Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.10.1954, Síða 38
36
Línurit XVI. Ahrif mism.
uppruna sléttna á kal.
Winterkilling in fields of
diff. seedings.
% kalnar sléttur
% winterkilled fields
sem notaðir hafa verið í grasblöndurnar frá
ári til árs, en af þeim skýrslum, sem til eru,
má ráða, að tegundirnar hávingull, rýgresi og
axhnoðapuntur séu lingerðar. 1 töflu IV kem-
ur þetta einnig fram í lægri hlutfallstölu þess-
ara tegunda. Eins og að framan getur, sést það
þó ekki nægilega vel vegna þess, að aldurs
þeirra í sléttunum er ekki getið. Væri aftur á
móti hægt að bera saman hlutfallsbreytingu
frá ári til árs í sléttum, er sáð hefur verið til
með þekktum blöndum, mætti draga meiri
ályktanir um þolgæði tegundanna. Slíkum
skýrslum var því einnig safnað, og verður frá
þeim skýrt í kaflanum um gróðurrannsóknir.
Myndun sléttunnar.
Eitt atriði, sem rétt þótti að safna skýrsl-
um um, var, hvernig’ gróður sléttnanna var
tilkominn, hvort um hinn upprunalega gróð-
ur útengisins var að ræða, hvort sléttað hafi
verið með þökum Cþakslétta) eða svörðurinn
myndazt við sjálfgræðslu (græðislétta), og að
lokum, hvort sáð hafi verið aðfluttu fræi (sáð-
slétta). Þegar til kom, var þó ekki unnt að
hafa þessa skýrslutöku það nákvæma vegna
þess, að víðast var svo langt um liðið, síðan
gömul tún voru sléttuð, að menn mundu ekki,
með hverjum hætti það var gert. Eru þessar
gömlu sléttur því allar taldar saman og kallaðar gamalgrónar í línu-
riti XVI, sem auk þess sýnir hlutfall kalsins í sáðsléttum norðanlands
og sunnan.
Af línuriti XVI virðist bersýnilegt, að sáðsléttur, sem eru aðallega
af fræi frá Sambandi ísl. samvinnufélaga, hafa farið verr en gamal-
gróin tún bæði á Norðurlandi og Suðurlandi. Fræblöndur Mjólkurfélags
Reykjavíkur og' Sámsstaðablöndur hafa hins vegar verið þolnari. Ætti
það að benda til þess, að gras upp af hinu erlenda fræi væri ekki eins
harðgert og innlendur gróður, en einnig ber að taka til athugunar, að
þessar sléttur eru margar mjög ungar og grassvörður þeirra því ekki
eins viðnámsmikill og hinna gamalgrónu túna. Einnig gætir áhrifa nú-
tíma vinnuaðferða og breytt val á túnastæðum seinni ára. En þótt vitað
sé, að þessi atriði geta haft nokkur áhi’if, ættu þau ekki að valda
öllum mismuni. Er þá einnxitt komið að atriði, sem íxxiklu máli skiptir
og einna frekast ýtti undir rannsóknir þær, sexn hér um ræðir. Er unnt
að kenna notkun erlends grasfræs að einhverju leyti um kal siðustu ára?