Morgunblaðið - 17.11.2020, Blaðsíða 16

16 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. NÓVEMBER 2020
Óseyrarbraut 12, 220 Hafnarfirði | Klettagörðum 5, 104 Reykjavík | stolpigamar@stolpigamar.is
Gámaleiga
Er gámur lausnin fyrir þig?
Við getum líka geymt gáminn fyrir þig
568 0100
stolpigamar.is
HAFÐU
SAMBAND
Búslóðageymsla ❚ Árstíðabundinn lager ❚ Lager ❚ Sumar-/vetrarvörur
Frystigeymsla ❚ Kæligeymsla ❚ Leiga til skemmri eða lengri tíma
Við lifum á krefjandi
tímum. Þetta ár hefur
einkennst af djúpri og
alltumlykjandi óvissu
um hvað framtíðin beri
í skauti sér og hvenær
lífið verði orðið eðlilegt
á ný. Það er áskorun að
búa við óvissu og finn-
ast maður ekki hafa
stjórn á neinu. Okkar
verkefni er að læra að
lifa með óvissunni því hún er í raun
eina vissan sem við höfum.
Hér fyrir neðan eru sex leiðir til
að takast á við óvissu.
1. Ekki streitast á móti.
Það að streitast á móti gerir ekk-
ert annað en magna þær krefjandi
tilfinningar sem við upplifum. Betra
er að æfa samþykki, sem felst í því
að mæta raunveruleikanum eins og
hann er og halda sínu striki frekar
en að lamast af óvissu eða ótta. Þetta
þýðir ekki að við séum ekki lengur
svekkt, vonsvikin eða sorgmædd yfir
ástandinu. Stór hluti samþykkis er
að sætta sig við hvernig manni líður.
Samþykki er ekki það sama og upp-
gjöf. Að samþykkja aðstæðurnar
þýðir ekki að þær muni
aldrei batna eða verði
óbreyttar að eilífu. Við
samþykkjum aðeins
hver staðan er á þessu
augnabliki.
2. Ekki trúa öllu sem
þú hugsar.
Á þessum óvissutím-
um er sérlega mik-
ilvægt að trúa ekki
verstu sviðsmyndinni
sem við sköpum í hug-
anum. Það getur vissu-
lega verið gagnlegt að
velta fyrir sér hvað gæti gerst til að
vega og meta mögulegar hættur.
Þegar við aftur á móti trúum nei-
kvæðum hugsunum okkar höfum við
tilhneigingu til að bregðast við eins
og versta sviðsmyndin eigi sér þegar
stað í raunveruleikanum, frekar en
bara í höfðinu á okkur. Þá syrgjum
við hluti sem við höfum í raun ekki
glatað og bregðumst við atburðum
sem eru ekki að gerast í raun og
veru. Afleiðingin er að við verðum
óörugg og reið. Þegar við búumst við
því versta erum við oft of hrædd eða
of þröngsýn til að grípa tækifæri eða
bregðast við áskorunum með sköp-
unarkrafti og hugrekki að leiðarljósi.
3. Taktu eftir.
Andstæða óvissu er ekki vissa
heldur nærvera. Í stað þess að
ímynda okkur ógnvekjandi og
óþekkta framtíð er gott að athuga
með okkur sjálf. Í hvert skipti sem
við þvoum okkur um hendur getum
við t.d. spurt okkur: Hvernig líður
mér akkúrat núna? Taktu eftir þeim
tilfinningum sem þú upplifir og hvar
í líkamanum þú finnur fyrir þeim.
Vertu forvitin(n) og samþykktu upp-
lifun þína. Jafnvel þó að okkur líði
eins og við ráðum ekki neinu getum
við stjórnað því hvað við einblínum á.
Við getum hætt að dvelja við nei-
kvæðar hugsanir með því að einbeita
okkur að því sem er að gerast í okkar
innri heimi, hér og nú. Það gerir
okkur kleift að rækta með okkur ró
og víðsýni.
4. Hlúðu að sjálfum/sjálfri þér.
Persónan okkar er verðmætasta
auðlindin sem við höfum og því er
mikilvægt að hlúa að okkur sjálfum,
t.d. með því að rækta nærandi sam-
skipti við annað fólk, tryggja nægan
svefn og gera ánægjulega hluti. Ein
leið til að hlúa að okkur sjálfum er að
finna heilbrigða huggun. Þegar við
erum óörugg virkjar heilinn dópa-
mínkerfin sem ýta okkur í áttina að
þægindum eins og nammiskálinni
eða aukaglasi af rauðvíni. Í stað þess
að snúa okkur að ruslfæði, sam-
félagsmiðlum eða áfengi til að róa
taugarnar er betra að leita heil-
brigðrar huggunar, t.d. með því að
að taka lúr, hringja í góðan vin, fara í
göngutúr eða hugleiða hvað við erum
þakklát fyrir.
5. Hættu að bíða eftir að einhver
bjargi þér.
Þegar við upplifum okkur mátt-
laus eigum við það til að bíða og von-
ast eftir að einhver forði okkur frá
eymdinni. Þó að áform annarra geti
verið göfug er oft betra að treysta á
sjálfan sig. Stundum hættum við að
taka ábyrgð á eigin lífi þegar aðrir
stökkva til og hjálpa okkur. Til að
takast á við óvissu er gott að hætta
að einblína á vandamálin og einbeita
sér frekar að útkomunni sem við
sækjumst eftir. Hvernig getum við
gert það besta úr aðstæðunum?
Hvernig getum við grætt á þeim?
Þegar við tökum ábyrgð á eigin lífi
fáum við vald til að skapa það líf sem
við viljum lifa.
6. Finndu merkingu í ringulreið-
inni.
Merking er vitrænt og tilfinninga-
legt mat okkar á því að hve miklu
leyti okkur finnst líf okkar hafa til-
gang, virði og áhrif. Við upplifum oft
mestu hvatninguna þegar við erum
einhvers virði fyrir annað fólk. Við
vinnum meira og betur og erum
ánægðari með verk okkar þegar við
vitum að einhver annar nýtur góðs af
því. Okkur líður vel þegar við hætt-
um að hugsa um okkur sjálf og erum
til staðar fyrir aðra. Gott er að velta
fyrir sér hvaða færni eða þekkingu
við getum lagt til? Hvernig getum
við orðið að liði?
Merking og tilgangur eru upp-
spretta vonar og geta skapað jarð-
tengingu þegar heimurinn virðist
ógnvekjandi staður. Best er að bíða
ekki eftir að bóluefni líti dagsins ljós
heldur velta frekar fyrir sér hvað þig
hafi alltaf langað til að gera. Hvaða
útkomu vonastu eftir? Hvaða lífi
langar þig að lifa?
Eftir Ingrid
Kuhlman » Okkar verkefni er að
læra að lifa með
óvissunni því hún er í
raun eina vissan sem við
höfum.
Ingrid Kuhlman
Höfundur er framkvæmdastjóri
Þekkingarmiðlunar og með meistara-
gráðu í hagnýtri jákvæðri sálfræði.
ingrid@thekkingarmidlun.is
Sex leiðir til að takast á við óvissu
Ástæða þess að ég
tjái mig á þessum
vettvangi að þessu
sinni er góð og upp-
lýsandi umfjöllun um
málefni og framtíð
hesthúsasvæðisins
Víðidals í Reykjavík í
Morgunblaðinu 5., 6.
og 7. nóvember. Mér
varð það á fyrir fimm
árum, þegar ég flutti
til Reykjavíkur eftir langa fjar-
veru, að kaupa hesthús þar án
þess að gera mér grein fyrir að
lóðarleigusamningurinn til 25 ára
frá árinu 1970 var löngu runninn
út. Staða mín er því sú samkvæmt
samningnum að hann framlengist
sjálfkrafa um tvö ár sé honum
ekki sagt upp. Þá hvílir sú kvöð á
mér að ef til þess kæmi beri mér
að afmá öll ummerki um að þarna
hafi einhvern tímann staðið hest-
hús. Það gefur augaleið að öryggi
okkar, sem erum í þessari stöðu,
er ekki meira en skilja má á
orðanna hljóðan.
Þetta gæti þýtt að
vonlaust sé að selja
þessi hesthús til
þeirra sem vilja slást í
hópinn þegar við, sem
eldri erum, kjósum að
draga okkur í hlé eða
minnka við okkur,
eins og sagt er. Ég
óttast að einn góðan
veðurdag munum við
standa uppi með verð-
lausar eignir. Þessar
aðstæður gera það
einnig að verkum að við förum
tæplega í kostnaðarsamar end-
urbætur á húsum okkar. Ég kaus
Víðidalinn á sínum tíma vegna
þess að þar hafði ég stundað
hestamennsku og útreiðar á árum
áður. Það sem vó hvað þyngst í
mínum huga var að svæðið býður
útreiðarfólki upp á marga mismun-
andi kosti; svokallaðan trippahring
inni á svæðinu, stutta hringi um
næsta nágrenni, eins og í kringum
Rauðavatn og í gegnum Rauðhóla.
Loks liggja leiðir frá svæðinu um
víðan völl. Allir helstu reiðvegir á
Fákssvæðinu eru ruddir strax eftir
að snjóað hefur og lýsing er víða
með ágætum. Algjörlega til fyr-
irmyndar. Ég hef aftur á móti
fundið fyrir því á eigin skinni að á
þeim fimm árum sem ég hef
stundað hestamennsku frá Víði-
dalnum hefur umferð gangandi,
hlaupandi og hjólandi vegfarenda
stóraukist á mörgum þeim leiðum
sem hestamenn hafa hingað til tal-
ið að væru eingöngu flokkaðar sem
reiðvegir. Segja má að ástandið
hafi verið þannig síðastliðið vor,
þegar kórónu-kófið var hafið, að
stórhætta hafi stafað af. Víða eru
hjóla-, göngu- og reiðstígar að-
skildir enda um brýnt öryggismál
að ræða. Annars staðar er slíku
ekki til að dreifa og þar þarf að
bæta úr; stundum gætu skýrari
merkingar leyst vandann. Á þessu
fimm ára tímabili hefur byggðin
austan við hesthúsahverfið stækk-
að í áttina að Víðidalnum og því er
ekki skrítið að maður fari að hugsa
sinn gang og spyrji þeirrar spurn-
ingar hvort að því geti komið þeg-
ar síst varir að við hesthúsa-
eigendur þurfum að hirða pjönkur
okkar í Víðidalnum og láta okkur
hverfa eða að hasla okkur völl með
tvær hendur tómar í Almannadal.
Ef marka megi orð Dags B. Egg-
ertssonar borgarstjóra í Morg-
unblaðinu 6. nóvember sl. þá sé
ekkert í kortunum sem bendi til
þess að breyting verði á skipulagi
svæðisins á næstunni og því séu
áhyggjur mínar óþarfar. „Spurður
um framtíðarstefnu Reykjavík-
urborgar varðandi hestasvæðið
efst í Elliðaárdalnum segir Dagur
að í hans huga séu hesthúsasvæðin
í borginni komin til að vera og
hluti af einkennum Reykjavíkur og
þeim lífsgæðum sem fylgja því að
búa þar /… / Samkvæmt gildandi
aðalskipulagi til 2030 er landið
undir hesthúsalóðirnar í Víðidal
skilgreint sem sérhæft íþrótta-
svæði. Það er ekki gerð breyting á
því í nýjum viðauka á aðalskipulagi
til 2040 sem er á leið í auglýsingu.
Víðidalur er og verður paradís
hestamanna og heimavöllur hesta-
íþróttarinnar um fyrirsjáanlega
framtíð í mínum huga.“ (bls. 9)
Ég spyr: Ef sú er raunin sem
borgarstjóri lýsir hér; af hverju er
þá ekki unnt að finna leið að
samningum milli borgarinnar og
hesthúsaeigenda í Víðidal sem
tryggja sanngirni og jafnræði?
Sjálfur geri ég ekki endilega kröfu
um samning til 50 ára, ef það er
málið, en ég tel mestu skipta að
sett verði í samninginn ákvæði um
uppkaup ef vera kynni að húsin
þyrftu að víkja fyrir íbúðabyggð.
Um leið mætti gera ráð fyrir því
að fasteignamat húsanna hækkaði
og þar með fasteignagjöld til borg-
arinnar. Það mætti einnig freista
þess að koma á samkomulagi um
eitthvert gjald. Reykjavík-
urflugvöllur hefur verið mér of-
arlega í huga í þessu samhengi að
undanförnu. Ég bjó á landsbyggð-
inni í rúma tvo áratugi. Starfs
míns vegna á Akureyri og Laugum
þurfti ég í ótalin skipti að ferðast
flugleiðis í erindagjörðum fyrir
stofnun mína á milli höfuðstaðar
Norðurlands og höfuðborgarinnar.
Ég hef fylgst með umræðunni um
framtíð og fyrirhugaðan flutning
Reykjavíkurflugvallar um langt
skeið. Á þessum tíma hefur verið
þrengt mjög að honum um leið og
krafturinn hefur minnkað í innan-
landsfluginu. Margt bendir til þess
að farþegaflug innanlands muni
leggjast af ef heldur fram sem
horfir enda framtíðarstaðsetning
ekki fundin fyrir það í nágrenni
borgarinnar. Ég verð að við-
urkenna, að á meðan óvissan er
svo mikil um framtíð hesthúsa í
Víðidal, sem raun ber vitni, þá ótt-
ast ég að örlög svæðisins gætu
orðið þau sömu og Reykjavík-
urflugvallar. Því legg ég til að að-
ilar setjist niður og komist að sam-
komulagi sem báðir aðilar geta
unað við.
Eftir Hjalta Jón
Sveinsson » Á meðan óvissan er
svo mikil um framtíð
hesthúsa í Víðidal óttast
ég að örlög svæðisins
gætu orðið þau sömu og
Reykjavíkurflugvallar.
Hjalti Jón Sveinsson
Höfundur er skólameistari og eigandi
hesthúss í Víðidal
Um framtíð Víðidalsins
Allt um sjávarútveg