Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.10.1954, Síða 37

35
sléttna væri háttað, voru greiningar gerðar á gróðurfari allra skoðaðra
sléttna.
Þar sem kal var bæði misjafnt að eðli og' vöxtum, var það flokkað
niður í 3 flokka og stigið 3 gefið fyrir mesta kal, samanbcr flokkun
fyrir töflu III.
Hlutföll milli útbxæiðslu nokkurra helztu túnjurta í ókölnum og
kölnum sléttum voru síðan reiknuð út í hundraðshlutum og skráð í
töflu IV.
Við skoðun töflunnar er eftirtektarvert, að í sléttunum ber mest á
vallarfoxgrasi, vallarsveifgrasi, skriðlíngresi, túnvingli, háliðagrasi og
snarrót, nokkuð minna ber á hásveifgrasi og smára, en mjög lítið á
hávingli, rýgresi og axhnoðapunti. Þessar síðastnefndu þrjár tegundir
virðast litt frostþolnar og hverfa fljótt úr sléttum, sem kala. Einnig er
mjög lítið af rauðsmára, enda hefur hann ekki verið notaður mikið
í blöndur. Það virðist vera sáralítill munur á hlutföllum grastegund-
anna í ókölnu sléttunum og sléttunum í flokki 1 að undanskildum
hvítsmáranum, sem er minni í kölnu sléttunum. í flokki 1 hafa skemmd-
irnar verið í sináblettum eða túnið hefur grisjazt nokkuð, en áhrif kals
hafa ekki verið það mikil, að þau hafi verulega breytt hlutföllum teg-
undanna. Þær sléttur, sem valizt hafa í þennan flokk, eru margar á
mýrarjörð, og bendir hin lága hundraðstala hvítsmárans til þess.
í 2. flokki eru sléttur með stærri kalblettum eða mjög gisinn svörð.
Þar er vallarfoxgrasið hlutfallslega meira eða nær því, sem það er i
grasfræblöndu Sambands ísl. samvinnufélaga, enda er í þessum flokki
mikið af nýjustu sléttunum. Norðanlands ber þó mikið á háliðagrasinu,
þar sem öðrum grösum hefur fækkað. Af hvítsmára er mun minna en
í 1. flokki og rýgresi, axhnoðapuntur og' hávingull finnast varla.
Varpasveifgrasið hefur aukizt og dafnað eftir því, sem kalið óx, unz
það er orðið eitt af aðalgrösunum í 3. flokki. Sama er að segja um
arfann. Hann hefur gert innreið sina í hinn gisna svörð kalsléttnanna,
og þar sem kalið er mest, hefur hann náð að fella fræ og spíra og
þekur þar stórt svæði. Hlutfall hinna nytsömu grasa er hér eðlilega
lægra. Ber einkum á því, hve minna er af vallarsveifgrasi og túnvingli
í 3. flokki en í ókölnum sléttum. Litlar hlutfallsbreytingar virðast vera
á skriðlíngresi, háliðagrasi og snarrót. Þó virðist vera minna af þeim
í kölnum sléttum norðanlands. Mætti álíta, að þær sléttur hafi kalið
fremur sökum skorts á þeim grösum.
Ekki er auðvelt að draga nægilegar ályktanir um frostþol einstakra
grastegunda af þessum tölum, þar sem þær sýna aðeins, hver hlutföllin
eru milli þeirra í mismunandi kölnu gróðurlendi án tillits til þess,
hverju var sáð. Slíkar upplýsingar hafa aflur á móti fengizt að nokkru
leyti við athuganir, sem hafa farið fram á samanburðarreitum í til-
raunastöðvum á undanförnum árum og enn er haldið áfram.
Af þessum samanburðarreitum tilraunastöðvanna liggja ekki fyrir
fullkomnar skýrslur um þolgæði hinna ýmsu grastegunda og stofna,