Morgunblaðið - 26.05.2020, Qupperneq 32

Barnamenningar-
hátíð í Listasafni
Reykjavíkur hefst
í dag og stendur
til 1. júní. Á dag-
skrá er samstarfs-
verkefnið LÁN –
listrænt ákall til
náttúrunnar, sýn-
ing barna og ung-
menna í ellefu
leik- og grunnskólum og frístundaheimilum, á Kjarvals-
stöðum og í Hafnarhúsi auk sýningarinnar Ég og nátt-
úran erum eitt á Kjarvalsstöðum, sem er afrakstur
samvinnu list- og verkgreina í Sæmundarskóla. Sýning-
arnar standa til 1. júní og eru opnar á afgreiðslutíma
safnsins, alla daga vikunnar. Frítt inn fyrir börn og full-
orðna í fylgd með börnum. Sýningin Leikum og lærum í
Ásmundarsafni stendur svo í allt sumar og þar geta
börn og fjölskyldur átt góðar stundir saman – bæði inni
á safninu og úti í garðinum.
Barnamenningarhátíð í
Listasafni Reykjavíkur hefst í dag
betri föt á sunnudögum eins og ég
gerði áður,“ segir hann. Þau áttu
fjögur börn og eru þrjú þeirra á lífi.
„Sveitungarnir lifðu við sult og
seyru, en þó að fólk ætti ekki neitt var
það ánægt,“ segir Jón um æskuárin.
„Það var alltaf nægur matur hjá okk-
ur enda áttu allir á Hólmavík eina
belju og nokkrar kindur og veiddu í
soðið.“
Jón flutti suður á mölina um miðj-
an sjötta áratuginn. „Það var ekkert
að gera á Hólmavík eftir að fiskurinn
fór.“ Hann byrjaði að vinna á eyrinni
en fór fljótlega að keyra olíubíl hjá
Olíufélaginu hf. og vann hjá fyrir-
tækinu þar til hann var 83, ára eða í
rúm 40 ár. „Kaupfélagsstjórinn á
Hólmavík mælti með mér enda fékk
enginn vinnu nema í gegnum klíku.
Það var ágætt að vinna þar og Vil-
hjálmur Jónsson var góður forstjóri,
hugsaði vel um fólkið. Ég þraukaði í
yfir 40 ár en hætti vegna aldurs-
takmarkana.“ Aksturinn tók á. „Ég
var alltaf á taugum að fara niður
Kambana í fljúgandi hálku með
30.000 lítra af bensíni, en ég lenti
aldrei í árekstri eða miklu tjóni.“
Jón hefur verið hraustur alla tíð, er
með góða heyrn og sjón, en fékk
berkla og lá á Vífilsstöðum í fjóra
mánuði. „Ég var svo heppinn að með-
ulin voru að koma á sama tíma, en
annars hefur mér ekki orðið misdæg-
urt, ekki einu sinni fengið flensu. En
geng nú með staf.“
Fyrir um tveimur og hálfu ári
hætti Jón að keyra bíl. „Ég vildi
hætta áður en ég dræpi sjálfan mig,“
segir hann. „Það hefði líka verið mun
verra ef ég dræpi aðra.“
Steinþór Guðbjartsson
steinthor@mbl.is
Það bera sig allir vel, syngur Helgi
Björns með Reiðmönnum vindanna
og þjóðin tekur undir. Jón Ólafur
Ormsson, sem er 100 ára í dag, kvart-
ar ekki enda hress og ánægður með
lífsins gang þar sem hann sér um sig
sjálfur í þjónustuíbúð við Hrafnistu í
Reykjavík. „Ég var í Reykjaskóla í
tvo vetur eftir fermingu og þar lærði
ég að bjarga mér,“ útskýrir hann.
„Þar þurfti að þvo þvottinn og ganga
frá honum, þjóna í borðsal og svo
framvegis.“
Jón fæddist á Hvalsá í Steingríms-
firði í Strandasýslu og var á sjó í um
23 ár, frá 14 ára aldri þar til hann var
37 ára. Eftir að hafa farið í Vélskólann
var hann oftast vélstjóri en líka stýri-
maður. Gerði einu sinni út eigin bát en
hætti því fljótlega. „Líklega vegna
kjarkleysis,“ segir hann. „Ég var á sjó
með miklum aflamönnum og flæktist
um, var í Vestmannaeyjum eina ver-
tíð, tvö ár á Ísafirði, Siglufirði og
Reykjavík.“
Skemmtilegast á síldinni
Hann var á mörgum bátum, fyrst á
Betu, sex tonna báti. „Það þótti stór
bátur,“ rifjar hann upp. Bendir á að
um fjögurra til átta tíma stím hafi ver-
ið á miðin. „Það var róið norður á
Drangaskörð. Þangað er svolítið langt
innan úr Steingrímsfirði, en annars
var skemmtilegast á síldinni, sérstak-
lega þegar ég var á Þorsteini, 60
tonna báti frá Reykjavík, og maður sá
vaðandi torfurnar.“ Sjómennskan á
stríðsárunum gat verið hættuleg en
Jón lenti aldrei í háska. „Við sluppum
við tundurduflin sem voru í hálfu kafi
úti um allt, en ég var svo vitlaus að ég
hafði ekki vit til þess að vera hræddur
við þau.“
Foreldrar Jóns voru Ormur Haf-
steinn Samúelsson, bóndi, verslunar-
maður í kaupfélaginu og síðar hrepp-
stjóri á Hólmavík, og Aðalheiður
Aðalsteinsdóttir, sem dó frá fjórum
drengjum þegar Jón var sex ára. Eig-
inkonunni Álfheiði Ingimundardóttur,
sem andaðist fyrir 32 árum, kynntist
hann á Hólmavík. „Ég þurfti ekki að
fara út úr bænum til þess, en hún dó
ung og síðan hef ég ekki klætt mig í
Slapp við tundurdufl
 Jón Ólafur hefur
upplifað ýmislegt
á 100 árum
Morgunblaðið/Arnþór Birkisson
Heldri borgari Jón Ólafur
Ormsson er sjálfum sér
nægur á heimili sínu.
ÞRIÐJUDAGUR 26. MAÍ 147. DAGUR ÁRSINS 2020
Sími: 569 1100
Ritstjórn: ritstjorn@mbl.is Auglýsingar: augl@mbl.is
Áskrift: askrift@mbl.is mbl.is: netfrett@mbl.is
Í lausasölu 697 kr.
Áskrift 7.530 kr. Helgaráskrift 4.700 kr.
PDF á mbl.is 6.677 kr. iPad-áskrift 6.677 kr.
Ingibjörg Valgeirsdóttir, markvörður KR í Pepsí max-
deildinni í knattspyrnu í sumar, hefur verið í landsliðs-
hópnum í síðustu tvö skipti. Rætt er við Ingibjörgu í
Morgunblaðinu í dag. Þar kemur fram að hún hafi verið
komin í meistaraflokk sem útileikmaður hjá Sindra á
Hornafirði þegar hún var færð í markið. Þrautreyndur
markvörður, Hajrudin Cardaklija, kom auga á hæfileikana
og átti þar hlut að máli. Ekki varð aftur snúið eftir að
Ingibjörg vandist því að standa á milli stanganna. »26
Markvörður KR hóf ferilinn í
meistaraflokki sem útileikmaður
ÍÞRÓTTIR MENNING