Fréttablaðið - 12.06.2021, Side 8

Vitarnir varða gönguleið á Suðurlandi
Knarrarósviti er einn þriggja vita á
leiðinni. MYND/ÁRBORG
Vitaleiðin er í heild sinni tæplega fimmtíu kílómetra löng en hana má fara í áföngum þyki hún of löng í einu.
Ný ferðaleið um Suðurland
liggur á milli þriggja vita
og er ætluð íslenskum sem
erlendum ferðalöngum.
arnartomas@frettabladid.is
SUÐURLAND Vitaleiðin er ný leið á
Suðurlandi sem verður formlega
opnuð í dag. Leiðin teygir sig um
suðurströndina í gegnum Þorláks-
höfn, Eyrarbakka og Stokkseyri og
hana má fara gangandi, hlaupandi,
ríðandi eða hjólandi.
Nafngiftin er tilkomin vegna vit-
anna Selvogsvita og Knarrarósvita,
sem marka upphaf og enda leiðar-
innar, en að auki er þriðji vitinn á
leiðinni Hafnarnesviti í Þorlákshöfn.
„Við vildum skoða hvort hægt
væri að vinna með einhverjar nýjar
þemaleiðir, og þá kom hugmyndin
upp um vitana,“ segir Laufey Guð-
mundsdóttir, verkefnastjóri hjá
Markaðsstofu Suðurlands. „Vitarnir
hafa lengi vísað sjófarendum til
lands svo okkur datt í hug að nýta þá
líka til að leiðbeina ferðamönnum.“
Laufey segir að einnig hafi verið
horft til þéttbýla á svæðinu, Stokks-
eyrar, Eyrarbakka og Þorlákshafnar,
sem hún telur ekki hafa fengið verð-
skuldaða athygli.
Leiðin er unnin í samstarfi við
sveitarfélag Árborgar og Ölfuss, en
einnig var kallað til þjónustuaðila
á svæðunum á vinnustofur, til að
draga saman einkenni hvers svæðis
fyrir sig. „Hvert þorp hefur sitt sér-
kenni þótt ekki sé langt á milli,“
segir Laufey. „Það var gaman að
heyra hvað þjónustuaðilar voru
glaðir með að láta leiða sig svona
saman og sjá endalaus tækifæri
skapast með Vitaleiðinni.“
Einn helsti kosturinn við leiðina
er að hún er að stórum hluta annað-
hvort sandfjara eða malbikaður
stígur, svo ekki þurfti að leggja í
neina meiri háttar stígagerð.
„Okkar verkefni var að ramma
þetta betur inn, sjá hvort það væru
einhverjar hættur og auðvitað að
kynna leiðina,“ segir Laufey. „Leiðin
er ekki stikuð svo það er gott að nýta
strandlengjuna til að miða við, og
ekki verra að dýfa tánum í Atlants-
hafið.“
Vonir eru bundnar við að bæði
erlendir og íslenskir sæki ferðina og
segir Laufey að auðvelt sé að skipta
henni í tvennt, eða jafnvel þrennt,
vilji fólk fara hana fótgangandi.
„Þetta er tiltölulega auðveld ganga
og í góðu veðri ætti þetta að vera á
flestra færi,“ segir hún.
Leiðin verður vígð klukkan 13 á
Stað á Eyrarbakka í dag. Fulltrúar
Árborgar og Ölfuss klippa á borða,
auk þess sem boðið verður upp á
tónlistaratriði og fleira. Í Knarrarós-
vita flytur tónlistarkonan Kira Kira
tónlist og í Hafnarnesvita verður
boðið upp á listasmiðju fyrir börn.
„Ég vona að fólk mæti til að kynna
sér þá frábæru upplifun í náttúru,
menningu, sögu, afþreyingu og mat
sem svæðið hefur upp á að bjóða,“
segir Laufey. ■
Stokkseyri
Eyrarbakki
Þorlákshöfn
Selvogsviti Knarrarósviti
Hafnarnesviti
Vitarnir hafa lengi
vísað sjófarendum til
lands svo okkur datt í
hug að nýta þá líka til
að leiðbeina ferða-
mönnum.
Laufey Guð-
mundsdóttir,
verkefnastjóri
hjá Markaðs-
stofu Suður-
lands.
kristinnhaukur@frettabladid.is
FÉLAGSMÁL Fjög ur f r umvör p
Ásmundar Einars Daðasonar félags-
og barnamálaráðherra um málefni
barna voru samþykkt á Alþingi í
gær. Meðal annars verður stofnuð
Barna- og fjölskyldustofa sem mun
leysa Barnaverndarstofu af hólmi.
„Við erum að búa til nýtt velferð-
arkerfi fyrir börn,“ segir Ásmundur.
„Börn sem þurfa umframþjónustu
eiga ekki að falla milli kerfa eins og
þau hafa verið að gera. Í nýju kerfi
verður gripið fyrr inn í vanda barna
og allir aðilar vinna saman að því að
leysa hann.“
Mun þetta ná til allrar þjónustu
sem fer fram innan skólakerfisins,
bæði á vegum ríkis og sveitarfélaga.
Það er í leikskólum, grunnskólum,
framhaldsskólum, frístundaheim-
ilum og félagsmiðstöðvum. Einnig
til heilbrigðisstofnana og stofnana
hins félagslega kerfisins.
„Barnaverndarstofa hefur verið
að reka þriðja stigs úrræði, þegar
barnið hangir fram af bjargbrún-
inni,“ segir Ásmundur. „Með nýja
kerfinu verða tvö stig sett þar fyrir
framan og bjöllur hringja, áður en
mál þróast yfir í barnaverndarmál
eins og við þekkjum það í dag. Það
verður hlutverk Barna- og fjöl-
skyldustofu að halda utan um þetta
nýja kerfi. “
Einnig verða gerðar breytingar
á Gæða- og eftirlitsstofnun og
Greiningar- og ráðgjafarstöð. Þá var
þingsályktunartillaga Ásmundar
um innleiðingu Barnasáttmála
Sameinuðu þjóðanna samþykkt.
Lögin taka gildi 1. janúar á næsta
ári, en Ásmundur gerir ráð fyrir að
innleiðingar- og reynslutíminn taki
þrjú ár. Verkefnið sé það umfangs-
mikið.
Nokkur hundruð milljónir króna
munu fylgja verkefninu á þessu ári
og síðan 1,5 til 2 milljarðar á ári í
uppbyggingu og utanumhald. Út
frá hagfræðilegri greiningu Björns
Brynjólfs Björnssonar og Haraldar
Líndal Haraldssonar sé hins vegar
gert ráð fyrir margfaldri arðsemi á
skömmum tíma.
Í gær greindi Fréttablaðið frá
skýrslu sveitarfélaganna á höfuð-
borgarsvæðinu um mikinn kostnað
við börn með fjölþættan vanda
sem ríkið velti yfir á sveitarfélögin.
Ásmundur segir að fundað verði á
næstunni með sveitarfélögunum til
að leysa það mál.
Hann telur að hið nýja kerfi
muni koma í veg fyrir mörg af þeim
málum sem valda sveitarfélög-
unum umtalsverðum kostnaði. ■
Stórt verkefni sem gert er ráð fyrir að þrjú ár taki að innleiða
Við erum að búa til
nýtt velferðarkerfi fyrir
börn.
Ásmundur Einar
Daðason félags-
og barnamála-
ráðherra.
linda@frettabladid.is
NÁTTÚRA Sjaldséð grákráka sást
norður í Svarfaðardal fyrir skömmu,
en grákrákur sjást af og til hér á landi
sem f lækingar. Þorfinnur Sigur-
geirsson náði ljósmyndum af fugl-
inum, en um mánaðamótin varð
Gunnsteinn Þorgilsson, bóndi á
Sökku í Svarfaðardal, krákunnar var.
„Ég var bara á traktornum á leið
heimreiðina þegar ég sá fugl sem ég
hafði aldrei séð áður og f laug eitt-
hvað skringilega. Hún sveif bara
svona til og frá á milli trjáa en svo fór
hún að reyna að komast að bænum, í
garðinn hjá okkur þar sem við erum
með lífrænan úrgang,“ segir Gunn-
steinn.
„Hún var að krunka mikið uppi
í stóru tré í garðinum og alltaf að
koma að fá sér smá snakk, svona
fjórum til fimm sinnum á dag.
Hundinum fannst hún mjög spenn-
andi en það var held ég ekki gagn-
kvæmt,“ segir Gunnsteinn. Hann
segir hana ekki hafa látið sjá sig nú
í nokkra daga, en hún var ein á ferð.
Grákrákan er af ætt hröfnunga, en
hrafninn er sá eini þeirrar ættar sem
verpir hér. Varp kráka hefur ekki tek-
ist sem skyldi hér á landi. Á Vísinda-
vef Háskóla Íslands segir að það gæti
skýrst af því að krákur og hrafnar
kjósi sömu vist og ekki sé pláss fyrir
þau bæði hér á landi, eða þá að Ísland
liggi fyrir norðan útbreiðslumörk
helstu krákategunda. ■
Flækingsfuglinn grákráka hélt til í Svarfaðardal
Grár litur er einkennandi fyrir grákrákuna. MYND/ÞORFINNUR SIGURGEIRSSON
Niagara-fossarnir eru í New York-
ríki. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY
benediktboas@frettabladid.is
BANDARÍKIN Í skoðanakönnun
sem um tvö þúsund Bandaríkja-
menn tóku þátt í um helstu nátt-
úruundur Bandaríkjanna og stað-
setningu þeirra, kom í ljós að 22
prósent halda að Niagara-fossarnir
séu á Íslandi. Aðeins rétt rúmlega
helmingur veit að Grand Canyon er
í Arizona.
Um 64 prósent telja sig samt vita
hvar helstu áfangastaðir Banda-
ríkjanna eru, en helmingurinn
vissi hvar Kaliforníu Redwood-
skógurinn er. Þá töldu átján prósent
Shawnee-skóginn vera á Írlandi, en
hann er í Illinois. ■
Bandaríkjamenn
telja Niagara-fossa
vera hér á landi
 kristinnhaukur@frettabladid.is
EFNAHAGSMÁL Framk væmda-
stjórn Alþjóðagjaldeyrissjóðsins
hrósaði íslenskum stjórnvöldum í
nýrri úttekt á stöðu Íslands. Væru
mótvægisaðgerðirnar vel útfærðar
og öflugar og hefðu þær minnkað
áhrif faraldursins á bæði fyrirtæki
og heimili. Þá hefðu sóttvarnarað-
gerðir verið öf lugar og f ljótar og
bólusetningaráætlanir staðist.
Sjóðurinn gerir ráð fyrir hægum
efnahagsbata á þessu ári og að árið
2022 verði verg landsframleiðsla
orðin sú sama og fyrir faraldur-
inn, árið 2019. Aftur á móti telur
sjóðurinn að aukning ferðamanna-
straums verði almennt hæg og því
verði landsframleiðslan almennt
minni en fyrir faraldurinn næstu
fimm árin. ■
AGS lofar aðgerðir
gegn faraldrinum
AGS hældi Íslandi fyrir efnahags- og
sóttvarnaraðgerðir.
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
8 Fréttir 12. júní 2021 LAUGARDAGUR