Málfríður - 15.05.1997, Blaðsíða 12
Um nafnháttarsetningar og orðasambönd með
lýsingarhætti er fjallað á eftirfarandi hátt í Sprach-
report:
Bei Infinitiv- oder Partizipgruppen wird ein
Komma nur noch gesetzt, wenn sie durch eine hin-
weisende Wortgruppe angekiindigt (1) oder wieder
aufgenommen werden (2) oder wenn sie aus der
ublichen Satzstruktur herausfallen (3):
(1) Darúber, bald zu einem Erfolg zu kommen,
dachte sie lange nach.
(2) Bald zu einem Erfolg zu kommen, das war ihr
sehnlichster Wunsch.
(3) Sie, um bald zu einem Erfolg zu kommen,
schritt alsbald zur Tat.1
Til þess að forðast misskilning er einnig sett
komma.
Dæmi: Sie begegnete ihrem TrainerQ und
dessen Mannschaft musste lange auf ihn warten.
Ich rateQ ihmQ zu helfen.
Skipting milli lína.
St er skipt á milli lína:
áður nú
We-ste Wes-te
Ka-sten Kas-ten
Mu-ster Mus-ter
í stað ck kemur ekki lengur kk þegar skipt er
milli lína:
áður nú
Zuk-ker Zu-cker
lek-ken le-cken
Bak-ke Ba-cke
Orðum af erlendum uppruna má nú skipta á milli lína eftir þýskum reglum:
áður nú
Chir-urg Chir-urg/Chi-rurg
Si-gnal Si-gnal/Sig-nal
Pád-agogik Pád-agogik/Pá-dagogik
par-allel par-allel/pa-rallel
Heliko-pter Heliko-pter/Helikop-ter
Leyft er að skipta orðum milli lína þó einungis
einn sérhljóði verði í fyrri línunni:
áður nú
Ufer (ekki skipt) U-fer
Ofen (ekki skipt) O-fen
Nýtt efni
Nú eru komnar á markaðinn réttritunarorðabæk-
ur með nýrri réttritun það eru:
Die deutsche Rechtschreibung (38 mörk). Von er
á þessari bók á CD-ROM formi í vor (78 mörk).
Die neue deutsche Rechtschreibung sem gefin er
út hjá Bertelsmann (19,90 mörk).
Duden Deutsches Uniuersalwörterbuch A-Z er
komin út með nýrri réttritun (58,90 mörk, sem CD-
ROM 98 mörk).
Einnig vil ég benda á æfingabók frá Duden sem
heitir Wie schreibt man jetzt? Ein Úbungsbuch zur
neuen Rechtschreibung (14,80).
Þeir sem hafa aðgang að Internetinu geta fengið
upplýsingar á slóðinni http://www.ids-mannheim.
de/quellen/hommehtml.
Að lokum
Eins og fram kom hér að fram þarf að fara fram
umræða um hvernig við stöndum að breytingunni
hér. Það er ekki auðvelt þar sem kennslugögn eru
með eldri réttritun. Vissulega er sú hætta fyrir
hendi að ringulreið skapist. Það er þó von mín að
nemendum gangi betur að tileinka sér nýjar reglur
um þýska stafsetningu, því að mörgu leyti eru þær
nýju mun einfaldari. Því er nú bara eftir að óska
mönnum góðs gengis og segja viel SpafS - sem er
óbreytt.
Heimildir:
Heller, Klaus: Rechtschreibung 2000. Die aktuelle Reform.
2. aktualisierte und erweiterte Auflage. Stuttgart, Klett 1996.
Die neue deutsche Rechtschreibung verfasst von Ursula
Hermann völlig neu bearbeitet und erweitert von Prof. Dr. Lutz
Götze mit einem Geleitwort von Dr. Klaus Heller. Gútersloh,
Bertelsmann 1996.
Sprachreport. Extra-Ausgabe Juli 1996. Mannheim, fnstitut
fur deutsche Sprache 1996.
Oddný G. Sverrisdóttir, dósent
1 Sprachreport. Extra-Ausgabe Juli 1996. Mannheim Institut fur deutsche Sprache 1996. Bls. 11.
12