Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1982, Síða 71

ÍSL. LANDBÚN.
J. AGR. RES. ICEL.
1982 14, 1-2: 69-83
ErfBir feldgæða og skinngæða
StefAn Aðalsteinsson
Rannsóknastofnun landbúnaðarins,
Ingi Garðar Sigurðsson,
Tilraunastöðinni Reykhólum,
Jón Trausti Steingrímsson
°g
Konný R. Hjaltadóttir
Rannsóknastofnun landbúnaðarins.
SAMANDREGIÐ YFIRLIT
Lýst er einkunnagjöf 317 vorlamba og haustlamba 1980 fyrir feldgæði og einkunnagjöf576 sútaðra skinna
1980 og 1981 fyrir feldgæði.
Rannsókn á fylgni milli feldgæðaeinkunna að vori, hausti og eftir sútun á 317 hvítum og mislitum
lömbum á Reykhólum 1980 leiddi í ljós, að einkunnir á vorlömbum og haustlömbum höfðu ekkert
spágildi um einkunnir skinna af sömu lömbum að sútun lokinni.
Feldgæðaeinkunnir á sútuðum skinnum voru hærri á gimbrum en hrútum og lækkuðu með aldri
lambanna.
Arfgengi feldgæðaeinkunna eftir sútun var eftirfarandi: útbreiðsla lokks 0.10, gerð lokks 0.10, gljái 0.13
og pelseinkunn 0.16. Arfgengi á dökkum hárum og blettum í sútuðum og klipptum skinnum var 0.71 og á
tvískinnungi 0.43.
INNGANGUR
Fyrir rúmum 30 árum hófst útflutningur á
gráum lambsgærum frá íslandi til Sví-
þjóðar.
íslenskir íjárbændur sýndu verulegan
áhuga á því að framleiða gráar gærur, eftir
að þessi útflutningur hófst, enda voru vel
litar gráar gærur greiddar mun hærra verði
en aðrar gærur (Halldór Pálsson, 1960;
Stefán Aðalsteinsson, 1960, 1963; Guð-
mundur Jónsson, 1964). Rannsóknir á
litarerfðum hófust í beinum tengslum við
framleiðsluna á gráu gærunum Þær rann-
sóknir leiddu til þess, að ítarlegar reglur
fundust um það, hvernig grái liturinn og
aðrir litir í íslenska fjárstofninum erfðust
(Stefán Aðalsteinsson, 1960, 1970).
Þegar mokkasútun á lambsgærum hófst
í verulegum mæli hér á landi, kom fram
galli í holdrosa skinnanna, sem kallast
tvískinnungur. Þá er bandvefurinn, sem
bindur innsta lag skinnsins við ytri lög
þess, laus í sér og holrúm á milli laga í
skinninu. Við slípingu á holdrosahlið
skinnanna detta göt á innsta lagið, og sá
hluti skinnsins, sem gallinn nær yfir, er
ónothæfur í mokkaskinn.
Skipulegar rannsóknir voru hafnar á því
árið 1970, af hverju þessi galli kynni að
stafa, og kom í ljós, að arfgengi tvískinn-
ungs í gærum reyndist allhátt. (Stefán
Aðalsteinsson og Kari. Bjarnason, 1971).
Samantekt á ýmsum niðurstöðum úr síðari