Morgunblaðið - 13.05.2020, Blaðsíða 4

KÓRÓNUVEIRUFARALDUR4
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. MAÍ 2020
Töfrar eldamennskunnar
byrja með Eirvík
Eldhúsið er ekki bara
herbergi, heldur upplifun
Eirvík Suðurlandsbraut 20, Reykjavík, sími 588 0200, eirvik.is.
Opnunartími mánudaga - föstudaga 10-18, laugardaga 11-15
Þorgerður Anna Gunnarsdóttir
Lilja Hrund Ava Lúðvíksdóttir
Ragnhildur Þrastardóttir
Stjórnvöld stefna að því að eigi síðar
en 15. júní geti þeir sem koma til
landsins, bæði ferðamenn og Íslend-
ingar, sleppt því að fara í tveggja
vikna sóttkví við komuna til landsins,
eins og hefur verið fram til þessa, og
farið þess í stað í skimun fyrir
kórónuveiru á Keflavíkurflugvelli.
Óljóst er hvort ferðamennirnir
munu sjálfir þurfa að greiða fyrir
sýnatökuna eða hvort ríkið ber
kostnaðinn af henni. Áfram mega
þeir sem koma til landsins þó velja
að fara í sóttkví. Þá er einnig gert
ráð fyrir að nýleg vottorð um sýna-
töku erlendis verði tekin til greina,
meti sóttvarnalæknir þau áreiðan-
leg.
Katrín Jakobsdóttir forsætisráð-
herra tilkynnti þessar breyttu ráð-
stafanir á blaðamannafundi í gær en
tók fram að þær myndu einungis
ganga eftir „ef allt gengur upp“.
Jafnframt verða þeir sem koma til
landsins að utan beðnir um að hlaða
niður smitrakningarforriti og upp-
fylla önnur skilyrði sem sett verða
fram af sóttvarnaryfirvöldum.
Veirufræðideild Landspítala mun
sjá um skimanirnar en reynslan af
þessum ráðstöfunum verður metin
að tveimur vikum liðnum og ákvörð-
un þá tekin um framhaldið.
„Við vitum að heimsbyggðin er
ekki laus við þessa veiru,“ sagði
Katrín.
Hún greindi einnig frá því að ríkis-
stjórnin hefði, að ráðleggingum sótt-
varnalæknis, ákveðið nýjar reglur
um sóttkví sem gilda myndu frá 15.
maí. Um er að ræða útvíkkun á
sóttkví B og mun hún ná til allra
þeirra sem hingað koma til að starfa
í afmörkuðum verkefnum, svo sem
vísindamanna, kvikmyndatöku-
manna, fréttamanna og íþróttaliða.
Þá hefur sóttvarnalæknir lagt til
að Færeyjar og Grænland verði tek-
in af lista yfir hááhættusvæði frá og
með 15. maí. Ríkisstjórnin hefur fall-
ist á þá tillögu.
Á næstu dögum verður farið í hag-
ræna greiningu á fyrrnefndu vali
ferðamanna sem tekur gildi 15. júní.
Sú greining mun liggja fyrir áður en
maímánuði lýkur.
Ytri aðstæður hafa áfram áhrif
Aðferðin er umfangsmikil að sögn
Katrínar en hún sagði þó að sam-
félagið væri vel í stakk búið til að
ráðast í hana. Þá gæti svo viðamikil
skimun meðal allra sem hingað koma
verið gott tækifæri til að læra meira
um veiruna og útbreiðslu hennar.
Þeim upplýsingum væri svo hægt að
deila með heiminum.
„Það er heilmikil vinna eftir við að
ljúka útfærslu þessa verkefnis,“
sagði Katrín, sem lítur á þetta sem
varfærið skref.
„Þannig að við getum áfram farið
út úr þessu öll saman á Íslandi en
líka tryggt að enginn sem komi
hingað til lands sé að koma með
þessa veiru í farteskinu.“
Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfa-
dóttir, ferðamála- og nýsköpunar-
ráðherra, segir að ytri aðstæður
muni áfram hafa áhrif á fjölda ferða-
manna hér á landi í sumar. Íslend-
ingar verða því áfram hvattir til þess
að ferðast innanlands, enda er ljóst
að afkastageta íslenskra ferða-
þjónustufyrirtækja verður ekki nýtt
að fullu af erlendum ferðamönnum.
Þórdís segist gera ráð fyrir því að
fyrirtæki í ferðaþjónustunni muni
áfram nýta sér úrræði stjórnvalda.
Þá segir Þórdís að koma verði í
ljós hvernig staða flugsamgangna
verði í sumar, en mikið hefur verið
rætt um stöðu Icelandair að undan-
förnu.
Opnun landamæra og aðrar að-
gerðir eru alltaf í þágu Íslendinga,
að sögn Guðlaugs Þórs Þórðarsonar
utanríkisráðherra. Koma verður í
ljós hvað aðrar þjóðir gera, en
áherslan er lögð á aðgerðir stjórn-
valda heima fyrir. Utanríkisráðu-
neytið er í samskiptum við ná-
granna- og bandalagsþjóðir vegna
faraldursins.
Bíða eftir niðurstöðu á gististað
Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir
dómsmálaráðherra segir að nú sé
unnið að því að greina hve marga
starfsmenn þurfi á Keflavíkur-
flugvöll vegna fyrirhugaðra skim-
ana.
Áslaug segir að erlendir ferða-
menn fari á gististað sinn að skimun
lokinni og bíði þar niðurstöðu. Hið
sama gildi um Íslendinga.
„Útfærslan verður væntanlega
með þeim hætti að ferðamenn eru
beðnir um að fara á gististað sinn og
dvelja þar þangað til þeir fá niður-
stöðu sína. Það er talin vera minni
smithætta af því en að safna öllum
saman á sama stað innan flug-
vallarins.“
Þá segir Áslaug að einnig sé verið
að greina þörf á pinnum og öðrum
búnaði fyrir skimun á flugvellinum.
Minni óvissa, en mikilvægt að
tryggja stöðu Icelandair
Jóhannes Þór Skúlason, fram-
kvæmdastjóri Samtaka ferðaþjón-
ustunnar, segir að breyttar ráðstaf-
anir stjórnvalda minnki óvissu
ferðaþjónustufyrirtækja og að þær
séu skref í rétta átt. Eftir stendur þó
að tryggja rekstur Icelandair, en án
félagsins verður ferðaþjónustan ekki
svipur hjá sjón, að sögn Jóhannesar.
Hann segir að það sé í raun flóknara
að opna landamæri en að loka þeim
og ferðaþjónustan treysti áfram á Ís-
lendinga.
Óljóst hvort ríkið ber kostnaðinn
 Skimun í boði við komuna í stað tveggja vikna sóttkvíar  Forsætisráðherra vill þó tryggja að enginn
komi „með þessa veiru í farteskinu“  Hætta að skilgreina Færeyjar og Grænland sem hááhættusvæði
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Varfærin Katrín sagði ljóst að heimsbyggðin væri ekki laus við veiruna og því þyrfti að fara varlega í að opna landið.
Hvað breytist?
» Eigi síðar en 15. júní geta
ferðamenn farið í skimun við
komuna til landsins eða fram-
vísað gildu vottorði í stað þess
að fara í tveggja vikna sóttkví.
» Færeyjar og Grænland verða
tekin af lista yfir hááhættu-
svæði frá og með 15. maí.
» Nýjar reglur um sóttkví taka
gildi 15. maí, en þær víkka út
reglur um svokallaða sóttkví B.
» Frá og með 15. maí mun
sóttkví B því ná til allra þeirra
sem hingað koma til að starfa í
afmörkuðum verkefnum, svo
sem vísindamanna, kvikmynda-
tökumanna, fréttamanna og
íþróttaliða til æfinga.
» Áður hefur sóttkví B ein-
ungis náð til sérhæfðra starfs-
manna sem fá að sinna starfi
sínu á afmörkuðum vinnu-
stöðum.
Öllum þeim átta sem eru yfir ní-
rætt og hafa smitast af kórónu-
veiru hérlendis er batnað. Morgun-
blaðið greindi frá því fyrir um
viku að sjö af þessum átta væri
batnað en nú hefur sá áttundi bæst
í hópinn.
Engin ný smit kórónuveiru voru
tilkynnt hérlendis í gær, fimmta
daginn í röð. Þetta er í fyrsta sinn
síðan faraldurinn gerði vart við sig
hérlendis í lok febrúar sem engin
smit greinast samfleytt í svo lang-
an tíma.
Virk smit eru nú 15 talsins og
höfðu þrír því bæst í hóp þeirra
sem batnað er frá því á mánudag.
Engin virk smit eru hjá börnum
yngri en sex ára og ekki heldur
hjá fullorðnum eldri en áttatíu ára.
Einungis einn liggur inni á
sjúkrahúsi vegna kórónuveikinnar
og enginn á gjörgæslu.
Svo fáir hafa ekki legið á spítala
vegna veirunnar síðan 11. mars
síðastliðinn. Þegar mest lét voru
44 innlagðir á spítala vegna veir-
unnar en það var annan apríl.
Í gær voru tölur birtar fyrir
daginn þar á undan, mánudag,
eins og vant er en þrátt fyrir að
engin ný smit hafi greinst á mánu-
dag var talsverður fjöldi sýna tek-
inn eða 578 talsins; 447 hjá Ís-
lenskri erfðagreiningu og 131 hjá
veirufræðideild Landspítala.
697 eru í sóttkví en 19.701 hefur
lokið sóttkví og hafa 57% þeirra
sem hafa greinst smitaðir af veir-
unni verið í sóttkví.
Fleiri konur hafa smitast af veir-
unni hérlendis en karlar eða 907 á
móti 894. Karlar virðast þó vera
líklegri til að verða alvarlega veik-
ir af veirunni. ragnhildur@mbl.is
Öllum yfir nírætt
batnað af veikinni
 Mikil lægð í innlögnum á spítala
Morgunblaðið/Eggert
Veirusýni Enn er kraftur í sýnatöku
þótt sýnum hafi eitthvað fækkað.