Málfríður - 15.05.1997, Blaðsíða 22

HUGMYNDABANK I
Að þessu sinni er efni hugmyndabankans Ijóð og hugmyndir um hvernig hægt er að vinna með þau.
Ljóð eru mjög hentug til málakennslu fyrir margra hluta sakir. Þar getur farið saman alhliða málþjálfun og
menningarmiðlun. Ljóð henta vel til framburðarkennslu, þjálfunar orðaforða, þjálfunar í að lesa á milli
línanna, œfingar í að sjá tengingar í texta o.s.frv. Það má því nota Ijóð alveg frá byrjun ef vel er að því
staðið. Nemar í kennslufræði við Háskóla íslands fengu það verkefni að velja Ijóð og útbúa við það
verkefni. Hér koma nokkur sýnishorn af afrakstrinum. Þess má geta að nemar prófuðu síðan þessi verkefni í
œfingakennslu og virtust nemendur þeirra hafa bœði gagn og gaman af.
DEUTSCHE DICHTER UND
IHRE GEDICHTE
í marsmánuði árið 1996 var ég
við æfingakennslu í Fjölbrauta-
skóla Garðabæjar undir hand-
leiðslu Elísabetar Siemsen þýsku-
kennara. Á meðal þeirra áfanga,
sem ég kenndi um tveggja vikna
skeið, var þýska 603. Eg ákvað
strax í upphafi að gera tilraun
með ljóðaþema, þar sem mér
finnst sjálfri skorta á að nem-
endur þekki helstu ljóðahöfunda
þýskumælandi landa og verk
þeirra.
Yfirmarkmið Ijóðaþemans
var eftirfarandi:
- að lesa og túlka ljóð eftir níu
þekkta þýska ljóðahöfunda.
- að kynnast ljóðahöfundunum
sjálfum; hljóta innsýn í líf
þeirra og önnur verk.
- að tengja tímann sem
höfundarnir voru uppi á, við
atburði heimssögunnar eða
Islandssögunnar.
Undirbúningur:
Markmið ljóðaþemans var
m.a. að nemendur fengju innsýn
í lestur og túlkun Ijóða. Ljóðin
voru sérstaklega valin með
þetta í huga, því ef of löngum
tíma væri eytt í að kafa djúpt í
merkingu flókinna ljóða, þá
myndi markmiðið fljótt missa
sín. Eftir ýmsar vangaveltur
valdi ég að lokum níu þekkt ljóð
eftir jafnmarga höfunda og
sýndi það sig síðar að þetta var
tímafrekasti þátturinn af undir-
búningi verkefnisins.
Þar sem hægt var að koma
því við, lét ég íslensku þýðingu
ljóðsins fylgja með, til saman-
burðar.
Eftirfarandi ljóðahöfundar og
ljóð voru að lokum valin: Bert-
holt Brecht: Von der Freundlich-
keit der Welt, Johann Wolfgang
von Goethe: Erlkönig, Heinrich
Heine: Wo.j Hermann Hesse:
Im Nebel, Friedrich Hölderlin:
Hálfte des Lebens, Marie Luise
Kaschnitz: Hiroshima, Eduard
Mörike: Um Mitternacht, Rainer
Maria Rilke: Fruhling ist wieder-
gekommen og Theodor Storm:
Die Stadt.
Ég fékk að láni bækur af
Goethe bókasafninu sem fjölluðu
um ævi hvers höfundar og
höfðu einnig að geyma myndir
af þeim. Ég útbjó ljóðahefti fyrir
hvern nemanda sem innihélt
þau ljóð sem tekin voru fyrir, til
þess að hver og einn ætti ljóðin
og gæti fylgst betur með flutn-
ingi verkefnanna. Einnig tók ég
saman helstu atburði íslands-
sögunnar frá 18. til 20. öld, til
þess að nemendur gætu haft
þann lista til samanburðar og
valið úr einstaka atburði sem
þeir notuðu í flutningi um
Ijóðahöfund. Við þann lista
bætti ég ennfremur helstu ís-
lensku skáldum og öðru merkis-
fólki frá sama tíma. Þetta var
gert til þess að nemendur næðu
að tengja tíma sem ljóðahöf-
undar voru uppi á, við eigin
þekkingarheim.
Framkvæmd verkefnis
Munnleg skil:
• Nemendur áttu að flytja ljóð-
ið fyrir hina nemendurna eft-
ir að hafa æft sig heima í ljóða-
flutningi.
• Því næst skyldi höfundur
vera kynntur þar sem eftir-
farandi upplýsingar kæmu
fram:
- glæru með mynd af höfundi
varpað upp
- hvar og hvenær fæddur
- foreldrar (nöfn, störf)
- systkini
- ástir og hjónaband/-bönd
- börn
- menntun
- starf
- bústaður
- önnur þekkt verk
- hvar og hvenær látin(n)
Kynning ljóðahöfundar átti
22