Morgunblaðið - 16.07.2020, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 16.07.2020, Blaðsíða 12
12 DAGLEGT LÍF MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. JÚLÍ 2020 Meiriháttar ehf. er vel tækjum búið alhliða jarðverktakafyrirtæki Allar nánari upplýsingar eru á, meiriháttar.is í síma S:821 3200 eða með tölvupósti í info@meirihattar.is Við höfum mikla reynslu og erum lausnamiðaðir þegar kemur að húsgrunnum sama hvort sem er í auðveldu moldarlagið eða klöpp sem þarf að fleyga. Við útvegum einnig allskyns jarðvegsefni. Kristín Heiða Kristinsdóttir khk@mbl.is Mér finnst mikilvægt aðsegja frá, ekki aðeinsfyrir mig heldur líkafyrir aðra, því margir eiga við svipuð vandamál að etja en fela það, burðast með það í þögninni. Ég finn hvað það léttir mikið á mér að skrifa um sjúkdóm minn og líðan og vona að það verði öðrum hvatn- ing,“ segir Jóna Heiðdís Guðmunds- dóttir, sem búsett er í Ásgerði í Hrunamannahreppi, en hún hefur tjáð sig opinskátt á bloggsíðu sinni og á Facebook um þunglyndi og kvíða sem hún hefur lengi glímt við. „Ég kalla bloggið mitt Hugs- anaflækjur geðveikrar konu, því þetta eru jú hugleiðingar mínar. Kannski stuðar þetta suma sem ég skrifa, en mér finnst það ekki vera neitt leyndarmál eða feimnismál að vera geðveikur. Nú orðið taka allir þessu vel, en hér áður fór fólk undan í flæmingi og fannst óþægilegt ef ég talaði um þetta. Nú er fólk farið að spyrja hvernig ég hef það, en yfir- leitt þorir enginn að spyrja þá sem eru geðveikir hvernig þeim líði. Mér finnst áhugavert að skrif mín hafi þannig opnað fólk gagnvart mér, því ef ég væri með krabbamein væru all- ir að spyrja hvernig ég hefði það í veikindunum og hvernig batinn gengi. Við sem erum andlega veik þurfum að auðvelda fólki að spyrja með því að vera opin sjálf.“ Þá hélt ég að ég gæti allt Jóna segist hafa verið með kvíða og þunglyndi frá því hún var barn. „Ég veiktist fyrst alvarlega þegar ég var um þrítugt, gerði mína fyrstu sjálfsvígstilraun og var lögð inn á geðdeild. Þá tók ég þann pól í hæðina að vera opin með minn geð- sjúkdóm, því þegar ég kom heim af geðdeildinni leið mér eins og það hefði orðið andlát, fólk hvíslaði. Ég vildi ekki að þetta væri leyndarmál, af því geðveiki er ekkert öðruvísi en hvaða annar sjúkdómur sem getur verið lífshættulegur, þótt hann sjáist ekki utan á fólki.“ Jóna segir að viðspyrnan eftir fyrstu innlögn á spítala hafi verið að ná sér aftur upp. „Ég fór í skóla og kláraði stúd- entinn og í framhaldi af því fór ég í nám í iðjuþjálfun. Ég náði mér vel á strik og þegar ég kláraði iðjuþjálf- ann hélt ég að ég væri búin að sigra heiminn og gæti allt framvegis. Ég setti á fót geðræktarmiðstöð á Sel- fossi og lagði allt í það, en ég vann yf- ir mig og veiktist aftur, lenti í kulnun. Ég hef verið að vinna í að ná mér upp úr því og fór í djáknanám í fyrra og nú er ég djáknakandídat, af því ég er ekki búin að fá vígslu. Ég var verktaki sem djákni hjá Hruna- prestakalli í vetur þar sem ég var með kirkjuskóla fyrir börnin í sveit- inni, sem hefur verið virkilega gam- an og gefandi,“ segir Jóna sem fór að vinna í haust í leikskóla í hlutastarfi. „Ég tók líka að mér afleysingar og var komin í áttatíu prósent starf, en það reyndist of mikið fyrir mig og ég veiktist aftur. Ég má ekki við miklu og ég þarf að sætta mig við að geðveiki mín setur mér takmark- anir.“ Heilbrigð skynsemi hverfur Í bloggi Jónu kemur fram að hún hafi oftar en einu sinni gert til- raun til að svipta sig lífi og er ófeimin við að tala um það. „Mitt nánasta fólk, maðurinn minn og börnin okkar, þau finna strax ef ég er orðin alvarlega veik og þá er meira utanumhald og stuðn- ingur. Mér finnst erfitt þegar mað- urinn minn þorir varla að skilja mig eina eftir heima af ótta við að ég geri mér eitthvað. Sú hugsun hefur sótt á mig að ég geti ekki lagt meira á fólkið mitt, að ég sé orðin slík byrði að þau eigi skilið að ég sé ekki lengur til staðar. Þegar ég er svona mikið veik verð ég alveg blind á hvað ég myndi leggja mikið á þau ef ég tæki líf mitt. Þegar líðan mín er svona slæm hverfur öll heilbrigð skynsemi. Mér líður eins og einhver annar taki yfir og mér verður ekki sjálfrátt, því ég sé ekkert ljós í myrkrinu. Þetta er stöðug vinna, að láta þunglyndið og kvíðann ekki yfirtaka líf mitt,“ segir Jóna og bætir við að það besta sem hún geri sé að hreyfa sig, koma orkunni í einhvern annan farveg. „Ef ég hreyfi mig ekki finn ég strax að það hefur slæm áhrif á líðan mína. Ég bæði geng mikið og hjóla og eftir að ég eignaðist rafmagnshjól get ég hjólað langar leiðir. Maður kemst hraðar yfir á hjóli en í göngu og sér meira en í bíl. Ég hjóla í vinn- una og heim aftur, sem eru 24 kíló- metrar samtals, sem er mjög góð hreyfing fyrir mig yfir daginn. Þetta heldur mér í formi, bæði andlega og líkamlega. Oft bjargar það alveg deginum hjá mér að komast út og hreyfa mig. Mörgum sem eru veikir á geði finnst niðurlægjandi að vera sagt að fara út að ganga, en þótt fólk læknist vissulega ekki við það hjálp- ar hreyfingin mjög mikið við að bæta líðan,“ segir Jóna og bætir við að geðveiki eins sé ekkert verri eða betri en geðveiki annars. „Ef þér líður illa þá skiptir ekki máli hvað það heitir.“ Segir mér til syndanna Jóna segir að séra Óskar í Hruna hafi verið henni gríðarlega mikill stuðningur í veikindunum. „Þegar allt er komið í hræri- graut í hausnum á mér fer ég til Ósk- ars og tala í klukkutíma og hann þýðir það svo fyrir mig. Hann er far- inn að þekkja mig svo vel að hann segir mér til syndanna ef þess þarf. Hann segir kannski: „Nei, ég ætla ekki að vorkenna þér neitt með þetta,“ ef ég er að kvarta yfir ein- hverju sem honum finnst ekki ástæða til. Hann er alveg einstakur. Séra Eiríkur, forveri Óskars, var mér líka stoð og stytta,“ segir Jóna, sem er trúuð kona. „Trúin hefur hjálpað mér mikið. Mér hefur frá því ég var barn fundist gott að fara í kirkju. Besta sem ég geri er að fara í messu, fyrir mér er það gæðastund, hlusta á falleg orð, njóta fallegs söngs og tónlistar. Þar er engin truflun, engir símar að pípa, þetta er ákveðin tegund af hug- leiðslu. Ég mæti alltaf í messu hjá Óskari, þau hjónin, hann og Una, hafa bæði reynst mér vel. Þvílíkur fengur sem það er fyrir okkur að fá svona fólk í sveitina. Óskar tekur prestsstarfið líka mátulega alvar- lega, hann er ekki hofmóðugur eða of hátíðlegur, heldur alþýðlegur og hlýr.“ Ekki leyndarmál eða feimnismál „Geðveiki er ekkert öðruvísi en hvaða annar sjúkdómur sem getur verið lífshættulegur, þótt hann sjáist ekki utan á fólki,“ segir Jóna Heiðdís, sem tjáir sig opinskátt um þunglyndi sitt, kvíða og sjálfsvígstilraunir á bloggi sem hún kallar Hugsanaflækjur geðveikrar konu. Morgunblaðið/Eggert Jóna „Nú er fólk farið að spyrja hvernig ég hef það, skrif mín hafa þannig opnað fólk gagnvart mér.“ Lesa má blogg Jónu á slóðinni: www.jonaheiddis.com Þeir Hjörleifur Valsson fiðluleikari og Jónas Þórir, píanóleikari og organisti, ættu að vera búnir að spila sig vel saman því þeir hafa starfað saman í tónlistinni í 25 ár. Þeir leika reglulega saman við ým- is tækifæri, tónleika, athafnir og aðra viðburði. Þeir piltarnir eru þekktir fyrir leikandi spil og fjöl- breytt efnisval og nú eru þeir komnir saman eina ferðina enn í spilamennskunni og kunna því vel. Þeir hafa verið með röð tónleika víða um land undanfarið. Næstu tónleikar verða í Fríkirkjunni í Reykjavík í dag, fimmtudag 16. júlí, kl. 20 og þeir halda svo vest- ur á firði og verða með aðra tón- leika í Ísafjarðarkirkju laugar- daginn 18. júlí kl. 17. Hjörleifur og Jónas Þórir bjóða á sínum tónleikum upp á notalega stund í tónum og tali, þeir flytja fjölbreytta tónlist úr ýmsum átt- um en segja líka sögur þess á milli og varpa fram fróðleiks- molum. Á tónleikunum leggja þeir piltar áherslu á að gestir njóti huggulegrar stemningar þar sem tónlist margra af höfuðskáldunum mun hljóma, en einnig minna þekktir gullmolar. Áheyrendur ættu ekki að verða sviknir af slíkum samkomum og miðasala er við innganginn, en tekið skal fram að ekki er hægt að greiða með greiðslukortum. Notaleg stund í tónum og tali í Fríkirkjunni og í Ísafjarðarkirkju Vinir Hjörleifur og Jónas Þórir hafa leikið saman í 25 ár við ýmis tækifæri. Hjörleifur og Jónas Þórir á flakki um landið
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.