Morgunblaðið - Sunnudagur - 29.11.2020, Blaðsíða 29

meira sjálfur. Ég ólst ekki upp á
heimili þar sem Laxness og Íslend-
ingasögurnar voru uppi í hillum og
átti lengi vel í basli með að komast í
gegnum þyngri bækur. Átján ára
gamall fór ég á hraðlestrarnámskeið
og við það opnaðist fyrir mér nýr
heimur og ég endaði með að skrá mig
í bókmenntafræði í háskólanum.“
Þýddi Murakami
Kristján Hrafn gerði áratugar hlé á
tilraunum sínum til að skrifa. Þá var
hann um þrítugt og undir miklum
áhrifum frá höfundum á borð við
Gyrði Elíasson og Vigdísi Gríms-
dóttur. „Endurvinnsla mín á hand-
anheimum og mystík úr verkum
þeirra urðu full yfirgnæfandi. Ég var
líklega óafvitandi að rembast við að
vera þau. Slíkt getur aldrei endað vel.
Af erlendum höfundum man ég að
verk eftir til að mynda Raymond Car-
ver og Helle Helle höfðu líka tekið sér
ansi afdrifaríka bólfestu í mér. Eins
frábær og þau eru þá verður alltaf
holur hljómur í skrifum þínum ef þar
heyrist eingöngu bergmál af textum
annarra. Ég lauk við tvær sögur á
þessum tíma en sýndi þær ekki nein-
um. Sögurnar voru í tölvu sem farin
er á haugana, þannig að þær eru glat-
aðar fyrir fullt og allt. Því miður fyrir
íslenska bókmenntasögu,“ upplýsir
hann hlæjandi.
Árið 2010 flutti fjölskyldan til Ak-
ureyrar og Kristján Hrafn fór að
kenna eftir sex ár í blaðamennsku.
Kennarar fá ennþá ríflegt sumarfrí á
við margar stéttir og Kristján Hrafn
fór að spreyta sig á þýðingum. „Ég er
stórhrifinn af Haruki Murakami, og
þar sem ég byrjaði að stunda mark-
viss langhlaup þegar við fluttum
norður datt ég niður á hina dásam-
legu hlaupabók hans. Ég dundaði
mér við þýðinguna næstu misserin og
það var mikill skóli. Það er ekki nóg
að vera ríflega slarkfær í málinu sem
þýtt er úr, ensku í þessu tilviki. Góður
orðaforði á íslensku og tilfinning fyrir
til dæmis hrynjandi og myndmáli tel
ég skilja þarna á milli feigs og ófeigs.“
Það sem ég tala um þegar ég tala
um hlaup kom út 2016 og varð í öðru
til þriðja sæti Bóksalaverðlaunanna
það ár. Það varð Kristjáni Hrafni
hvatning til að taka upp þráðinn og
skrifa sitt eigið efni.
– Þú ert kominn á bragðið. Muntu
ekki halda áfram að skrifa?
„Jú, það búa alla vega fleiri sögur
innra með mér. Ég skrifa hjá mér
hugmyndir í svo til hverri viku, þann-
ig að af ýmsu er að taka. En svo er
það þessi spurning um rétta tóninn
og samtvinnun hugmynda. Svo ekki
sé talað um tímann í sólarhringnum
sem liggur ekki alltaf á lausu.“
Í vetur er Kristján Hrafn í leyfi frá
kennslunni til að stunda meistaranám
í bókmenntum við Háskóla Íslands en
á ekki von á öðru en að snúa aftur í
Garðaskóla næsta haust og klára
námið, sem tekur tvö ár, með vinnu.
„Maður reynir að púsla þessu saman.
Ég á sem betur fer skilningsríka
konu. Vonandi fer titill bókarinnar
ekkert að raungerast.“
Hann hlær.
Jólabókavertíðin leggst vel í Krist-
ján Hrafn þrátt fyrir heimsfarald-
urinn. „Bóksala lofar góðu – er meiri
nú en á sama tíma í fyrra. Það eru já-
kvæð teikn. Hvort það breytir ein-
hverju fyrir nýjan höfund eins og mig
er svo annað mál. Ef til vill njóta
stóru höfundarnir bara góðs af þessu
en ekki minni fiskarnir í djúpríkinu?
Annars á ég erfitt með að meta stöð-
una, þar sem ég er í fyrsta skipti að
stinga mér í brimrót jólabókaflóðsins.
Fyrir litla útgáfu eins og okkar skipt-
ir orðið á götunni eða á samfélags-
miðlunum miklu máli og vonandi láta
ánægðir lesendur í sér heyra.“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
29.11. 2020 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29
á heimasíðu Hreyfils:
hreyfill.is
eða í App Store
og Google Play
SÆKTU APPIÐ
Sæktu appið frítt á AppStore
eða Google Play
Hreyfils appið
Pantaðu leigubíl á einfaldan
og þægilegan hátt
Þú pantar bíl1
3 og færð SMS skilaboðað bíllinn sé kominn.
2 fylgist með bílnum í appinu
ÓDREPANDI Þegar allir héldu að
gömlu rokkhundarnir í AC/DC
væru á leið á Árbæjarsafnið, eða
ígildi þess í útlöndum, þá risu þeir
óvænt upp á afturfæturna og sendu
frá sér nýja plötu, Power Up, með
sandpappírsbarkann heyrnar-
skerta Brian Johnson við hljóðnem-
ann. Heimsbyggðin lét ekki segja
sér það tvisvar en fyrir helgina var
platan á toppi sölulistanna í hvorki
fleiri né færri en átján löndum, þar
á meðal í Bandaríkjunum, Bret-
landi og Ástralíu.
Á toppnum í átján löndum
Brian Johnson og Angus Young í ham.
AFP
BÓKSALA 1.-22. NÓVEMBER
Tekið saman af Félagi íslenskra bókaútgefenda
1 Þagnarmúr Arnaldur Indriðason
2
Orri óstöðvandi – bókin
hennar Möggu Messi
Bjarni Fritzson
3 Snerting Ólafur Jóhann Ólafsson
4 Bráðin Yrsa Sigurðardóttir
5 Vetrarmein Ragnar Jónasson
6
Una – prjónabók
Sjöfn Kristjánsdóttir og
Salka Sól Eyfeld
7 Krakkalögin okkar Jón Ólafsson, Úlfur Logason ofl.
8 Fávitar Sólborg Guðbrandsdóttir
9 Útkall - á ögurstundu Óttar Sveinsson
10 Gata mæðranna Kristín Marja Baldursdóttir
11 Lára fer í leikhús Birgitta Haukdal
12 Lára lærir að lesa Birgitta Haukdal
13 Þín eigin undirdjúp Ævar Þór Benediktsson
14 Silfurvængir Camilla Läckberg
15 Jólaföndur – engin skæri, bara gaman
16 Kóngsríkið Jo Nesbø
17 Leikskólalögin okkar Jón Ólafsson, Úlfur Logason ofl.
18 Ísskrímslið David Walliams
19 Bakað með Elenoru Rós Elenora Rós Georgsdóttir
20 Verstu kennarar í heimi David Walliams
Allar bækur
Ég les í gusum og er þá með
nokkrar bækur í gangi í einu og
dreifðar um húsið.
Núna er ég að lesa Aprílsólar-
kulda, nýju bókina
hennar Elísabetar
Jökulsdóttur. Þetta
er feikilega vel skrif-
uð og kraftmikil bók
um brennandi ást
og geðveiki. Texti
bókarinnar flæðir
ekki, hann fossar. El-
ísabet er svo flink að búa til mynd-
ir með orðum.
Önnur bók sem ég er að lesa er
krimmi frá „Reg-
ency“-tímanum á
Englandi, Death at
Brighton Pavilion
(Captain Lacey) eft-
ir Ashley Gardner.
Þó held ég í raun
meira upp á C.S.
Harris sem skrifar
um Sebastian St. Cyr, hefðar-
mann á „Regency“-tímanum í
sjálfskipuðu lögregluhlutverki. Ég
hef mjög gaman af að lesa vel
grundaðar sögulegar skáldsögur.
Þær geta veitt manni svo góða
innsýn í liðna tíma. Eftir að hafa
lesið Outlander-bækur Diönu Ga-
baldon hef ég fengið mikinn áhuga
á sögu Skotlands fyrir og eftir
sameininguna við England árið
1707 og uppreisn Skota, orrust-
unni á Culloden 1746 og eftirleik
hennar.
Um þessar mundir eigum við
magnaða rithöf-
unda í hópi kvenna;
Auði Övu Ólafs-
dóttur, sem alltaf
ber smyrsl á hjarta-
sár, og Sigríði Haga-
lín, sem sló nýjan
tón með fyrstu
skáldsögu sinni Eylandi. Ég hlakka
til að lesa nýju bækurnar þeirra,
Dýralíf og Eldana. Líka Guðrúnu
Evu Mínervudóttur, sem svo oft
strýkur manni öfugt, og hina opin-
skáu Auði Jóns-
dóttur. Fleiri mætti
nefna, en þetta eru
mínar konur.
Ég kynntist hljóð-
bókum á síðasta ári
þegar ég fór að
prófarkahlusta
bækur fyrir Story-
tel. Mig langar til þess að nefna
tvær perlur sem ég
hef prófarkahlu-
stað: Geirmundar
sögu heljarskinns
eftir Bergsvein
Birgisson og Sjö
stutta fyrirlestra
um eðlisfræði eftir
Carlo Rovelli, báðar
í frábærum lestri Friðriks Erlings-
sonar. Þegar ég hlustaði á Sjö fyr-
irlestra skildi ég næstum því af-
stæðiskenninguna – það er nú
horfið.
Að lokum langar
mig til þess að
nefna bók sem hef-
ur haft hvað dýpst
áhrif á mig, Mad in
America eftir Ro-
bert Whitaker, sem
fjallar um meðferð
á geðsjúku fólki
gegnum aldirnar, málefni sem
stendur hjarta mínu nærri.
Næsta bók sem ég ætla að lesa,
að hvatningu sonar míns, er AÐ
HUNDELTA ÓPIÐ (war on drugs
bók) eftir Johann Hari.
ÞÓRA GYLFADÓTTIR ER AÐ LESA
Bækur dreifðar um húsið
Þóra Gylfa-
dóttir er
upplýsinga-
fræðingur