Fréttablaðið - 11.12.2021, Qupperneq 22
n Gunnar
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Björn Víglundsson RITSTJÓRI: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is,
FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@frettabladid.is Ari Brynjólfsson arib@frettabladid.is, Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is VEFSTJÓRI: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún
Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Sif
Sigmarsdóttir
n Mín skoðun
Gamla
Ísland mun
festa sig í
sessi næstu
fjögur árin.
Það eitt er
víst.
Hættir
veröldin að
snúast um
möndul
sinn ef
barnið
mætir ekki
í jólapeysu
í skólann á
jólapeysu-
daginn?
Sigmundur Ernir
Rúnarsson
ser
@frettabladid.is
Nú er árstíð kærleika og friðar. Eða svo segir
allavega í jólalaginu. Hin meinta ró jólanna
er þó fyrir mörgum ekki annað en ósönnuð
tilgáta.
Fjögur þúsund vikur. Það er sá tími sem
okkur er gefinn á þessari jörðu – það er, ef
við verðum svo lánsöm að verða áttræð.
Naumt er skammtað. Því er ekki að undra
að við keppumst við að gera sem mest og
nýta tímann sem best.
Oliver Burkeman, breskur blaðamaður,
varði mörgum árum af lífi sínu í að leita
leiða til að spara tíma. Hann skrifaði pistla
í dagblaðið Guardian þar sem hann miðlaði
ráðum til lesenda um hvernig auka mætti
afköst við hið daglega amstur, í vinnunni
og frítímanum.
Hann segist hafa verið eins og alkóhólisti
sem fékk borgað fyrir að skrifa um vín,
stöðugt á höttunum eftir næsta skammti
af tímasparnaði. „Þegar ég prófaði nýja
aðferð leið mér eins og gullöld væri við það
að hefjast í lífi mínu, full af ró, ótrufluðum
afköstum og innihaldsríkri iðju,“ segir
Oliver, sem prófaði meðal annars að skipta
deginum í 15 mínútna einingar, svara öllum
tölvupóstum um leið og þeir bárust og að
búta „to-do“ listann niður í mismunandi
dálka.
En gullöldin kom aldrei, að sögn Olivers.
Hann varð þvert á móti stressaðri með
hverju ráðinu sem hann þáði.
Oliver hefur nú snúið við blaðinu. Bók
hans, Fjögur þúsund vikur – bók sem varar
við sjálfshjálparráðum, var um síðustu
helgi valin sjálfshjálparbók ársins af laugar-
dagsblaði The Times.
„Sá dagur mun aldrei koma að þér takist
að ná tökum á hlutunum,“ segir Oliver í bók
sinni. Hann hvetur lesendur til að hætta
að reyna að gera allt á þeim fjögur þúsund
vikum sem okkur eru gefnar og taka heldur
opnum örmum skorðunum sem marka til-
vist okkar.
Lærdómur Olivers hvílir á hugmyndum
þýska heimspekingsins Martin Heidegger
um „endanleikann“. Oliver segir þá stað-
reynd að lífið taki enda ekki skilaboð um
að við þurfum að skipuleggja tíma okkar
betur, heldur þvert á móti að við eigum að
sleppa því að gera f leira. Því hver einasta
athöfn er í senn staðfesting og fórn; hver
einasta ákvörðun útilokar óteljandi aðrar
leiðir sem við hefðum getað farið.
Besta leiðin til að fara vel með tíma okkar
samkvæmt Oliver er að horfast í augu við
staðreyndir. Lífið er takmörkuð auðlind.
Við höfum ekki tíma til að gera allt sem
okkur langar til að gera eða aðrir vilja að
við gerum.
Ef við erum meðvituð um að allt sem við
tökum okkur fyrir hendur kemur í veg fyrir
að við gerum eitthvað annað, er líklegra að
við vöndum valið og vegferð okkar ráðist
ekki af hendingum einum.
Að vanrækja réttu hlutina
Genginn er í garð sá árstími er annríki nær
hámarki. Þótt fullyrt sé í jólalagi að „yfir
fannhvíta jörð leggi frið“ og „heimurinn
hinkri aðeins við“, segir umferðarstíf lan
við bílastæðahús Kringlunnar aðra sögu.
Við fullbókaða dagskrá bætast jólaverkin,
aðgerðalisti jafnlangur og ljósaserían á
trénu.
Að horfast í augu við staðreyndir er
vald eflandi. Þurfa eldhússkáparnir að vera
hreinir? Er nauðsynlegt að baka allar þessar
sortir? Hættir veröldin að snúast um mönd-
ul sinn ef barnið mætir ekki í jólapeysu í
skólann á jólapeysudaginn? Þarf rauðkálið
að vera heimagert? En aðventukransinn? Er
nauðsynlegt að mæta í árlegt desemberboð
kunningjakonu sem þú átt ekki annað sam-
eiginlegt með en gagnkvæma andúð síðan
í menntó?
„Hið eina tímastjórnunarkerfi sem gerir
gagn er það sem hjálpar okkur að vanrækja
réttu hlutina,“ segir Oliver Burkeman.
Fjögur þúsund vikur. Okkar er valið. n
Þarf rauðkálið að vera heimagert?
Auðvitað ætlar endurnýjuð ríkis-
stjórn Katrínar Jakobsdóttur sér
góða hluti á næstu árum og vita-
skuld mun hún reyna að koma
hlutum í verk sem verða landi og
þjóð til framdráttar. En það er samt sem áður
hætt við því að landsmenn sitji áfram uppi með
gamla Ísland að kjörtímabilinu loknu.
Það verður nefnilega margt ógert. Og það er
ekki bara vegna málamiðlabræðingsins sem
stjórnarsáttmálinn er, heldur líka vegna eðlis
þessara þriggja flokka sem hafa afráðið að festa
í sessi pólitískan ómöguleika í landinu, en allir
óttast þeir breytingar, af ástæðum sem ýmist
má rekja til afturhalds, ofríkis eða hreinnar og
klárrar nesjamennsku.
Og munar þar líklega mestu að 1.200 millj-
arða kvóti verður svo að segja ókeypis næstu
fjögur árin, enda hefur það verið verðugt verk-
efni um árabil að milda álögur á mestu forrétt-
indagreinina í íslensku atvinnulífi, en forkólfar
hennar treysta sér ekki til að greiða markaðs-
virði fyrir aðgang sinn að sameiginlegri auðlind
landsmanna, sem raunar erfist nú í boði stjórn-
valda til næstu kynslóða kvótahafa, svo langt er
nú seilst í súrrealískri gjafmildinni.
Og áfram verða bændur landsins í fátæktar-
gildru ríkisvæddrar bóndabeygju, sem getur
ekki hugsað sér viðskiptafrelsi á sviði mat-
vælaframleiðslu heldur einblínir á opinbera
verðlagningu og framleiðslustýringu. Og áfram
verður rafmagnið miklu fremur niðurgreitt til
erlendra álrisa sem komast hjá skattgreiðslum
hér á landi, í stað þess að lækka rafmagns-
kostnað grænmætisbænda sem gætu ekki
einasta mettað heimamarkaðinn, heldur og
flutt afurðir sínar til útlanda.
Og áfram verður heimilisofbeldi krónunnar
látið viðgangast, enda allir flokkarnir elskir
að minnsta gjaldmiðli í heiminum, þótt hann
valdi árlega 200 milljarða króna aukakostnaði
fyrir heimilin í landinu – og gott betur, því
fyrirtækjunum blæðir líka, í tuga prósenta
gengissveiflum og munu áfram flýja land,
ellegar gera upp í erlendri mynt, sem fyrirtækin
hafa þó fram yfir fólkið í landinu.
Og hversu miklar líkur eru á að þriggja flokka
stjórnin færi heimilunum mestu kjarabótina
sem í boði er? Engar. Unga fólkið á Íslandi mun
rétt eins og foreldrarnir og afarnir og ömm-
urnar, halda áfram að borga íbúðirnar sínar
þrisvar eða fjórum sinnum vegna vísitöluvit-
leysunnar og vaxta sem aðrar þjóðir í álfunni
myndu aldrei sætta sig við.
Gamla Ísland mun festa sig í sessi næstu
fjögur árin. Það eitt er víst. n
Gamla Ísland
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 11. desember 2021 LAUGARDAGUR