Morgunblaðið - 15.03.2021, Blaðsíða 16

16 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 15. MARS 2021
- heimili, hönnun, tíska
og samkvæmislífið
Lífstílsvefurinn okkar
- fylgt landsmönnum í 10 ár
SMARTLAND
MÖRTUMARÍU
Vertu með
á nótunum
Mikil og góð um-
ræða hefur verið um
íslenskt skólakerfi að
undanförnu og þá sér í
lagi hvað varðar stöðu
íslenskra drengja.
Umræðan hefur þó
verið frekar á nei-
kvæðum nótum, þar
sem bent er á vanda-
málið en lítið sem ekk-
ert rætt um aðgerða-
áætlun eða viðbrögð við vandanum.
Grein eftir grein, skýrsla eftir
skýrslu og niðurstaðan er sú sama
ár eftir ár og umræðan um slæma
útkomu í PISA-könnuninni kemur
á hverju ári eins og lúsin að hausti.
Tíminn vinnur ekki með okkur og á
hverju ári útskrifast börn sem ekki
hafa náð viðunandi viðmiðum. Lesa
má fréttir af slökum árangri
drengja í PISA-könnuninni nokkur
ár aftur í tímann og þrátt fyrir vilja
menntamálaráðherra og stjórnvalda
til að gera breytingar hefur lítil
gerst. Hvað það er sem veldur að-
gerðarleysinu veit ég ekki en til að
ná fram breytingum þarf að breyta
aðalnámskrá grunnskóla sem
reyndar hefur verið óbreytt í um 10
ár.
Fjölgun tíma í íslensku
á kostnað valfaga
Menntamálaráðherra lagði fram
frumvarp á haustmánuðum 2020
þar sem lagt er til að fjölgað verði
kennslustundum í íslensku á öllum
skólastigum. Þessi breyting er
reyndar hugsuð þannig að tími fyr-
ir valfög verður minni og því mögu-
leikar grunnskólanema til að velja
sér nám eftir áhugasviði þeirra litl-
ir. Það liggur hvorki fyrir greining
né vissa fyrir því að fleiri tímar í ís-
lensku á viku og færri tímar í val-
fögum séu að gera það að verkum
að áhugi nemenda og þá sér í lagi
drengja á íslensku aukist og vanda-
málið sé þar með úr sögunni. Ef
vandamálið er tímaleysi innan við-
miðunarstundaskrár grunnskóla þá
eru aðrar leiðir færar en sú að taka
af valfögin og gera skóladaginn enn
erfiðari fyrir þá sem ekki passa
beint í það form sem skólinn vill að
nemandinn sé í. Til eru aðrar leiðir
eins og að lengja örlít-
ið skóladag yngsta
stigsins og stytta þá
viðveru þeirra í frí-
stund. Á miðstigi og
unglingastigi væri til
að mynda hægt að
gera dönskukennslu að
valfagi og fjölga tím-
um í íslensku á móti.
Danskan er hluti af
menningararfleifð okk-
ar og því ef til vill við-
kvæmt að hugsa til
þess að tími sé kominn
til að afnema hana sem skyldufag
en það er efni í aðra grein.
Magn er ekki sama og gæði
Magn kennslustunda er ekki
endilega ávísun á gæði og eins og
ég kom inn á hér að ofan þá er
ekkert sem bendir til þess að fleiri
tímar í íslensku muni gefa okkur
betri niðurstöðu. Kennsluefni hefur
lítið breyst undanfarin ár og því
knýjandi þörf á að skoða hvort
námsefnið í íslensku sé að höfða til
barna og þá jafnt til drengja og
stúlkna, skoða þarf hvort það
standist nútímann og hvort það
fjallar um mál og málefni sem
börnin okkar þekkja. Til að greina
betur vandann og geta brugðist við
er mikilvægt að mæla árangur,
ekki aðeins í grunnskólum heldur
einnig í leikskólum þar sem mik-
ilvægt er að mæla orðaforða ungra
barna og greina þar mögulegan
vanda. Í dag erum við í mestum
vandræðum með að leggja próf fyr-
ir eins og samræmd próf sem ár
eftir ár eru að mistakast í grunn-
skólum landsins og virðast ekki
mæla annað en kvíða og álag. Við
getum ekki lengur látið börnin
gjalda fyrir þær aðferðir sem
menntamálastofnun vinnur með til
að mæla getu barna okkar og þarf
því að endurskoða þær alveg frá
grunni. Í dag er ofuráhersla lögð á
að mæla leshraða en sú mæling
skoðar ekki hvað nemandinn skilur
af því sem hann las og er því aðferð
sem vert er að láta af að mínu
mati.
Á grunnskólinn að varðveita
fortíðina eða horfa til framtíðar?
Í aðalnámskrá grunnskóla er
hvorki að finna námsgreinar eins
og fjármálalæsi, nýsköpun, heil-
brigðisfræðslu né kennslu í for-
vörnum, forritun, samskiptum eða
sjálfstrausti. Sannarlega eru ein-
staka kennarar sem taka það upp á
sitt einsdæmi að koma þessu inn í
kennslu barnanna en öll börn verða
að sitja við sama borð. Hetjusögum
kappa okkar í Íslendingasögunum
eru gerð góð skil á meðan sum
grunnskólabörn hafa ekki hugmynd
um hvernig þau eiga að fóta sig í
hetjulegum heimi atvinnulífsins eft-
ir lok grunnskólagöngunnar. Ég er
ekki svo viss um að danskan sem
annars er ágæt út af fyrir sig eða
Gunnar á Hlíðarenda, sem kennt
hefur okkur Íslendingum þraut-
seigju, sé að hjálpa ungmennum
okkar að takast á við áskoranir í
nútíma samfélagi.
Metnaðarfull vinna við gerð
nýrrar menntastefnu fyrir Ísland
til ársins 2030 er í vinnslu en hún
boðar því miður engar breytingar á
aðalnámskrá né viðmiðunarstund-
arskrá. Börnin sitja enn sem fyrr
föst í aðalnámskrá sem hjakkar í
fortíðinni með takmarkaða sýn á
framtíðina.
Vandamálið liggur ekki hjá kenn-
urum landsins sem hafa við krefj-
andi aðstæður unnið gott starf,
vandamálið er heldur ekki það að
íslenskir drengir geti ekki lært.
Vandamálið liggur í því að við höf-
um ekki brugðist við nútímanum og
þeim tækniframförum sem hafa
orðið og á meðan sjá börnin heim-
inn þjóta framhjá og við höldum
áfram að skrifa greinar og klóra
okkur í hausnum yfir lélegri út-
komu í könnunum. Menntakerfið
verður að vera sveigjanlegt og það
verður að aðlagast betur hröðu
samfélagi!
Eftir Kristínu
Thoroddsen » Á hverju ári útskrif-
ast börn sem ekki
hafa náð viðunandi við-
miðum. Menntakerfið
verður að vera sveigj-
anlegt og á að bregðast
við hröðu samfélagi.
Kristín Thoroddsen
Höfundur er bæjarfulltrúi og for-
maður fræðsluráðs Hafnarfjarðar.
Grunnskóli framtíðarinnar
Nýlega tilkynnti ég
ákvörðun mína um að
sækjast eftir 1. sæti á
framboðslista Sjálf-
stæðisflokksins í próf-
kjöri sem fram fer í
maí vegna alþing-
iskosninga í haust.
Viðbrögðin hafa verið
mikil og jákvæð og
fyrir þau er ég afar
þakklát.
Það er vissulega
stór ákvörðun að óska eftir umboði
til starfa á vettvangi Alþingis og
það hafði satt að segja ekki hvarfl-
að að mér fyrr en nú nýverið. Ég
hef ekki tekið virkan þátt í stjórn-
málastarfi á landsvísu en hjartað
slær til hægri og hefur alltaf gert.
Ég er alin upp við sjálfstæðisstefn-
una með tilheyrandi frelsi, velferð
og ábyrgð, allt kunnugleg stef í
stefnu Sjálfstæðisflokksins. Það er
sú stefna sem höfðar til mín og
fyrir slíkan málstað mun ég
standa. Þegar betur var að gáð var
ég tilbúin að gefa kost á mér í
landsmálapólitík og gefa mig alla í
verkefnið, enda tel ég mig hafa öðl-
ast notadrjúga þekkingu og
reynslu fyrir í störfum mínum und-
anfarin ár sem nýst getur vel fyrir
Suðurkjördæmi nái ég árangri í
prófkjörinu sem framundan er.
Fyrst skal auðvitað nefna að ég
hef tekið þátt í að reka fjölskyldu-
fyrirtækið okkar, Kjörís í Hvera-
gerði, allan minn starfsferil á
vinnumarkaði. Síðustu tíu ár hef ég
síðan gegnt ýmsum trúnaðar-
störfum fyrir heildarsamtök í at-
vinnulífinu og lífeyrissjóðakerfið.
Þar eru snertifletir við fjöldamargt
í atvinnulífinu og í gangverki þjóð-
félagsins yfirleitt sem ég kynntist
vel og gat haft áhrif á, eðli máls
samkvæmt. Óneitanlega er spenn-
andi að fá að vera hreyfiafl, að eiga
sér hugsjónir og sjá þær raunger-
ast. Það er einmitt sú reynsla sem
ég veit að nýtist í störfum á Al-
þingi Íslendinga.
Ég er fædd og upp-
alin á Suðurlandi. Hér
liggja mínar rætur og
hér hef ég starfað alla
tíð. Ég hef óbilandi
trú á framtíðarmögu-
leikum Suður-
kjördæmis og ég vil
leggja mitt af mörk-
um til að styrkja inn-
viði þess á alla vegu.
Við erum í fremstu
röð og eigum að vera
hvort heldur litið er
til sjávarútvegs, land-
búnaðar og matvælaframleiðslu,
ferðaþjónustu eða margs konar
iðnaðar.
Síðustu ár höfum við orðið vitni
að mikilli fjölgun íbúa í kjördæm-
inu sem kallar á öfluga og trausta
innviði samfélagsins okkar. Brýnt
er að samgöngur séu góðar.
Mennta- og skólamál verða sömu-
leiðis að svara kalli tímans. Heil-
brigðisþjónustan verður að vera
öflug til til að sinna þörfum okkar
íbúanna.
Atvinnumálin eru mér sérlega
hugleikin enda er atvinnulífið sjálf-
ur grunnurinn. Við þurfum fjöl-
breyttari atvinnusköpun til að
fjölga störfum í kjördæminu.
Við getum hvert og eitt okkar
haft áhrif á framtíðina. Það ætla ég
að gera.
Ég hlakka til að hitta ykkur sem
flest á förnum vegi næstu vik-
urnar.
Eflum Suðurkjördæmi. Guðrúnu
Hafsteinsdóttur í 1. sæti!
Eftir Guðrúnu
Hafsteinsdóttur
Guðrún
Hafsteinsdóttir
»Ég er alin upp við
sjálfstæðisstefnuna
með tilheyrandi frelsi,
velferð og ábyrgð, allt
kunnugleg stef í stefnu
Sjálfstæðisflokksins.
Höfundur gefur kost á sér í 1. sæti
á framboðslista Sjálfstæðisflokksins
í Suðurkjördæmi.
Við eigum samleið
Fátt ef nokkuð er
mikilvægara og dýr-
mætara en hlý og um-
vefjandi, umhyggju-
söm og nærandi
nærvera. Þar sem við
fáum að njóta skiln-
ings og við erum um-
föðmuð í öllum að-
stæðum. Hvar sem
við komum og hvar
sem við erum hverju
sinni. Jafnvel líka
þegar við erum bara
ein með sjálfum okk-
ur.
Mér finnst svo
óendanlega þakkar-
vert og gott að trúa
því, vita til þess,
skynja og meðtaka að
maður sé umfaðm-
aður af Guði sem
skapaði þennan heim,
Guði kærleikans, von-
arinnar, upprisunnar,
lífsins og friðarins. Af
höfundi og fullkomnara lífsins.
Ég er líka þeirrar trúar og
reyndar alveg viss um að okkur liði
mun betur ef við temdum okkur
hugarfar auðmýktar gagnvart Guði,
því fólki sem við umgöngumst og
mætum, núinu, náttúrunni, framtíð-
inni og eilífðinni. Og lifðum í bæn
og þakklæti. Værum uppbyggileg
og jákvæð í framkomu og sam-
skiptum og ættum
gagnleg samtöl og
samskipti með gagn-
rýnu hugarfari þar
sem við sammæltumst
um að reyna að sýna
skilning og samstöðu.
Byggja upp en ekki
brjóta niður.
Biðjum og þökkum
í auðmýkt
Þökkum fyrir Guðs
eilífa faðmlag sem við
getum fengið að hvíla í
og njóta öllum stund-
um.
Biðjum þess að okk-
ur mætti auðnast sú
náð og blessun að ná
að faðma lífsins tré svo
við fáum smitast af
kærleika frelsarans og
borið þann ávöxt sem
okkur var ætlað. Verða
að ódauðlegum grein-
um á lífsins tré, hér og
nú og um eilífð. Að
vera Guði til dýrðar,
fólki til blessunar og
þannig sjálfum okkur og öðrum til
uppbyggingar og heilla.
Og að hinn líknandi, læknandi og
lífgefandi kærleikur smitist síðan
frá hjarta til hjarta.
Með kærleiks- og friðarkveðju.
– Lifi lífið!
Umvefjandi og
nærandi nærvera
Eftir Sigurbjörn
Þorkelsson
Sigurbjörn
Þorkelsson
» Biðjum að
okkur mætti
auðnast sú náð
og blessun að
faðma hið eilífa
lífsins tré svo
við fáum smitast
af kærleika
frelsarans.
Höfundur er ljóðskáld og
rithöfundur og aðdáandi lífsins.