Iðjuþjálfinn - 01.01.2018, Side 15
15
algengt og ég ákvað að gera það vegna þess
að ég hef svo mikinn áhuga á börnum með
fötlun, að skrifa sögu um ömmu sem á tvö
barnabörn og annað þeirra er með
einhverfu. Ég fór með hluta sögunnar í
bústaðinn okkar í Hampshire og notaði
mína reynslu í söguna þó ég eigi ekki sjálf
barnabörn með einhverfu.“
HEFURÐU SKRIFAÐ OG UNNIÐ ALLAR
BÆKURNAR EIN EÐA Í SAMSTARFI VIÐ
AÐRA?
„Ég á vinkonu í Kanada sem elskar barna-
bækur og við höfum skrifað þær saman,
hún í Kanada og ég í Bandaríkjunum. Við
höfum notað Google docs og þannig hef ég
skrifað allar barnabækurnar mínar ef ég hef
skrifað með öðrum sem býr ekki á sama
svæði og ég. Mig vantaði teiknara til að
teikna inn í bækurnar þar sem ég gef þær út
sjálf. Ég er í Rotary-klúbb og fór á fund
þeirra þegar ég bjó á Akureyri. Í Rotary-
klúbbnum mínum tilkynnti ég að mig
vantaði teiknara, en það er eitthvað sem
hægt er að gera þegar maður tilheyrir svona
klúbbi, og einn vina minna þar sagðist vita
af konu sem væri mikill listamaður. Þannig
fékk ég teiknara og ég skrifaði þessa bók
sem hluta af Slagle-fyrirlestrinum mínum
til að kynna iðjuþjálfun vel fyrir börnum
með að skrifa sögu þar sem einhverft barn
er söguhetjan. Það var fyrsta bókin mín,
How full is Sophias backpack?, þar sem ég
setti inn efni um skólatöskur – og ég féll fyrir
þessu formi. Þetta er eins og að fá sér bita af
bragðgóðu súkkulaði og þú veist að þú
ættir ekki að fá þér annan bita en gerir það
samt. Þess vegna hef ég skrifað 16 bækur.“
HVAÐ HEFUR HELST HVATT ÞIG ÁFRAM Í
SKRIFUM BÓKANNA?
„Það sem hvatti mig áfram var…, ég veit
ekki hvort þið þekkið bókaflokkinn The
Turtle? Hann er mjög vinsæll í Banda-
ríkjunum og ég held hér á Íslandi líka. Mér
var boðið á ráðstefnu Kanadísku iðjuþjálfa-
samtakanna þar sem mér voru veitt
verðlaun fyrir tímaritið mitt og ég vissi ekki
að það var annar aðili sem væri að fá þessi
verðlaun um leið og ég. Ég spurði hana af
hverju hún væri að fá þessi verðlaun og hún
svaraði fyrir að skrifa barnabók fyrir
kanadísku iðjuþjálfasamtökin - Canadian
association of occupational therapists,
bæði á frönsku og ensku. Þegar ég skoðaði
bókina sá ég að hún samdi líka bækurnar
um Franklín skjaldböku. Höfundur Frank-
líns er iðjuþjálfi. Ég sagði henni frá
hugmyndum um mína bók og hún hvatti
mig áfram. Henni til heiðurs hef ég allar
mínar bækur jafn stórar og þær fást allar á
bókasafni þingsins í Bandaríkjunum, sem
er mjög flott. Fyrsta bókin mín var öðruvísi
en sú sextánda, ég vinn þær með nemum,
með fólki út um allan heim, svo ef ykkur
langar að skrifa bók eða einhver á Íslandi þá
hafið samband við mig. Það er svo gaman
að gera þetta og efnið er svo fjölbreytilegt.
Eitt af þeim var að fá bólusetningu, oft hafa
foreldrar í Bandaríkjunum áhyggjur af því
að bólusetja börnin sín við mislingum svo
við gerðum bók um það. Ég minntist áðan á
elliglöp, mamma mín hafði elliglöp. Það var
mjög erfitt fyrir fólk að skilja af hverju hún
mundi ekki nöfn fólks svo við gerðum bók
um það. Við gerðum eina um iðjuþjálfun
með hestum, einelti í mötuneytum í skólum
og þess háttar reynslu. Þær eru allar til á
Amazon ef þið viljið skoða meira en lýsingar
á þeim má finna á blogginu mínu.“
EF VIÐ BREYTUM NÚ UM UMRÆÐUEFNI,
HVAÐ VAR ÞAÐ SEM VAKTI HELST
ATHYGLI ÞÍNA Á ÞESSARI RÁÐSTEFNU?
„Það sem stóð upp úr fyrir mig á þessu þingi
var samvinna og góðvild milli fólks auk þess
að læra ný hugtök. Menntunarhluti þessarar
ráðstefnu er auðvitað mikilvægur og mér
finnast gæði fyrirlestranna hafa verið
frábær, það er gaman að heyra mismunandi
sjónarhorn frá mörgum mismunandi
löndum. Í Bandaríkjunum eru stór samtök
iðjuþjálfa og nema sem horfa á hlutina
einungis á landsvísu. Eitt af því sem er afar
mikilvægt og eitt af áhersluatriðunum í
doktorsnámi okkar er að vera heimsborgari
svo ég held að koma hér hjálpi fólki að sjá
hversu samtengd iðjuþjálfun er en um leið
hversu háð við ættum að vera hvert öðru
um að koma faginu áfram, hafa tungumál
sem við skiljum og sem aðrir skilja líka.
Þetta þing var sérstaklega mikilvægt fyrir
háskólann okkar. Ég fékk skólastjórann
okkar til þess að samþykkja að við yrðum
aðal styrktaraðilar þessa þings, ég vissi að
það yrði erfitt fyrir WFOT að fjármagna
þingið í Suður-Afríku. Ég vildi að fólk vissi
að Boston University væri öflugur
stuðningsaðili fyrir vöxt fagsins á heimsvísu.
Þetta var í fyrsta sinn sem við gerðum þetta.
Reynslan fór fram úr mínum stærstu
væntingum, mér finnst svo gott að vera
tengd fólki eins og ykkur. Ég á fullt af vinum
út um allan heim og að fá að hitta þá fjórða
hvert ár á þingi er frábært.“
HVAÐ FINNST ÞÉR AÐ SÉ MIKILVÆGASTA
MÁLEFNIÐ FYRIR IÐJUÞJÁLFA ÚT UM
ALLAN HEIM NÚ Á DÖGUM?
„Ég held að í Bandaríkjunum sé iðjuþjálfun
orðin þekkt fyrirbæri. Hún er flokkuð sem
eitt af 10 bestu störfum sem hægt er að
sinna svo ég held að fólk viti orðið hvað
iðjuþjálfun er. Eitt af því sem við verðum að
fara varlega í er að horfa á hver sér um
endurgreiðslu vegna iðjuþjálfunar. Í
Bandaríkjunum fær fólk endurgreitt í
gegnum þriðja aðila. Við þurfum að passa
okkur á því að það stýri okkur ekki í því að
veita þá bestu þjónustu sem mögulegt er. Ef
okkur er sagt að við getum bara hitt
einhvern í vissan tíma eða fyrir vissa
þjónustu, þá má það ekki hafa áhrif á það
að við veitum þá bestu iðjuþjálfun sem
möguleg er. Gagnreyndar upplýsingar eru
orðnar miklar svo við vitum orðið hvað
virkar og við verðum alltaf að hafa það í
huga. Í alþjóðlegu samhengi er iðjuþjálfun
ekki vel þekkt alls staðar og ég held að við
getum unnið saman að því að taka á stóru
félagslegu þáttunum. Það er mjög mikil-
vægt að við tileinkum okkur hamfara-
stjórnun eins og WFOT hefur gert. Að við
verðum hluti af heildarlausninni á málum
sem eru þung í samfélagi okkar, eins og
einelti og ofbeldi. Það eru málefni sem við
getum rætt á alþjóðlegum grundvelli vegna
þess að þar erum við stór og getum látið í
okkur heyra. Það er það helsta sem við
þurfum að hafa í huga fyrir framtíð fagsins.
Það er að við tileinkum okkur skjólstæðings-
miðaða, gagnreynda og iðjumiðaða þjón-
ustu. Ekki láta truflast af því hver muni
borga, eða að enginn viti hver við erum, þá
gefumst við bara upp. Þetta snýst um að
hafa rödd og ef einhver skilur þig ekki á
þann hátt, breyttu því þá. Haltu áfram að
aðlaga og útskýra þangað til fólk veit um
hvað málið snýst.“
AÐ SÍÐUSTU SPURNINGUNNI OKKAR,
HVAÐA RÁÐ VILTU GEFA
NÝÚTSKRIFUÐUM IÐJUÞJÁLFUM?
„Ráðgjöfin þarf að byrja meðan þeir eru í
skólanum. Þeir þurfa að hafa fyrirmyndir í
kennurunum sem eru meðlimir þjóð-
félagsins, sem eru með á hreinu hvað er
mikilvægt í iðjuþjálfun og í þeim sjálfum. Ég
held að það að hafa gott sjálfsálit geri þig að
betri iðjuþjálfa. Þú gerir mistök og lærir.
Þetta er það sem ég segi mínum nemendum,
láttu heyra í þér, vertu talsmaður fagsins,
finndu eitthvað sem kveikir í þér. Þetta
snýst ekki um okkur heldur skjólstæðingana,
einstaklingana í samfélaginu, þjóðina.
Farðu á staðinn, hlustaðu, finndu út hvaða
þarfir þeir hafa og finndu svo hvað þú getur
gert til að uppfylla þær. Beittu valdeflingu,
vertu hluti af lausninni en ekki vera
hræddur. Það er mjög mikilvægt að vera
þarna úti, í samfélaginu.“
Við þökkum Karen Jacobs
kærlega fyrir og kveðjum.