Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1979, Blaðsíða 30

28 ÍSLENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
d. Sláttutími — verkun — fóðrunarvirði heys-
ins.
Pað hefur þegar verið staðfest, að í þessum
athugunum réðst vöxtur gemlinganna
einkum af fóðrunarvirði heysins. Með
stuðningi fóðrunarvirðisins má því reyna
að gera sér grein fyrir þýðingu sláttutím-
ans og verkunar heysins, þ. e. áhrifum
tilraunameðferðanna. I 15. töflu eru
sýndar hlutfallstölur um fóðrunarvirði
heysins, þar sem a-liður er settur jafn 100.
I 2. töflu og á 1. mynd var skýrt frá því,
hve lengi heyið í b-lið lá og hraktist, svo
og, hve langur tími leið á milli sláttutím-
anna tveggja. Séu 5. og 14. tafla bornar
saman, sést, að í 1. athugun hefur 10 daga
hrakningur á velli haft svipuð áhrif á fóð-
runarvirði heysins og 20 daga dráttur á
slætti. Hlutfall þetta virðist gilda svo til
algerlega í hinum tveimur athugununum,
ef gert er ráð fyrir, að fóðrunarvirði heys-
ins falli línulega með legutíma þess á velli.
Alyktunin af þessu virðist því geta verið
sú, að x daga hrakningur þurrheys á velli hafi
svipuð áhrif áfóðrunarvirði þessfyrir gemlinga
og 2 x daga dráttur á slætti. Sannar þessi
niðurstaða notagildi snemmslægjunnar
fram yfir síðslægjuna, jafnvel þótt hin
fyrrnefnda sé nokkuð velkt á velli. I at-
hugununum var um að ræða 7-14 daga
hrakning í ílekk og görðum á velli og 3-7 V2
viku drátt á slætti, talið frá þeim tíma, er
vallarfoxgrasið skreið (7.—15. júlí).
Pótt hitamyndunin í heyinu mætti teljast
hófleg, hefur hún rýrt fóðrunarvirði þess um
75-39%. í hvorugu tilvikinu (ath. 2-c og
ath. 3-c) ázt hitaða heyið betur en hið
grænverkaða (sjá 8. töflu). Einkum
reyndist fóðrunarvirði 2-c vera lítið. Felst
ástæðan mestmegnis í mjög spillandi
áhrifum hitans á fóðurgildi heysins í þeim
athugunarlið. Liður 3-c slapp betur frá
hitaspjöllum, líklega vegna þess að þar
varaði hitinn stutt, en hins vegar mallaði
hitinn lengur í lið 2-c, sbr. 2. mynd. Vitað
er, að auk hitastigsins hefur tíminn, sem
hitinn varir, mikil áhrif á það, hve fóður-
efni skemmast mikið (Gallagher og Ste-
venson, 1976).
Þegar kemur að því að meta niðurstöð-
ur athugananna í heild, má gera það frá
þremur sjónarhornum:
1) nýtingu hverrar þurrefniseiningar,
2) nýtingu töðuvallar,
3) nýtingu gripa.
Augljóst er af niðurstöðunum, að a-liður
hefur gefið bezta nýtingu hverrar þurref-
niseiningar heysins að jafnaði árin þrjú
(10. og 14. tafla og 6. mynd). Er það raun-
ar eina fóðrið, sem eitt sér reyndist leiða til
eðlilegra framfara gemlinganna. Sýnir
þetta, hversu mikilvægt er að vera vel á
verði um val sláttutíma og verkun heys
handa gripum, sem krefjast góðrar fóðr-
unar.
Sé miðað við nýtingu töðuvallarins,
liggur málið ekki eins ljóst fyrir. Ef við
viljum nýta eigið fóður, er það enn a-liður,
sem hefur reynzt hagkvæmastur, sbr. það,
sem að ofan segir. Ef stefnt er að því að
bæta heimafengna fóðrið með aðkeyptu
kraftfóðri, stendur a-liður að vísu hátt, en
gæta þarf annarra atriða. Miðað við nýt-
anlega uppskeru af hektara og daglegt
heyát gemlinganna í samanburði við a-lið
(f. f. e. / dag/ gemling), næmi viðbótarfóður
því sem hér segir:
1. athugun. 2. athugun.
a-liður . . . 0 f.f.e. 0 f.f.e.
b-liður . . . 813 f.f.e. 278 f.f.e.
c-liður . . . - 226 f.f.e.
d-liður . . . 433 f.f.e. -94 f.f.e.