Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1979, Blaðsíða 46
44 ÍSLENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
Sé þessari töflu snúið við og hlutfall
sýna með júgurbólgugerla borið saman
við magn hvítra blóðkorna/ml., fást eftir-
farandi hlutföll:
5. TAFLA.
Magn hvítra blóðkorna/ml Tala gerla- lausra sýna %
Undir 300 þús./ml 196 91,59
300 þús.-500 þús./ml . . . 249 70,51
500 þús- millj./ml 146 49,49
Yfir 1 millj./ml 56 32,94
Hin væga eða dulda júgurbólga, sem
virðist allalgeng, en ógerlegt er að greina
við skoðun í fjósi og finnst jafnvel ekki við
prófun mjólkur á júgurbólguörkum, er
einmitt þess eðlis, að lítið gerlamagn er
staðbundið í mjólkurvefnum, svo lítið, að
það veldur hvorki greinanlegri júgurbólgu
né umtalsverðri fjölgun hvítra blóðkorna í
mjólkinni né efnabreytinga í mjólkinni,
sem hægt er að staðfesta á staðnum.
I 5. töflu sést t. d., að í um 30% sýnanna
eru júgurbólgugerlar, þegar hvítu blóð-
kornin eru á bilinu 300-500 þús./ml.
Ennfremur sést, að á bilinu 500 þús.—1
millj. hvítra blóðkorna/ml. eru aðeins um
49.5% sýnanna laus við júgurbólgugerla.
Af þessum 1,034 mjólkursýnum reyndust
aðeins 647 laus við júgurbólgugerla
(62,69%). Samkv. því fundust júgurból-
gugerlar í um 37% mjólkursýnanna, og
flokkast það eftir gerlamagni í skil-
greininguna: smit, væg eða dulin júgur-
bólga og loks krónísk (súbklínísk) bólga í
mjólkurvef. Auk þess er svo hin bráða júg-
urbólga (klínísk), sem allir þekkja.
Fjármögnun til júgurbólgurannsókna.
Eins og áður er vikið að, hófust júgur-
bólgurannsóknir haustið 1966 og voru að
öllu leyti kostaðar af Mjólkursamsölunni
fram til 1970, að á fjárlögum var tekinn
upp nokkur styrkur til starfseminnar.
Hvert ár síðan hefur Alþingi veitt nokkra
fjárhæð til styrktar júgurbólgurannsókn-
um. Var þá ákveðið að veita þessa þjón-
ustu ókeypis öllum bændum landsins, sem
að eigin mati og hlutaðeigandi héraðs-
dýralækna eiga við illviðráðanlega júgur-
bólgu að etja, en um leið varð að leggja
niður skipulagðar júgurbólgurannsóknir á
upprunalegu rannsóknarsvæði. Árin 1970
voru um 15% rannsóknanna fyrir bændur
utan framleiðslusvæðis Mjólkursam-
sölunnar, 1971 21% og 1972 um 40%.
Niðurstöður rannsókna 1970-1977
voru þessar í samantekt:
6. TAFLA.
Tala kúa Tala júgur-
með hluta
Ár júgur- með
TalabýlaTala kúa bólgu júgurbólgu
1970 105 1316 929 1545
1971 129 1345 752 1525
1972 159 2364 1211 2405
1973 135 2153 1038 2067
1974 80 1321 709 1136
1975 48 780 285 420
1976 55 900 288 453
1977 74 1208 403 920
785 11387 5415 10471
Með því að margfalda kúafjöldann með
fjórum eru rannsóknir samanlagt 45,548,
og afþeim fannst júgurbólga í 10,471 júg-
urhlutum. Smitaðar kýr voru 48.34%
allra rannsakaðra kúa. Smitaðir júgur-
hlutar af smituðum kúm voru 48.34%,
tæplega tveir júgurhlutar í hverri smitaðri
kú.
Smitaðir júgurhlutar allra rannsakaðra
júgurhluta allra rannsakaðra kúa svara til