Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1979, Blaðsíða 29

ÁHRIF SLÁTTUTÍMA OG VERKUNAR 27
15. TAFLA.
Hlutfallslegt fóðrunarvirði heyflokkanna.
TABLE 15.
Relative feeding potential of the different hays.
Athugun — Experiment — Ár Year Liður Treatment1) a b c d
1. 1973-74 100 89 _ 88
2. 1975-76 100 88 61 70
3. 1976-77 100 80 85 62
1) See table 5.
1. athugun sker sig lítið eitt frá hinum
athugununum. Virðist nýting etins fóðurs
lakari í 1. athugun en 2. og 3. athugun.
Kann munurinn að stafa af of litlu hrá-
prótíni í fóðrinu í 1. athugun, en þá fengu
gemlingarnir aðeins 84-, 76- og 57 g prótín
á dag í a-, b- og d-liðum. I 2. og 3. athugun
voru hliðstæðar tölur 89-, 113,- 95-, 57- og
123-, 105-, 103- 59 g/dag. Einnig getur
munurinn stafað af því, að gemlingarnir í
1. athugun bjuggu við verra loftslag (rak-
ara) en gemlingahóparnir 2 og 3 (sjá II.
kafla c). Hrakta heyið í 2. athugun 2 (b-
liður) var hlutfallslega auðugra að prótíni
en hið grænverkaða (sjá 7. töílu). Munur
þessi gæti stafað af því, að fóðurtap á velli
hafi einkum bitnað á hinum kolvetnarík-
ari efnasamböndum heysins — vegna
öndunar. Hugsanlegt er, að prótínauðgi
þessa heyflokks (2b) sé aðalskýring á því,
hversu vel gemlingarnir þrifust á því (sjá
10. töflu), þrátt fyrir það að orkugildi hey-
flokksins væri í slakara lagi (sjá 7. og 14.
töflu).
Fóðrunarvirði heysins er bundið tveimur
stærðum,þurrefnisátinu og orkugildi heysins, f.
f. e. í kg þurrefnis. Reynt var að reikna hlut
hvorrar stærðar í breytileika fóðrunar-
virðisins. Kom í ljós, að 20% mátti rekja
til mismunandi þurrefnisáts, en 80% til
mismunandi orkugildis heysins. Er það
gangstætt niðurstöðum allmargra er-
lendra rannsókna, þar sem hlutur þurr-
efnisátsins var 65-90% (Crampton et al.,
1960, og Reid, 1961, tilv. í Saue, 1968).
Það kom einnig í ljós, er litið var á at-
huganirnar í heild, að nær engin fylgni var
á milli þurrefnisáts og orkugildis heysins
(r = -0,017). Hin almenna regla virðist sú,
að átið fari vaxandi með auknu orkugildi
heysins (sjá t. d. Blaxter, 1961). Sé nær í
sauma fárið og einstaka athuganir skoð-
aðar (7. mynd), sést, að í báðum athugun-
unum með vallarfoxgras (1 og 2) ræður
fóðurgildið svo til engu um átið, en hins
vegar verður almennu reglunnar mjög
greinilega vart í 3. athugun. Vaknar því sú
spurning, hvort hér sé á ferð eðlismunur á
lostætni grastegundanna, — enn fremur,
hvort 1. og 2. athugun staðfesti þá skoðun
ýmissa bænda, að vallarfoxgras étist ávallt
vel, hvernig svo sem það er tilreitt. Bæði
þessi spurnarefni þarf að kanna nánar.
Hin litlu tengsl heyáts og fóðurgildis í 1.
og 2. athugun sýna, að hey, sem ézt vel,
getur svikið, ef ekki er jafnframt hugað að
fóðurgildi þess.