Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.10.1954, Side 69

67
unnar, sem notuð var, og hvaða grastegundir næðu beztum vexti á
hverjum stað.
Þetta úrval úr sáðblöndunum hefur valdið því, að myndazt hafa
mismunandi gróðurriki, þar sem ein eða tvær fóðurjurtir eru áberandi.
Skal nú minnzt hinna helztu þeirra. Á allri mela- og sandjörð, bæði
norðanlands og sunnan, virðist túnvingull og skriðlíngresi vera ríkj-
andi, þótt einnig geti horið á háliðagrasi og vallarfoxgrasi. Mætti því
kalla þetta túnvingiils/skriðlíngresis-sléttur til aðgreiningar frá öðru
gróðurlendi. Þetta er gróðurfar hins þurra, ófrjóa, sendna og stundum
leirkennda jarðvegs, sem mjög er algengur víðs vegar um landið. 1
leirmóum, sem eru nokkuð frjórri, eru sömu grösin, en þar ber minna
á túnvinglinum. Á þessum svæðum er einnig talsvert af hvítsmára.
Á hinum myldna og frjósama jarðvegi, sem hér hefur verið kall-
aður „túnamold", er gróðurfarið allt annað. Þar hefur vallarsveifgrasið
yfirhöndina ásamt vallarfoxgrasi eða háliðagrasi eftir því, hvort er á
Suður- eða Norðurlandi. Þessi gróðurlendi mætti kalla vallarsveifgrcis/
vallarfoxgras- og vallarsveifgras/háliðagras-sléttur. Af þeim fæst að
öllu jöfnu betra og meira fóður en af hinum fyrri, en varla er gróður
þeirra eins harðgerður og hinna. í þessu gróðurlendi er talsvert af hvít-
smára, en aðrar belgjurtir ekki teljandi.
1 gömlum mýrartúnum er gróðurlendið svipað og í valllendinu, en
auk þess er mikið af snarrót, en minni smári. Hin nýrri mýrartún falla
einnig undir sama flokk, þótt þar beri enn meira á vallarfoxgrasinu og
háliðagrasi en í túnamoldinni.
C. Sáðblöndur.
Á undanförnum 20 árum hefur sá háttur verið hafður á, að notuð
hefur verið að mestu leyti ein fræblanda, sem hefur átt að gagna öll-
um jafnt, notast, í hvaða jarðvegi sem er, og hvar sem er á landinu.
Að vísu hefur það viljað til, að tegundirnar hafa oftast verið það
margar í blöndunni, að alltaf hefur einhver þeirra lent á réttum stað,
svo að blandan hefur oftast getað komið að nokkru gagni. Aftur á móti
hefur með þessari aðferð verið sóað miklu fræmagni, þar sem ár eftir
ár hefur verið sáð til grastegunda, sem oft hafa enga hæfni haft til
þess að vaxa á þeim stöðum eða í þeirri jarðvegstegund, sem þeim
var ætlað, þótt þær hafi getað vaxið vel annars staðar. Enda hafa
framangreindar athuganir leitt í ljós, að víða liefur sáðgresi horfið
með öllu á nokkrum árum, sem bendir til þess, að þar hafi fræblandan
átt illa við.
Af þessum og öðrum orsökum er það mjög aðkallandi, að blönd-
urnar séu fleiri en ein. Af fjárhagsástæðum er vitanlega ekki unnt að
hafa þær eins margar og þær ættu að vera eða skammta ákveðna
blöndu fyrir hverja nýrækt, en það má skipa sléttum niður í þrjá til