Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1981, Qupperneq 55

OUT-OF-SEASON BREEDING 53
ÍSLENSKT YFIRLIT
Tilhleypingar utan hins árstíðabundna fengi-
tíma íslenskra áa.
Ólafur R. Dýrmundsson
Búnaðarfélagi Islands
Btendahöllinni, Pósthólf 7080
Reykjavík
Ritgerðin íjallar urn fyrstu hérlendar til-
raunir til að framkalla beiðsli hjá ám með
hormónameðferð og hleypa til þeirra utan
hins eðlislæga fengitíma, þegar þær eru að
jafnaði kynferðislega óvikrar (hvorki egg-
los né beiðsli). Megin þættir niðurstað-
anna voru kynntir í greininni „Vetrar-
lömb“ í búnaðarblaðinu Frey, 3. tbh, bls.
79—82, 1980.
Með samtengdri notkun progestagen-
svampa og PMSG frjósemishormóna
tókst að fá bæði geldær og mylkar ær til að
beiða að sumarlagi. Flrútarnir, sem not-
aðir voru, höfðu eðlilega kynhvöt, og
flestir þeirra voru nothæfir við til-
REFERENCES — HEIMILDIR:
Courot, M., 1979. Semen quality and quantity in the
ram. In SHEEP BREEDING, 2nd edition,
chapter 57, pp. 495—504. Ed. Tomes, G.J., Ro-
bertson, D.E. and Lightfoot, R.J. Revised by
Haresign, W.; BUTTERWORTHS.
Dýrmundsson, Ólafur R., 1977a. Practical aspects of
artificial insemination and oestrus synchroniz-
ation in Icelandic sheep. 28th Annual Meeting,
EAAP, Brussels, Mimeo. 5 pp.
Dýrmundsson, Ólafur R., 1977b. Synchronization of
oestrus in Iceland ewes with special reference to
fixed-time artificial insemination. Acta Agric.
scand., 27 (3): 250—252
Dýrmundsson, Ólafur R., 1978a. Studies on the bre-
eding season of Icelandic ewes and ewe lambs. J.
agric. Sci., Camb., 90: 275—281.
Dýrmundsson, Ólafur R., 1978b. A note on sexual
development of Icelandic rams. Anim. Prod., 26
(3): 335—338.
hleypingar á þessum árstíma. Þó voru þeir
mismunandi virkir og ef til vill ekki allir
jafn frjóir. Hrútarnir hafa því ekki afinark-
aðan fengitíma eins og ærnar, þótt þeir
virðist hafa einna sterkasta kynhvöt í
háskatnmdeginu þegar tilhleypingar fara
venjulega fram.
Af 32 ám, sem hleypt var til í ágúst,
báru 25 eða tæplega 80% og fæddust að
meðaltali 1.76 lömb á ána. Það má telja
góðan árangur. Athyglisvert er, að ærnar,
sem innsprautaðar voru með 500 alþjóða-
einingum af PMSG, reyndust frjósamari
en þær ær, sem fengu stærri skammtinn,
750 einingar. Þótt fleiri egg losni, eftir því
sem hormónaskammturinn er stærri, get-
ur fósturdauði orðið tiltölulega meiri
snemma á meðgöngutímanum. Að
minnsta kosti er ljóst, að 500 einingar
nægja með svömpunum til að framkalla
beiðsli hjá íslenskum ám utan hins ár-
stíðabundna fengitíma.
Dýrmundsson, Ólafur R., 1979. Kynþroski og fengi-
tími íslenska sauðíjárins (Puberty and breeding
activity of Icelandic sheep). Nállúmfrteðingurinn,
49 (4): 278—288 (English summary).
Dýrmundsson, Ólafur R. og Aðalsteinsson, Stefán, 1980.
Coat-color gene suppresses sexual activity in
Icelandic sheep. J. Hered. 71: 363—364.
Dýrmundsson, Ólafur R., Sigtryggsson, Pétur and Thor-
steinsson, Stefán Sch. 1982. Seasonal variation in
testis size of Icelandic rams. J. agric. Res. Icel.
12:1—2.
Kilgour, R.J., 1980. The assessment and signific-
ance of sexual drive in the ram. In BEHAVI-
OUR, Reviews in Rural Science IV, section II,
pp. 43—46. Ed. Wodzicka-Tomaszewska, M.,
Edey, T. N. and Lynch, J.J.; UNIVERSITY
OF NEW ENGLAND, AUSTRALIA.
Land,R. B., 1970. The mating behaviour and semen