Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.10.1954, Blaðsíða 70

68
fjóra flokka og hafa fræblöndu fyrir hvern þeirra. Við val á fræblönd-
um er fyrst og fremst rétt að styðjast við þau hlutföll, sem grasteg-
undirnar hafa vaxið í á mismunandi jarðvegi í ýmsum landshlutum,
og hvernig hinum aðfluttu sáðgrösum hefur reitt af við mismunandi
skilyrði. Á þessum forsendum hafa verið ákveðnar 3 blöndur, sem nú
skal nánar getið.
HarÖlendisblanda.
Það kemur greinilega í Ijós af umræddum athugunum, að rýgresi,
axhnoðapuntur og hávingull eru allt of lingerðar jurtir til þess, að unnt
sé að nota þær i fræblöndur fyrir þurrt og magurt land í fjallabyggð-
um eða hinum kaldari landshlutum. Það má jafnvel ganga svo langt
að segja, að þessi grös (einkum rýgresi) hafi verið skaðleg í sléttum,
þar sem vöxtur þeirra var mikill á fyrsta ári og grösin beinlínis kæfðu
annan harðgerari, en seinvaxnari gróður, en dóu síðan sjálf út á næsta
vetri og skildu eftir beran og kalinn svörðinn. Slíkum jarðvegi er ekki
unnt að koma á arðbærara stig með þeim grasstofnum, sem nú eru
notaðir við ræktun sáðsléttna, en túnvinguls/skriðlíngresis-stig eða
hæsta lagi vallarsveifgras/skriðlíngresis-stig, þótt notaðar séu allar
beztu vinnsluaðferðir, og er því ekki réttlætanleg sáning rýgresis, ax-
hnoðapunts og hávinguls og annarra lingerðra jurta á slíkum stöðum.
Fyrir þess háttar land ber að hafa sérstaka fræblöndu harðgerðra
grasa. í henni þarf aðallega að vera háliðagras, túnvingull og skriðlín-
gresi. Auk þess væri ekki úr vegi að reyna að afla fræs af snarrótinni
og nota í blönduna, því að það hefur sýnt sig', að á mörgum bæjuin,
sem hátt liggja, er snarrótin aðalgrasið og myndar þar samfelldan
gróður. Hefur henni allt of lítill sómi verið sýndur, en lingerðum grös-
um sáð í hennar stað.
í þessari blöndu væri einnig rétt að hafa nokkurn smára.
Valllendisblanda.
Öðru máli gegnir með valllendi og tún norðanlands og þó sérstak-
lega sunnanlands. Þar á vallarfoxgrasið að vera aðaljurtin (með háliða-
grasi norðanlands), en einnig skal hafa í blöndunni vallarsveifgras,
hásveifgras, dálítið af túnvingli og hvítsmára. Sé um þá staði að ræða,
sem mikla veðursæld hafa, eða ætlunin að hafa sáðskipti á landinu,
er ekki fráleitt að reyna harðgerða stofna af rýgresi, axhnoðapunti og
hávingli með blöndunni, þar sem þessi grös hafa mikið fóðurgildi og
eru snemmsprottin. Ættu bændur að hafa völ á að kaupa þess háttar
fræ og blanda sjálfir.