Syrpa - 01.02.1947, Blaðsíða 43

Kæri ritstjóri.
Þegar J)ú komst til mín á dögunum og tjáðir
mér, að þú hefðir í hyggju að fórna dálitlu af
rúm í blaði þínu undir smágreinar, er þú nefnir
KARLADÁLKA, þá fannst mér þetta sannarlega
orð í tíma talað. Flest blöð eða tímarit, sem út eru
gefin á íslandi um þessar mundir (og það er eng-
in smávegis glás, eins og Reykvíkingar mundu
orða það, séu Heimilis- og Krossgátublaðið talin
með) fórna ávallt nokkru af hinu dýrmæta flatar-
máli sínu undir hinar svokölluðu KVENNASÍÐ-
UR. (Mér finnst þessar blessaðar síður alltaf minna
mig á hangikjötssíður). Á þessum síðum birtist
svo hitt og þetta, sem við kemur okkur kvenfólk-
inu. Þar er okkur sagt, með afar nærgætnislegum
orðum, hvernig við eigum að fara að því að festa
tölu, sjóða haframjölsgraut og salta kartöflur svo
bóndanum líki, og margt og margt fleira viðvíkj-
andi matartilbúningi og hjónabandinu í heild. En
þessar vinveittu síður láta ekki þar við sitja, þær
kenna okkur svo miklu meira en þetta. Þær kepp-
ast við að segja okkur, hvernig við eigum að haga
okkur við hin eða þessi tækifæri. Þær benda okk-
ur réttilega á það, að það sé megnasta ókurteisi að
reka út úr sér tunguna framan i ókunnuga. (En
líklega er það leyfilegt, ef nánustu ættingjar eða
venzlamenn eiga í hlut). Svo er skýrt tekið fram,
að það sé óviðkunnanlegt að bora í nefið á sér svo
aðrir sjái, og skiljum við þá greinilega, að slíkt á
maður að dunda við í einrúmi. Ýmislegt fleira
kemur fram í þessum greinum, sem gæti verið af-
skaplega lærdómsríkt fyrir okkur konurnar, ef við
bara værum ekki alltof tornæmar. Síðan þú færð-
ir það í tal við mig um daginn, hvort ekki væri
ofurlítil þörf á því, að einhvers staðar birtust svona
álíka hógværar leiðbeiningar til æðstu skepnu jarð-
arinnar, karlmannsins, þá hef ég verið að velta
þessu meir og meir fyrir mér. Og ég hef komizt að
þeirri niðurstöðu, að þetta sé alveg laukrétt. Yið
nánari athugun sér hver heilvita manneskja, hvað
það hlýtur að vera bagalegt fyrir blessaða karl-
mennina að liafa hvergi aðgang að svona upp-
byggilegum síðum, þar sem þeir gætu fyrirhafnar-
lítið fengið fræðslu um, hvenær þeim sé óhætt að
koma dónalega fram og hvenær ekki. Jú, ritstjóri
góður, ég er búin að fá brennandi áhuga fyrir því
að bæta úr þessari brýnu nauðsyn á karladálkum,
og ég lofa þér að sjá blaðinu fyrir þeim framvegis.
Kveð ég þig svo með vinsemd og karlkynið með
þakklæti fyrir síðurnar.
Þín frænka
GRÓA
Rannveig Schmidt: KURTEISI. — Bókaútgáfan
Reykholt h. f.
Bók þessi kom út í haust og dagblöðin fóru um hana lof-
samlegum orðum. Sannleikurinn er þó sá, að þetta mun
vera einhver allra auðvirðilegasta bók, sem samin hefir ver-
ið á íslenzku. Málið er bágborið. Frágangurinn líkastur því,
að höfundurinn hefði hripað hana upp í flýti og aldrei les-
ið hana yfir. Efnið svo litið, að leikur hefði verið að koma
því fyrir á 4 blaðsiðum i staðinn fyrir að teygja það eftir
140 síðum. Og megnið af þessu litla efni á alls ekkert erindi
á prent.
f formálanum er þessi visa Einars Benediktssonar tilfærð
eins og nokkurskonar mottó:
Láttu smátt, en hyggðu hátt,
heilsa kátt, ef áttu bágt.
Leik ei grátt við minni mátt,
mæltu fátt, en hlæðu lágt.
En þegar lesandinn er kominn gegn um bókina, hlýtur hon-
um að detta í hug, að visan hafi verið sett þar í háði. Því
þessi hók er ekki um hógværð, ekki um stórhug, ekki um
mannúð, ekki um stillingu. Hún er hégómi og fjallar um
hégóma.
Hér eru nokkur sýnishorn, tekin af handahófi:
Ur kaflanum „FRUSSARAR OG ANNAГ, bls. 45:
„Sumir menn eru það, sem kallað er „frussarar", þegar
þeir tala. Einn kunningi hafði það fyrir vana í boðum, að
einangra einhverja stúlkuna úti í horni — helzt þá lagleg-
ustu auðvitað. Hann stillti henni upp að þilinu, studdi hægri
hendinni vinstra megin við hana og þeirri vinstri hinum
megin, þangað til hún var eins og í búri og gat sig ekki
hreyft, en svo lét hann dæluna ganga og munnvatnið fruss-
aðist yfir aumingja stúlkuna, þangað til hún vissi ekki sitt
rjúkandi ráð yfir þessum ósköpum, og helzt langaði hana
til að kalla á hjálp. Það þarf varla að taka það fram, að
flestar stúlkur voru varar um sig, þegar þessi náungi var
á næstu grösum. Hann hafði þar að auki „handavanda",
S Y R P A
33