Fréttablaðið - 17.09.2020, Blaðsíða 6

Ríkið getur al-
mennt tekið lög-
sögu yfir íslenskum ríkis-
borgurum, eða þeim sem
búsettir eru á Íslandi, vegna
brota sem framin eru
erlendis, ef brotið er jafn-
framt refsivert þar.
Dr. Bjarni Már
Magnússon,
prófessor við
lagadeild HR
Sandra segir að sjúkraliðar séu best til þess fallnir að sinna störfum á hjúkrunarheimilum. FRÉTTABLAÐIÐ/EYÞÓR
HEILBRIGÐISMÁL Skorin verður
upp herör gegn því að heilbrigðis-
stofnanir ráði ófaglært starfsfólk í
störf sem sjúkraliðar ættu að gegna.
Þetta var meðal þess sem samþykkt
var á fulltrúaþingi Sjúkraliðafélags
Íslands sem haldið var fyrir helgi.
Sandra B. Franks, formaður
félagsins, segir misbresti hvað
varðar ráðningar í störf sjúkraliða.
„Stjórnendur, til dæmis hjúkrunar-
heimila, vita vel af því að bannað
er að ráða aðra en sjúkraliða til
sérhæfðra umönnunar- og hjúkr-
unarstarfa, nema áður hafi verið
auglýst eftir sjúkraliðum,“ segir
Sandra. „Stofnanir eru mögulega
að reyna að spara við sig með því
að ráða ódýrara vinnuaf l, en þær
mega það ekki nema búið sé að
reyna til þrautar að fá sjúkraliða.
Við þurfum að tryggja að þetta
verði aldrei gert.“
Þá var samþykkt ályktun þar sem
gerð er krafa um að hið opinbera
marki sér stefnu um hversu margir
sjúkraliðar eiga að vera við störf á
hverjum tíma. Sandra segir sjúkra-
liða óánægða með hvernig forgangs-
rétturinn hefur verið sniðgenginn.
„Þetta er líka hagsmunamál fyrir
sjúklinga og aðstandendur, því það
kemur mjög vel fram í úttektum
bæði á Íslandi og erlendis að skýr
tengsl eru á milli lélegra gæða og
lágs hlutfalls fagmenntaðra við
hjúkrun og umönnun. Við þurfum
einfaldlega fleiri sjúkraliða.“
Áhyggjur eru meðal sjúkraliða af
að mönnun á hjúkrunarheimilum
sé ekki í samræmi við það sem þarf
til að viðhalda gæðum þjónust-
unnar. „Hjúkrunarheimilin þurfa
mörg hver á f leiri sjúkraliðum að
halda þar sem sjúkraliðar eru besta
stéttin til að sinna fólkinu sem þar
er.“
Sandra segir að í framtíðinni muni
þörfin fyrir sjúkraliða stór auk ast.
„Áhersla á að færa þjónust una heim
mun þróast með sambæri legum
hætti og á hinum Norður löndunum,
en þar eru fjár veit ingar til heima-
hjúkrunar og heima þjónustu átta til
fimmtán sinn um hærri en á Íslandi,
þegar mið að er við verga landsfram-
leiðslu,“ segir Sandra. Þar, eins og hér
á landi, heldur meðalævin áfram að
lengjast og þörf fyrir hjúkr un og
umönnun aldraðra vex að sama
skapi. Sandra sér mörg tæki færi til
að efla heimahjúkrun. „Það er í raun
langódýrasta leiðin og öll viljum við
vera heima sem lengst. Það felst í því
mikil hagræðing fyrir samfélagið
að ef la heimahjúkrun og heima-
þjónustuna.“
Í kjarasamningum við ríkið
gerði félagið kröfu um að sett yrði á
fót nám fyrir sjúkraliða á háskóla-
stigi, og næsta haust verður sett á
fót diplómanám við Háskólann á
Akureyri sem sjúkraliðar geta sinnt
í fjarnámi. „Það hefur verið rík krafa
hjá okkar félagsmönnum að svona
nám verið sett á fót, við gáfum
okkur ekki við samningaborðið,“
segir Sandra. Samkvæmt könnun
meðal félagsmanna hefur minnst
fjórðungur áhuga á náminu. „Með
því teljum við að opnist tækifæri
fyrir sjúkraliða til að sérhæfa sig
og eiga þá kost á framgangi í starfi
og betri launum. Sú barátta hefst
fyrir alvöru þegar byrjað verður að
útskrifa.“ Sandra segir að ein leið-
anna til að ráða bót á mönnunar-
vandanum sé að fela sjúkraliðum
meiri ábyrgð og aukið stjórnunar-
hlutverk á tilteknum sviðum.
arib@frettabladid.is
Skera upp herör gegn
ráðningu ófaglærðra
Sjúkraliðafélag Íslands hyggst á næstunni skera upp herör gegn því að heil-
brigðisstofnanir ráði til sín ófaglært starfsfólk í störf sjúkraliða. Formaður
félagsins segir þörf á fleiri sjúkraliðum og tækifærum til þróunar í starfi.
Stofnanir eru
mögulega að reyna
að spara við sig með því að
ráða ódýrara vinnuafl, en
þær mega það ekki nema
búið sé að reyna til þrautar
að fá sjúkraliða.
Sandra B. Franks,
formaður Sjúkra-
liðafélags Íslands
markaður
Bænda
um helgina!
... hjá ok
ku
r
í
d
a
g
H
já
b
ó
nd
a í gær ...
Afgreiðslutímar á www.kronan.is
Tímapantanir á opticalstudio.is
og í síma 511 5800
SMÁRALIND • HAFNARTORG • KEFLAVÍK
Sjónmælingar
eru okkar fag
SJÓNVARP Áformað er að taka upp
sjónvarpsþættina Ófærð 3 að hluta
til á Siglufirði í september og októ-
ber. Þetta kemur fram á trolli.is.
Þar segir að búist sé við því að 60
til 80 manns verði á Siglufirði við
tökurnar, sem áætlað er að ljúki í
kringum 9. október. Miklar ráð-
stafanir verða varðandi COVID-19
en sóttvarnafulltrúi verður á setti
alla daga. Starfsfólk sem starfar
við smink og búninga verður alltaf
með grímur og tökulið líka, þegar
aðstæður eru þröngar. Allir verða
hitamældir þegar komið er inn á
sett.
Áætlað er að taka upp senur í
Sundlaug Siglufjarðar og verður
laugin lokuð á meðan en líkams-
rækt og íþróttahús verða opin.
Tökur eru fyrirhugaðar frá 24. sept-
ember en tímasetning gæti hnikast
til um einhverja daga. Heimamenn
og fyrirtækjaeigendur sem koma að
þessu verkefni hafa tekið vel í það,
segir í frétt trolli.is. – hó
Þriðja þáttaröðin af Ófærð tekin
upp á Siglufirði næstu vikurnar
DÓMSMÁL Jón Baldvin Hannibals-
son, fyrrverandi sendiherra og ráð-
herra, krefst þess að ákæru gegn
honum um kynferðislega áreitni
verði vísað frá dómi á þeim grund-
velli að íslenskir dómstólar hafi
ekki lögsögu í málinu. Þetta kom
fram við þingfestingu málsins í
Héraðsdómi Reykjavíkur í gær.
„Hér reynir á hina svonefndu
þegnreglu sem varðar lögsögu ríkja.
Megininntak hennar er að ríkið
getur almennt tekið lögsögu yfir
íslenskum ríkisborgurum, eða þeim
sem búsettir eru á Íslandi, vegna
brota sem framin eru erlendis, ef
brotið er jafnframt refsivert þar,“
segir dr. Bjarni Már Magnússon,
prófessor við lagadeild HR. Hann
vísar til dómafordæmis Hæstarétt-
ar í máli Íslendings sem sakfelldur
var fyrir kynferðisbrot í Svíþjóð.
Dómurinn féllst ekki á ómerkingu
héraðsdóms, þar sem óumdeilt var
að brotið var einnig refsivert sam-
kvæmt sænskum hegningarlögum.
Bjarni tekur fram að um heimild,
en ekki skyldu, ríkisins sé að ræða
en reglan byggi á þeirri hugmynd
að þar sem einstaklingar eigi rétt
á vernd frá heimaríki sínu sé ein-
staklingurinn jafnframt undir lög-
sögu ríkisins hvert sem hann fer.
Mál Jóns Baldvins varðar meinta
kynferðislega áreitni sem á að
hafa átt sér stað á Spáni árið 2018
og búast má við því að reifa þurfi
spænska refsilöggjöf í málflutningi
um frávísunarkröfuna sem fer fram
í Héraðsdómi Reykjavíkur 30. októ-
ber næstkomandi.
– aá
Mál Jóns ræðst af spænskri löggjöf
1 7 . S E P T E M B E R 2 0 2 0 F I M M T U D A G U R6 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð