátt, sumir nefna blæti, aðr-
ir kalla hana martröð.
Ég fór því í bíó með það í huga að
láta þessa neikvæðu umfjöllun ekki
stjórna því hvernig ég horfði á
myndina, ég ætlaði að horfa með
opnum huga og búast við hinu besta.
Og viti menn, mér fannst áhugavert
og skemmtilegt að sjá þessa þekktu
leikara í kattalíki, vissulega var það
svolítið skrýtið og stundum á ein-
hvern hátt „krípí“, en um leið eins og
hvert annað ævintýri þar sem ekk-
ert er ómögulegt. Í mínum huga er
þessi kvikmynd fyndið „fríksjó“, en
ánægja mín er mögulega lituð af því
að ég elska ketti og nýt þess að horfa
á mannslíkamann í dansi, og þarna
eru nú aldeilis sveigjurnar og liðleik-
inn, ballett, stepp og aðrir dansstíl-
ar. Þar fyrir utan er söngur í miklu
uppáhaldi hjá mér og nóg er af flott-
um söngatriðum í Cats, þetta er jú
söngleikur.
Ég skil ekki þessa neikvæðu
gagnrýni, við hverju bjóst fólk? Að
leikararnir væru ekki í kattalíki?
Enginn hefur fundið að kattagervi
þeirra sem leika í Cats á sviði, hvað
er að því að nota tæknina til að taka
þetta alla leið? Vissulega má velta
fyrir sér hvort heillavænlegra hefði
verið að gera kvikmynd um Cats þar
sem dýrin væru tölvugerð, rétt eins
og í kvikmyndinni Lion King, í stað
þess að gera fólk að dýrum. Þetta
eru tvær ólíkar leiðir til að nálgast
verkefnið, en að færa vinsælan söng-
leik af sviði yfir í bíómynd er mikil
kúnst, það er afar ólíkt að vera
áhorfandi í leikhúsi í nálægð við leik-
arana á sviði, heldur en að sitja í bíó-
sal og horfa á kvikmynd á tjaldi. Eðli
söngleikja á sviði er að vera nokkuð
langdregnir þar sem öllu er komið til
skila í söng, á meðan við erum vön
því í kvikmyndum að allt gerist
hratt, að sögunni vindi vel fram. Ég
verð að játa að í handriti Cats er
ekki mikil framvinda, þar er aðal-
lega verið að kynna ólíka persónu-
leika katta fyrir hinni saklausu
Victoriu sem er ný í hópnum. Þessir
kattapersónuleikar eru nokkuð ein-
faldir, standa hver fyrir ákveðna
þætti í mannlegu eðli, en gleymum
ekki að TS Eliot skrifaði jú ljóðin um
kettina fyrir börn á fjórða áratugn-
um, í bók sinni Old Possum’s Book of
Practical Cats, sem Andrew Lloyd
Webber samdi svo lög við í upphafi
níunda áratugar og úr varð Cats á
sviði. Sagan er í raun ósköp einföld
og það gerist ekki mikið, annað en
kynning kattanna og að þeir keppast
við að hljóta hnossið, að vera valin til
að fara til Heaviside Layer og öðlast
nýtt líf. Þetta kvöld sem Cats á sér
stað, er kvöldið eina á ári þar sem
valið fer fram. Ekki hefur þessi ein-
falda persónusköpun eða litla saga
staðið söngleiknum fyrir þrifum,
hann hefur verið sýndur á sviði bæði
á Broadway í New York og á West
End í London samfellt í um tuttugu
ár.
Í kvikmyndinni eru nokkrir góðir
sprettir, t.d. atriðið þegar tvíeykið
og smákrimmarnir Mungojerrie og
Rumpelteazer bjóða Victoriu með
sér í þjófaleiðangur. Einnig var
breski leikarinn James Corden frá-
bær sem Bustopher Jones, virkilega
fyndinn, og gamli góði Ian McKellen
skilaði listavel hlutverki sínu sem
Gussi. Ballettdansarinn Francesca
Hayward er aldeilis frábær í aðal-
hlutverkinu sem Victoría og Idris
Elba smellpassar í hlutverk hins
vonda Macavity, virðist alveg finna
sig í því. Jennifer Hudson er óað-
finnanleg í minningarsöngnum og
svo mætti lengi telja. Allir leikarar
stóðu sig með prýði í þessum
skrýtnu hlutverkum.
Já, það var þónokkur sýra að
horfa á mannkettina en þá er um að
gera að njóta sýrunnar, þetta er
heilmikið sjónarspil, og hafa húmor
fyrir skringilegheitunum. Það var
eitthvað barnslegt við þetta allt sam-
an, sniðug nöfn kattanna og kisuleg
kjánalætin, enda textinn skrifaður
upphaflega fyrir börn, eins og fyrr
segir. Kannski hefði verið betri hug-
mynd að gera kvikmynd um Cats
fyrir börn? Ég hefði sannarlega vilj-
að sjá svona mynd þegar ég var
barn.
Kisulóra Ballettdansarinn Francesca Hayward stóð sig mjög vel í hlutverki sínu sem hin saklausa læða Victoria.
Eru kettir kannski menn?
Sambíó, Smárabíó, Háskólabíó
Cats bbbnn
Leikstjórn: Tom Hooper. Handrit: Lee
Hall og Tom Hooper. Byggt á samnefnd-
um söngleik með tónlist Andrew Lloyd
Webber. Helstu leikarar: Francesca Hay-
ward, Laurie Davidson, Judi Dench,
Idris Elba, Taylor Swift, Jennifer Hud-
son, James Corden, Ian McKellen og Re-
bel Wilson. Bandaríkin og Bretland,
2019. 110 mínútur.
KRISTÍN HEIÐA
KRISTINSDÓTTIR
KVIKMYND