Heilsuvernd - 01.12.1955, Blaðsíða 20
HEILSUVERND
Jónas Kristjánsson:
MATARSAIT
Efni það, sem nefnt er matarsalt í daglegu tali (klór-
natríum) er myndað við samruna tveggja frumefna, sem
heita natríum og klór. Þetta efni er hvítleitt, hálfglært og
kristallað — létt uppleysanlegt í vatni, beiskt á bragðið og
talsvert sterkt eitur, sem verkar deyðanda á allt líf; þann-
ig nota menn það stundum til þess að eyða grasvexti,
þar sem menn kæra sig ekki um að gras vaxi.
Saltið er víða að finna, fyrst og fremst í öllum sjó, og
þá blandað alls kyns öðrum efnum; enn fremur í stærri
og smærri stöðuvötnum, og er frægast þeirra Dauðahafið
í Palestínu, og enn fremur Saltvatnið mikla í Ameríku.
Ég hygg, að vestrænar þjóðir séu eini mannflokkurinn,
sem notar salt í flestan mat, til þess að forðast, að matur-
inn verði bragðdaufur, sem svo er kallað. Það má heita,
að þær salti nær allan mat, a. m. k. þann sem soðinn er,
og þannig eru flestar fæðutegundir þeirra matreiddar. Þær
hafa gleymt því, að öllu lífi er eðlilegast að neyta fæðu
sinnar ósoðinnar og að eldhitun á sök á því, að fæðan
deyr og getur þar af leiðandi ekki gegnt sínu hlutverki á
sama hátt og áður, á meðan menn borðuðu mat sinn
lifandi. Allt sem lifandi er, gerir kröfu til lifandi fæðu.
Og soðin fæða er svipt einum dýrmætasta kosti sínum,
þeim að vera lifandi. Sama á við um saltaða fæðu. Saltið
er deyðandi efni, og með því að salta matinn er verið
að lífeyða hann, deyða hann. Með þessu er unnið hið
mesta óhappaverk. Líf verður að nærast á lífi, eða lifandi
fæðu. En gegn þessu lögmáli brjóta engir freklegar en
Vesturlandabúar.
Vilhjálmur Stefánsson mannfræðingur, sem manna bezt