Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1981, Síða 12

Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1981, Síða 12
10 ÍSLENZKAR LANDBÚNÁÐARRANNSÓKNIR mjaltagryQu. Pá hefur einnig komið fram að andlegt álag mjaltamanns er minna við mjaltir í mjaltabásum en í fjósbásum. (Krabbe, 1976). Einnig má nefna að auðveldara er að mæla mjólkurmagnið frá einstökum kúm við mjaltir í mjaltabás en á fjósbás vegna minni tilfærslu á mæli- tækjum og einnig er betra að koma fyrir tækjum, sem hægt er að lesa beint af. Mjólkurgœði og vinnuumhverfi Þar sem mjaltabás er tiltölulega afmarkað rými, má gera gólf og veggi svo úr garði, að auðvelt sé að halda þeim vel hreinum. Sambærilegu hreinlæti er erfitt að koma við í fjósinu sjálfu. Innlendar rannsóknir benda til, að við mjöltun á fjósbásum geti gæði fóðurs og gjafatími haft áhrif á mjólkina. Þá getur það einnig haft áhrif, hvenær fóðrun fer fram miðað við mjaltatíma og almennt hreinlætisástand á básum (Sigtryggur Björnsson, 1980). Til að flytja mjólk eftir löngu rörmjalta- kerfi, eins og tíðkast í básafjósi, þarf verulegt loft. Þetta loft er dregið inn í kerfið um tengikross mjaltatækjanna. Þegar mjólkað er á fjósbásum, er því meiri hætta á, að mjólkin verði fyrir bragð- og lyktaráhrifum, en þegar mjólkað er í mjaltabás (Krabbe, 1976). I þýskum rannsóknum (Kurzweil og BUSSE, 1973) kom ekki fram marktækur munur á gerlaflóru mjólkur, þegar bornar voru saman mjaltir í mjaltabás eða á fjósbás. I rannsókninni kom fram, að gerlaflóra mjólkurinnar var aðallega háð aðferðum við þvott á mjaltabúnaði, en fjósloftið hafði lítil áhrif á þessu sambandi. I öðrum rannsóknum (Ibsen, 1971) kemur fram, að eðlis- og efnafræðileg áhrif á mjólkina, þegar mjólkað er með rör- mjaltakerfi, séu langtum meiri en hin gerla- fræðilegu. Er sérstaklega tekið fram, að því hærra sem lyfta þarf mjólkinni í röra- kerfi og því lengra sem þarf að flytja hana, þeim mun meiri líkur séu á skaðlegum breytingum mjólkurinnar við mjaltir. I mjaltabásum er rörakerfið tiltölulega stutt og lyftihæð mjólkurinnar oftast mun minni en við mjaltir á fjósbásum. Þá má nefna, að betri aðstæður eru í mjaltabás til að fylgjast með júgurheilbrigði kúnna, því að mjaltamaður sér júgrið betur og lýs- ingin er að jafnaði betri. Árið 1979 safnaði Jón Finnsson mjólk- urfræðingur upplýsingum um gerlamagn mjólkur og innvegið mjólkurmagn frá 14 bæjum. Var helmingur bæjanna með mjaltabásakerfi, en á hinum bæjunum voru kýrnar mjólkaðar á fjósbásum. Upplýsingunum var safnað hjá Mjólkurs- amlagi Borgfirðinga í Borgarnesi og Mjólkursamsölunni í Reykjavík. I 3. töflu eru sýndar niðurstöður þessara athugun- ar. Tölur um gerlamagn í millílítra mjólk- ur á hverjum bæ eru meðaltöl gerlataln- ingar úr 42 sýnum. Að meðaltali er gerla- magn mjólkurinnar nokkru minna, þegar mjólkað er á fjósbásum. Vegna mikils breytileika eftir bæjum er sá munur þó ekki marktækur og er því í samræmi við áður ræddar erlendar rannsóknir. Einnig var kannað, hvort samband væri milli mjólkurmagns frá hverju búi og gerla- magns í millílítra mjólkur. Þar reyndist ekki um raunhæfa fylgni að ræða. Vinnuþörf Innlendar mœlingar Vinna við mjaltir er af tvennum toga, þ. e. hin eiginlega mjaltavinna og svo vinna við undirbúning og frágang mjaltatækjanna. Hin eiginlega mjaltavinna er háð þáttum
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88

x

Íslenskar landbúnaðarrannsóknir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslenskar landbúnaðarrannsóknir
https://timarit.is/publication/1499

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.