Heilsuvernd - 01.06.1956, Blaðsíða 7

HEILSUVERND
Jónas Kristjánsson:
A k rossgötum.
Hinn hvíti mannflokkur er vissulega á krossgötum stadd-
ur, þar sem annars vegar er um að ræða fullkomna heil-
brigði og framþróun, en hins vegar um vaxandi krankleika,
svo að ekki getur endað nema á einn veg, sem sé með úr-
kynjun, sem hlýtur að leiða til aldauða mannkynsins, ef
svo fer lengi fram. Þessi staðhæfing er ekki annað en stað-
reynd sem við öllum blasir, ef dæma má eftir vexti sjúk-
dóma og hrörnunar sem átt hefur sér stað nú um fullan
mannsaldur. Að vísu hafa næmir sjúkdómar rénað, en
hrörnunarkvillar hafa hinsvegar vaxið meira en nemur
rénun hinna næmu sjúkdóma.
Vér horfum á það, að þrátt fyrir vaxandi fjölda lækna,
þá fjölgar þeim sem sjúkir eru, og sífellt bætast fleiri áður
óþekktir sjúkdómar í hóp þeirra sem fyrir eru. Á þeim
tíma sem ég var að komast í kynni við læknisfræðina, eða
fyrir sextán árum, var sykursýki þannig ekki til hér á Is-
landi, að því er okkar ágæti kennari, próf. Guðm. Magnús-
son, staðhæfði; og þannig er því raunar farið um obbann af
þeim hrörnunarsjúkdómum sem á oss herja. Ei að síður er
því líkast sem menn séu sljóir fyrir þessu. Menn eru sefjaðir
með þeirri hugsun, að verið sé að leita eftir orsökum sjúk-
dóma eins og krabbameins, hjartasjúkdóma, gigtarsjúk-
dóma, tannveiki o. s. frv. — allra þessara kvilla, sem nú
vaxa svo hratt, að þjóðfélögin hafa ekki undan að reisa
ný spítalabákn. En orsakirnar eru rangsnúnir lifn-
aðarhættir, og þeim er ekki hirt um að breyta. Það
minnir helzt á Hrafnaflóka, er hann nam hér land. Hann
og menn hans dunduðu sér við það yfir sumarið að veiða
lax og silung, en gættu þess ekki að afla heyja handa bú-
peningi, sem síðan féll um veturinn, en Flóki hrökklaðist