Morgunblaðið - 16.07.2020, Blaðsíða 18

18 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. JÚLÍ 2020
ítölsk hönnun – ítölsk framleiðsla
Skeifunni 8 | Sími 588 0640 | casa.is
CASA býður upp á vaxtalausar raðgreiðslur (meðVisa / Euro) í allt að 6 mánuði.
ESTRO Model 3042
L 164 cm Áklæði ct. 70 Verð 259.000,-
L 198 cm Áklæði ct. 70 Verð 279.000,-
Reykjavíkurborg hefur heimilað Há-
skólabíói að gera breytingu á einum
af sölum bíósins, sal þrjú. Sótt var
um leyfi til að breyta stöllun salar-
ins, þannig að í honum verði þrír lá-
réttir fletir ætlaðir til hópavinnu og
kennslu fyrir Háskóla Íslands. Fast-
ir stólar verða fjarlægðir og í staðinn
komið fyrir lausum stólum og borð-
um. Þannig muni salurinn nýtast HÍ
betur en verið hefur til þessa. Fyrir-
hugaðar framkvæmdir hafa ekki
áhrif á útlit byggingar né stærð
hússins.
Húseignin Hjarðarhagi 2-6, Haga-
torg 3 samanstendur af fjórum
matshlutum. Elstu hlutar hússins
voru teiknaðir árið 1959 af arkitekt-
unum Gunnlaugi Halldórssyni og
Guðmundi Kr. Kristinssyni. Nýrri
hluti hússins var teiknaður af Guð-
mundi Kr. Kristinssyni og Ferdin-
and Alfreðssyni arkitektum árið
1986. Húsið var upphaflega byggt
sem kvikmyndahús en hefur jafn-
framt verið notað sem kennslu-
húsnæði, tónleikahús og fyrirlestra-
og ráðstefnuhús. Í hluta þess rekur
Landsbankinn bankaútibú.
sisi@mbl.is
Morgunblaðið/sisi
Háskólabíó Þangað hafa háskólanemar sótt fyrirlestra áratugum saman.
Bíóstólarnir víkja
fyrir lausum stólum
meðal gangandi vegfarenda. Ef
sjónum er eingöngu beint að bana-
slysum í fólksbifreiðum kemur Ís-
land umtalsvert verr út í saman-
burðinum milli landa á árinu sem
hann tekur til. Ef áfram er miðað
við sömu reikningsaðferð létust
34,4 á hverja milljón íbúa í slysum
fólksbifreiða.
Er Ísland þar í 5. sæti á lista yfir
þau lönd sem efst eru á lista yfir
tíðni banaslysa í fólksbifreiðum
samkvæmt tölum Eurostat. Þá lét-
ust rétt um 11,5 á hverja milljón
íbúa Íslands í slysum á vinnu-
bifreiðum. Hvergi í heiminum lét-
ust eins margir á vinnubifreiðum
og á Íslandi á umræddu tímabili.
Ekkert slys varð á hjólreiða- eða
bifhjólafólki á árinu 2018.
Banaslysum fækkað talsvert
Eins og áður hefur komið fram
hefur banaslysum í umferðinni hér
á landi síðustu tíu ár fækkað veru-
lega frá áratugnum á undan. Á ár-
unum 1998 til ársins 2007 létust að
meðaltali um 24,4 einstaklingar í
banaslysum árlega. Á áratugnum
þar á eftir lækkaði sú tala þó
mikið, en þá létust um 12,7 að jafn-
aði á ári.
Síðustu þrjú ár hefur þróunin
jafnframt verið mjög jákvæð þar
sem banaslysum hefur fækkað
nokkuð skarpt. Banaslys árið 2018
voru 15 en fækkaði svo mjög ári
síðar þegar sex banaslys urðu hér á
landi. Það sem af er ári hefur þró-
unin haldið áfram á sömu braut og
stendur fjöldinn nú í tveimur bana-
slysum.
15% eru bifhjólaslys
Það þarf vart að koma á óvart að
flestir þeirra er létust í banaslysum
á árinu 2018 voru farþegar um
borð í bíl. Nam fjöldi þeirra rétt
um 44,8% af heildartölu látinna í
banaslysum. Það sem vekur jafn-
framt athygli er að 20,7% látinna í
banaslysum eru gangandi vegfar-
endur. Er það næstalgengasti
hópurinn til að týna lífi í banaslysi.
Þá eru bifhjólaslys rétt um 15%
banaslysa, en slík slys eru þó mjög
misalgeng eftir löndum. Hér á
landi lét enginn lífi í mótorhjóla-
slysi árið 2018.
Sama á við um hjólreiðaslys hér
á landi. Hins vegar eru hjólreiða-
slys talsvert fleiri í Evrópulönd-
unum, en í ákveðnum löndum eru
þau allt að 20% allra banaslysa. Þá
verður einnig að taka tillit til þess
að umrædd slys eru ekki alltaf til-
kynnt, sem getur skekkt niðurstöð-
una. Það gerir hana því að hluta til
ómarktæka enda mjög misjafnt
milli landa hversu oft slys og rann-
sókn þeirra eru tilkynnt til lög-
reglu.
Slysatíðni dregst mikið saman
 Slys í fólksbílum mjög algeng hér á landi  Banaslysum heldur áfram að fækka milli ára
2018 %
Banaslys í umferðinni á Íslandi og í Evrópu Heimild: Eurostat
N
or
eg
ur
Sv
is
s
B
re
tla
nd
D
an
m
ör
k
Sv
íþ
jó
ð
H
ol
la
nd
Ír
la
nd
M
al
ta
Sp
án
n
Þý
sk
al
an
d
Fi
nn
la
nd
Sl
óv
en
ía
Au
st
ur
rí
ki
Fr
ak
kl
an
d
Ei
st
la
nd
Ís
la
nd
ES
B
m
eð
al
ta
l
Li
ec
ht
en
st
ei
n
B
el
gí
a
Ít
al
ía
K
ýp
ur
Po
rt
úg
al
Lú
xe
m
bo
rg
Té
kk
la
nd
U
ng
ve
rj
al
an
d
G
ri
kk
la
nd
Sl
óv
ak
ía
Pó
lla
nd
Le
tt
la
nd
K
ró
at
ía
Li
th
áe
n
B
úl
ga
rí
a
R
úm
en
ía
20
28 28 30
32 35
38 38 39 40
43 44 46
49 51 52 53 53
53 55 57
59 60 62
65 65 68
75 77 77
86 87
96
Fjöldi látinna í umferðarslysum af hverjum
milljón íbúum árið 2018
Fjöldi látinna í umferðarslysum í ESB-löndum
2008 til 2018
Hlutfall farþega og ökumanna fólksbíla af heildar-
fjölda látinna í umferðinni árið 2018
ESB meðaltal 45%40.000
35.000
30.000
25.000
20.000
'08 '09 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 '18
36.880
23.339
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ísland 67%
12 af 18 sem létust
í umferðinni árið
2018 voru far-
þegar eða öku-
menn fólksbíla
Af hverjum milljón
íbúum: ESB meðaltal 24, Ísland 34
BAKSVIÐ
Aron Þórður Albertsson
aronthordur@mbl.is
Tíðni banaslysa í umferðinni í Evr-
ópu hefur dregist umtalsvert sam-
an síðustu ár. Þetta kemur fram í
tölum Eurostat, Hagstofu Evrópu-
sambandsins, um fjölda þeirra sem
létust í umferðinni í 32 Evrópu-
löndum á árinu 2018.
Frá árinu 2008 hefur fjöldi
þeirra sem látist hafa í umferðinni í
27 ríkjum Evrópusambandsins
dregist saman um 37%. Aftur á
móti helst fjöldinn nær óbreyttur
frá árinu 2017 til ársins 2018. Er
samdrátturinn þar rétt um 0,2% og
því vart marktækur. Fjöldi látinna
í framangreindum aðildarríkjum
var 23.339 árið 2018.
Flest banaslys í Rúmeníu
Í samanburði Eurostat er skoð-
aður fjöldi látinna í umferðar-
slysum í samhengi við þjóðerni og
lönd. Er banaslysatíðnin reiknuð á
hverja milljón íbúa og þannig borin
saman milli landa. Eins og sjá má á
grafinu hér til hliðar eru lönd í A-
Evrópu með langmestan fjölda lát-
inna. Efst er Rúmenía með 96 látna
í umferðarslysum á hverja milljón
íbúa. Næst kemur Búlgaría þar
sem 87 létust í umferðarslysum. Til
samanburðar var fjöldi látinna í
umferðinni hvergi meiri en í Búlg-
aríu árið 2019, eða rétt um 99 á
hverja milljón íbúa. Sé áfram not-
ast við sömu reikningsaðferð eru
fæst banaslys í Írlandi, eða rétt um
29 á hverja milljón íbúa.
Slys í fólksbílum algeng
Banaslysum á Íslandi fækkaði
um eitt milli áranna 2017 og 2018.
Árið 2018 voru þau 15 talsins, sem
gerir um 52 á hverja milljón íbúa.
Athyglisvert er að bera það saman
við meðaltalstíðni banaslysa í Evr-
ópusambandsríkjum. Er tíðnin þar
sú nákvæmlega sama.
Eurostat skiptir banaslysum í
Evrópu í flokka eftir farartækjum
og telur einnig með dánartíðni
Hvergi láta fleiri gangandi veg-
farendur lífið en í Rúmeníu. Af
þeim sem deyja í umferðar-
slysum í landinu eru rétt um
37% gangandi vegfarendur.
Þetta kemur fram í tölum Euro-
stat.
Mjög misjafnt er milli landa
hversu stór hluti látinna í um-
ferðarslysum er gangandi en
ekki um borð í bifreið. Meðaltal
Evrópulandanna er 20,7%, en
þó getur munurinn verið gríðar-
lega mikill milli landa. Sjald-
gæfust eru umrædd slys í
Lúxemborg þar sem þau eru
einungis um 8,3% allra bana-
slysa. Ýmislegt hefur verið gert
til að draga úr dauðsföllum
gangandi vegfarenda í Evrópu. Í
flestum löndum eru auglýsinga-
herferðir og aukin löggæsla. Þá
hefur verið lögð áhersla á að
gera bifreiðar þannig að þær
dragi úr höggi fari svo að keyrt
sé á vegfaranda. Vonir eru
bundnar við að ráðstafanirnar
muni draga úr fjölda slíkra
banaslysa.
Rúmenía
hættulegust
REYNT AÐ BREGÐAST VIÐ