Strandapósturinn - 01.06.1979, Page 122

nokkru hefnt sinna eigin áfalla í viðskiptum við óþokkann. Vera
má að brjóstgæði og réttlætiskennd fólksins hafi ráðið í sumun
þessara tilfella og þess vegna hafi sögunum verið komið á stað.
Enn aðrir þættir í draugatrúnni eru fylgjur og svipir. Þeir gátu
verið bæði góðir og vondir. Þeir vondu sóttu að fólki og gerðu því
ýmsar glettur en þeir góðu hjálpuðu því oft og vöruðu það við
hættum. Þessar góðu fylgjur áttu oftast að vera látnir ættingjar.
Ættartengsl voru miklu nánari á þessum tímum, þess vegna átti
fólk erfiðara með að sætta sig við að dauðinn væri endanlegur
aðskilnaður við náinn ættingja. Þá hefur fólk hugsað sér að hinn
látni væri enn á meðal þess og hjálpaði því.
Trú á huldufólk og tröll voru ekki minni þættir í lífi fólksins en
draugatrúin og á þar landið sjálft ekki minnstan þátt í að auka á
ímyndunarafl fólks í því sambandi. Hraunin með allskyns
kynjamyndum, hrikaleg fjöll, hólar og steinar. Huldufólkið á að
hafa búið í hólum og klettum og var ósýnilegt mönnum nema
það sjálft sýndi sig. Huldufólkið var mjög velviljað þeim er ekki
gerðu á hluta þess en yrði einhverjum það á að móðga það þá var
hefnd þess hræðileg. Sú kenning hefur komið fram að þegar
einhver sér huldufólk þá sé um fjarsýni að ræða. Hann sjái þetta
fólk í hinum raunverulegu heimkynnum þess á öðrum hnöttum,
en af því að sjáandinn er vakandi er hann sér slíka sýn, þá sér
hann jafnframt og skynjar sitt eigið umhverfi að meira eða
minna leyti. Hús og heimili huldufólksins sem á heima í óra-
fjarlægð virðast þá renna saman við kletta og hóla sem eru í
nálægð sjáandans. I þjóðtrúnni er sagt að menn hafi haft náið
samneyti við álfa eða huldufólk. í þeim tilfellum gæti verið um
hamfarir að ræða, sem eru í því fólgnar að maður flyst á svip-
stundu milli fjarlægra staða. Eftir þessari kenningu ætti huldu-
fólkið að vera íbúar einhverra annarra hnatta er heimsæki jörð
okkar við og við. Þessi kenning verður eflaust sönnuð eða af-
sönnuð eftir því sem tíma og tækni fleygir fram en enga nær-
tækari skýringu get ég fundið á þessu fyrirbæri.
TrölLatrúin var viðamikill þáttur í þjóðtrúnni eins og álfatrúin
og hefur hún sennilega borist hingað til lands strax með land-
námsmönnum. Tröll eiga að hafa verið mjög stórvaxin og
120