Morgunblaðið - 14.12.2020, Blaðsíða 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 14. DESEMBER 2020
Flatahrauni 7 | 220 Hafnarfirði | Sími 565 1090 | www.bjb.is
Fékk bíllinn
ekki skoðun?
Aktu áhyggjulaus í burt á nýskoðuðum bíl
Sameinuð gæði
BJB-Mótorstilling þjónustar
flesta þætti endurskoðunar
anngjörnu verði og að
ki förum við með bílinn
n í endurskoðun, þér
kostnaðarlausu.
á s
au
þin
að
lendi tilheyrir Hrunamannahreppi;
það er svæðið ofan byggðar milli
Hvítár og Stóru-Laxár og eftir að án-
um sleppir svæðið allt inn að Hofs-
jökli og þá eru Kerlingarfjöll með-
talin. Margir áhugaverðir staðir eru á
þessum slóðum og telur Halldóra að
stofnun þjóðgarðs geti eflt ferðaþjón-
ustu á svæðinu – og geti aukinheldur
styrkt ímynd sveitarfélagsins al-
mennt.
Asi við lagasmíði og
spurningum ósvarað
Jón Bjarnason bóndi í Hvítárdal er
oddviti sjálfstæðismanna í sveitar-
stjórn Hrunamannahrepps. „Hér tók
fólk afstöðu út frá eigin sannfæringu í
máli sem skiptir okkur miklu,“ segir
Jón. Hálendi sveitarfélagsins segir
hann vera þjóðlendur, sem lúti sam-
eiginlegri forsjá sveitarfélaga og for-
sætisráðuneytis. Sú samvinna hafi
slípast ágætlega og breytingar á
fyrirkomulagi séu óþarfar.
„Stofnun þjóðgarðs er ágæt fyrir-
ætlun en asinn er of mikill, nægilegt
samráð er ekki viðhaft við lagasmíði
og spurningum ósvarað. Margir hér í
sveit, eins og annars staðar á landinu,
hafa sinnt sjálfboðaliðastarfi á há-
lendi og afrétti sveitarinnar svo sem
við uppgræðslu, minjavernd og fleira.
Slíkt starf verður að efla, en því er
hætta búin með yfirtöku ríkisins.“
dreifðum byggðum landsins. Starf að
náttúruverndarmálum verði eflt og
umsjón með viðkvæmum svæðum
styrkt. Farið verði í uppbyggingu
ýmissa innviða og stofnun þjóðgarðs
hamli ekki umbótastarfi á hálendinu
sem mörg sveitarfélög hafa unnið að
eða styrkt.
Um skipulagsmál segir Halldóra
að miklar endurbætur hafi verið
gerðar á frumvarpinu frá því fyrstu
drög að því voru kynnt. Í fyrstu hafi
verið gert ráð fyrir að svæðisstjórnir
réðu för varðandi til dæmis mann-
virkjagerð innan þjóðgarðsins, sem
yrði þá að vera skv. stjórnar- og
verndaráætlun. Nú hafi sú breyting
verið gerð að skipulagsmálin verði
áfram í höndum sveitarfélaganna.
Fulltrúar þeirra hafi úrslitavaldið
hvað varðar skipulag, mannvirkja-
gerð og aðrar framkvæmdir, sem sé
mjög þýðingarmikið. Víðfeðmt há-
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Blokkir riðluðust í sveitarstjórn
Hrunamannahrepps í sl. viku þegar
frumvarp um stofnun hálendis-
þjóðgarðs var þar til umfjöllunar.
Sigurður Sigurjónsson, einn þriggja
fulltrúa H-listans í meirihluta sveitar-
stjórnar, tekur í þjóðgarðsmálinu
undir bókun minnihluta tveggja full-
trúa sjálfstæðismanna sem eru and-
vígir þjóðgarðsfrumvarpinu í núver-
andi mynd. Þeirra sjónarmið er að
skipulagsvald sveitarstjórna skerðist
mjög með þjóðgarði. Skv. frumvarp-
inu megi sveitarfélag ekki gera neitt
innan landamæra sinna á hálendinu,
nema með samþykki svæðisráðs
þjóðgarðs, sem aftur sé undirselt
stjórn garðsins og umhverfisráðherra
ef út í það er farið.
Frumvarpið hefur verið lagfært
Halldóra Hjörleifsdóttir, oddviti
Hrunamannahrepps og leiðtogi H-
listans, telur ofmælt að meirihlutinn í
sveitarstjórn sé fallinn með þessu.
„Frumvarp um hálendisþjóðgarð er
umdeilt og þverpólitískt í eðli sínu. Að
um þetta mál séu skiptar skoðanir er
mjög eðlilegt og þetta smitast ekki til
annarra málefna,“ segir Halldóra.
Sjálf telur Halldóra stofnun þjóð-
garðs fela í sér margvísleg tækifæri í
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Öræfin Við landamæragirðingu efst í Hrunamannahreppi þar sem hálendið tekur við af byggðum bólum.
Þjóðgarðsfrumvarp
klýfur sveitarstjórn
Hálendismál í deiglu Þverpólitískt, segir oddvitinn
Jón
Bjarnason
Halldóra
Hjörleifsdóttir
Launagreiðendur sem hafa orðið
fyrir miklu tekjufalli á árinu 2020
geta óskað eftir auknum fresti til
að standa skil á staðgreiðslu skatta
af launum og tryggingagjalds fram
á næsta sumar.
Þetta segir
Willum Þór Þórs-
son, formaður
fjárlaganefndar,
í samtali við
Morgunblaðið.
Meðal fyrstu
laga sem sam-
þykkt voru í vor
sem viðbragð við
kórónuveiru-
faraldrinum var
heimild fyrir-
tækja til að óska eftir fresti á
greiðslu afdreginnar staðgreiðslu
og greiðslu tryggingagjalds sem
hefðu átt að falla í gjalddaga frá 1.
apríl 2020 til 1. desember 2020. Var
hægt að óska eftir frestun til 15.
janúar 2021 að uppfylltum skil-
yrðum um að fyrirtækið ætti í
rekstrarörðugleikum en væri ekki í
vanskilum með opinber gjöld og
skýrsluskil. Hafa fjölmörg fyrir-
tæki nýtt sér þetta úrræði.
Engir frekari frestir ákveðnir
Í lögunum er enn fremur gert ráð
fyrir að fyrirtæki geti óskað eftir
auknum fresti kalli aðstæður á það.
Óska þarf eftir auknum fresti og
greiðsludreifingu hjá Skattinum
fyrir 15. janúar, en sé hann sam-
þykktur verður greiðslum dreift á
mánuðina júní, júlí og ágúst.
Aðspurður segir Willum að engin
ákvörðun hafi verið tekin um frek-
ari frestanir, en slíkt verði tíminn
að leiða í ljós.
Hægt að sækja um
staðgreiðslufrest
fram á sumar
Fyrirtæki geta sótt um aukinn frest
Umsóknarfrestur til 15. janúar
Willum Þór
Þórsson
Morgunblaðið/Eggert
Faraldur Úrræðinu er ætlað að létta
undir með fyrirtækjum í vanda.
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Sterkir fyrirvarar eru gerðir, bæði
innan Framsóknarflokksins og Sjálf-
stæðisflokksins, við frumvarp um há-
lendisþjóðgarð sem Guðmundur Ingi
Guðbrandssonar, umhverfisráðherra
og varaformaður VG, lagði fram á Al-
þingi á dögunum. Hjá ríkisstjórninni
er stofnun þjóðgarðs á miðhálendinu
meðal stefnumála. Það snýst um að
gera miðhálendið, það er um 40% af
flatarmáli Íslands, að þjóðgarði, en
85% þess svæðis eru þjóðlendur og í
eigu ríkisins.
„Fyrirvarar okkar framsóknar-
manna eru alveg skýrir og frumvarp-
ið fer ekki í gegn nema þeir haldi alla
leið,“ segir Sigurður Ingi Jóhanns-
son, samgöngu- og sveitarstjórnar-
ráðherra og formaður Framsóknar-
flokksins. Framundan sé mikilvæg
umræða um frumvarpið, bæði úti í
samfélaginu og á Alþingi. Þar hafi
þingmenn Framsóknar lagt til að
þjóðgarðurinn verði stækkaður í
áföngum. Ekki þurfi að stíga skrefið
til fulls í fyrsta áfanga. Byrja megi á
því að stækka Vatnajökulsþjóðgarð
með Hofsjökli og aðliggjandi frið-
lýstum svæðum. Halda svo áfram
eftir því sem stemning sé fyrir.
Samtalið hefur mistekist
„Þó að þjóðgarðshugmyndin hafi
lengi verið í deiglu hefur samtalið
mistekist. Ekki hefur náðst að vinna
málinu brautargengi til dæmis meðal
íbúa í sveitunum; fólks sem margt er
gjörkunnugt öllum aðstæðum á há-
lendinu og nýtir auðlindir þess með
sjálfbærum hætti. Í sveitunum á
Suðurlandi, þar sem ég þekki vel til,
er andstaðan sterk. Fólk þar ann há-
lendinu og hefur sinnt þar margvís-
legum umhverfisverkefnum, því
finnst nú sem traðkað sé á sjónar-
miðum þess og verk þess að litlu gerð
í frumvarpinu,“ segir Sigurður Ingi.
Ráðherra með rörsýn
Njáll Trausti Friðbertsson, þing-
maður Sjálfstæðisflokksins í Norð-
austurkjördæmi, segir að ekki sé
horft nægilega vel á stóru myndina í
frumvarpi um hálendisþjóðgarð.
Rörsýn ráði af hálfu umhverfisráð-
herra. „Ég samþykki ekki frumvarp-
ið eins og það liggur fyrir núna,“ seg-
ir Njáll. Tiltekur jafnframt að sér
finnist vanta í þessu máli að horft sé
til stefnumarkandi plagga um innviði
sem fyrir liggja, svo sem ramma-
áætlunar um orkunýtingu og um
samgöngur og flutningskerfi raforku
o.fl.
„Nýleg orkustefna til 2050 var
unnin í þverpólitískri sátt en slíkt
skortir í frumvarpi um hálendisþjóð-
garð. Ekki liggur fyrir hvernig vind-
orkan á að spila með raforkukerfinu
innan þjóðgarðs eða í nágrenni hans.
Einnig hef ég fyrirvara um stærð
hálendisþjóðgarðs, hvernig verður
farið með skipulagsvald sveitarfé-
laga og málefni bænda og ferðaþjón-
ustu,“ segir Njáll.
Sterk andstaða við þjóðgarðsmál
Umdeilt frumvarp umhverfisráðherra um hálendisþjóðgarð Traðkað er á sjónarmiðum fólks í
sveitunum, að mati Sigurðar Inga Ekki er horft á stóru myndina, segir þingmaður Sjálfstæðisflokks
Njáll Trausti
Friðbertsson
Sigurður Ingi
Jóhannsson