Studia Islandica - 01.06.1960, Blaðsíða 11
9
ana fyrir „kögglana“ („hleypti kröftum í köklana á hon-
um“, IV 450).
Tómas á Gróustöðum snýr þessu við og ritar doggvan
fyrir „dökkvan“ (III 399).
I sögunni Tröllið í Skrúðnum (I 187) stendur í hdr.
optnaðist fyrir „opnaðist". Ekki er vitað um skrásetjara,
en á það er ritað: „Eftir húsfrú Sigríði Pálsdóttur í
Hraungerði 1859.“4 Hjalti á Ósi skrifar sopnaði fyrir
,,sofnaði“ (III 441).
Nokkur dæmi eru þess í handritum, sem annars eru
með góðri stafsetningu, að hart lokhljóð sé tvíritað í orð-
um þar sem það er annars venjulega einfalt, og á sama
hátt kemur fyrir að einritað sé slíkt lokhljóð sem venju-
lega er langt og aðblásið. Sumar slíkar tvímyndir orða
eru kunnar annars staðar að, svo sem nh. rökva fyrir
,,rökkva“ í hdr. úr Flatey á Breiðafirði (II413), en raun-
ar er stafsetning þess handrits léleg, svo að lítt verður á
henni byggt. Sigurður í Möðrudal skrifar: „bar ekki neitt
til tíðinda i nokur ár“ (III 238), Ebenezer í Flatey nöJcv-
inn fyrir ,,nökkvinn“ (III 243), og loks ritar Sigmundur
Matthiasson Long á Brennistöðum: „tveir draugar voru
búnir að sokva einum niður allt upp undir hendur“ (III
377).
Hjá Jóni Jónssyni söðla í Hlíðarendakoti, Rang., kem-
ur einu sinni fyrir orðið Flóðalábbi fyrir „Flóðalappi“,
eins og hann nefnir þann draug annars (III 330—31).
k, g eða kj, gj í niðurlagi orða
Sumir skrásetjarar rugla stöðugt saman táknum upp-
gómmæltra og framgómmæltra lokhljóða í niðurlagi
orða á undan a eða u; aðrir halda þessum táknum að-
greindum. Má segja að rithátturinn k fyrir kj og g fyrir
gj séu ein algengust og almennust frávik þjóðsagnaritar-
anna frá almennu íslenzku hljóðkerfi. Þess er enginn