Morgunblaðið - 15.10.2021, Side 16

- Fleiri minningargreinar
um Grétar Ottó Róberts-
son bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.
✝
Grétar Ottó
Róbertsson
fæddist í Reykja-
vík 22. janúar
1953. Hann lést á
gjörgæsludeild
Landspítalans 2.
október 2021. For-
eldrar hans voru
hjónin Róbert
Abraham Ottósson
hljómsveitarstjóri
og söngmálastjóri
þjóðkirkjunnar, f. 17.5. 1912, d.
10.3. 1974, og Guðríður Magn-
úsdóttir kennari, f. 9.6. 1918, d.
8.3. 1990.
Eiginkona Grétars er Elín
Þorgerður Ólafsdóttir læknir,
f. 30.7. 1953. Dætur þeirra eru:
1) Ásdís Lovísa kennari, f.
10.11. 1970, gift Kjartani Jó-
hannssyni, f. 30.12. 1970. Synir
ar þar sem hann fór í fram-
haldsnám og lauk sérfræðinámi
í bæklunarskurðlækningum ár-
ið 1989. Grétar hóf störf við
Háskólasjúkrahúsið í Lundi ár-
ið 1990 og fljótlega eftir það
hóf hann störf við sænsku hné-
gerviliðaskrána (SKAR). Hann
stjórnaði þeirri starfsemi frá
árinu 1996 í um það bil 25 ár.
Grétar lauk doktorsprófi frá
Háskólanum í Lundi árið 2000.
Eftir hann liggja ríflega 120
fræðigreinar sem birst hafa í
alþjóðlegum fræðiritum. Hann
var einnig tíður fyrirlesari á
ráðstefnum um allan heim, átti
þátt í allmörgum doktorsverk-
efnum og hefur hlotið ýmsar al-
þjóðlegar viðurkenningar fyrir
störf sín í gegnum árin.
Árið 2000 flutti fjölskyldan
til Íslands og hóf Grétar þá
störf á bæklunarskurðdeild
Landspítalans auk þess að
sinna áfram störfum sínum í
Lundi.
Útför Grétars fer fram frá
Neskirkju í dag, 15. október
2021, klukkan 15.
þeirra eru Tumi, f.
29.11. 1996, Troels
Andri, f. 9.1. 1998,
og Teitur, f. 4.3.
2003. 2) Guðríður
Anna læknir, f.
12.11. 1984, í sam-
búð með Sindra
Hans Guðmunds-
syni, f. 29.6. 1982.
Dóttir þeirra er El-
ín Ebba, f. 1.12.
2017. 3) Heiður
taugavísindafræðingur, f. 3.12.
1987, í sambúð með Sveinbirni
Þórðarsyni, f. 31.12. 1981.
Grétar lauk stúdentsprófi
frá Menntaskólanum í Reykja-
vík árið 1973 og læknanámi frá
Háskólanum í Árósum árið
1982. Eftir að hafa starfað á Ís-
landi í nokkur ár flutti hann
með fjölskyldu sinni til Svíþjóð-
Við systkinin og Tumi frændi
vorum leikfélagar frá fyrstu
bernskuárum. Uppáhaldsleikur-
inn var bófahasar. Þar fór Tumi
mikinn og átti allar græjur,
byssur og byssubelti. Stólum var
snarlega breytt í fótfráa hesta og
við geystumst um sléttur Amer-
íku á eftir bófum eða börðumst
við indíána. Svo barst leikurinn
út í garð á Langholtsvegi 54, upp
á bílskúrsþak og í næstu garða.
Þrjúbíó á sunnudögum, Roy
Rogers uppáhalds. Um allar há-
tíðir voru fjölskyldur okkar sam-
an, í jólaboðum, um áramót,
páska. Móðurafi okkar og amma
bjuggu á Hjarðarhaga 29 meðan
þau lifðu og voru að sjálfsögðu
ætíð með. Gælunafnið Tumi var
frá Róbert komið og tengdist
ærslabelgnum Tuma: „Strák-
urinn Tumi“ Nafnið festist svo
kirfilega við hann að hann var
aldrei annað en Tumi í fjölskyld-
unni, líka meðal skólafélaga og
vina alla tíð.
Árin liðu og Tumi varð virðu-
legur læknir, sérfræðingur í
skurðlækningum, doktor í sinni
grein, varla lengur við hæfi að
kalla hann Tuma. En hann kunni
að gera grín að sjálfum sér: Sem
unglæknir hefði hann vitað lítið
um ótalmargt, sem doktor vissi
hann gríðarlega mikið um aðeins
eitt: hné. Hann var skemmtileg-
ur maður, fyndinn svo af bar.
Hann var dr. Otto Robertsson í
Lundi, þar sem hann starfaði
sem sérfræðingur um langt ára-
bil. Var ómissandi maður þar,
enda gúrú í öllu sem viðkom
tölvurannsóknum á sínu sviði. Til
hans leituðu allir, ef það var eitt-
hvað sem snerti tölvutækni.
Hann var líka skurðlæknir á Ís-
landi um áratuga skeið, í hálfu
starfi á móti starfinu í Lundi
lengi vel. Þau eru ófá hér á landi
sem fengu nýja stoðliði hjá Grét-
ari Ottó og nýtt líf þar með.
Hann nam læknisfræði í Dan-
mörku, í sérfræðinámi og síðan
doktorsnámi í Svíþjóð. Hann
naut mikillar virðingar á sínu
sviði og ferðaðist vítt og breitt
um heim, oft til Bandaríkjanna,
að halda fyrirlestra á ráð-
stefnum, enda vinsæll fyrirlesari,
húmorinn ætíð með í för. Fyrir
fáum árum skipulagði hann slíka
ráðstefnu hér á landi, þótt hann
hefði þá nýlega orðið fyrir alvar-
legu áfalli heilsufarslega. Hann
var ótrúlega kjarkmikill maður
og harður af sér, enda klóruðu
kollegar hans sér í kollinum yfir
því, hvernig hann reis upp úr al-
varlegum veikindum, sem lagt
hefðu flesta að velli.
Hann hét Ottó eftir afa sínum,
sem var virtur læknir í Berlín
uns nasistar lögðu ævistarf hans
í rúst, Grétar eftir afasystur
sinni, ætíð kölluð tante Grete,
sem bjó á Bornholm, heitt elskuð
af fjölskyldu Róberts. Fjölskyld-
an flúði Þýskaland í uppgangi
nasista, að hluta til Bandaríkj-
anna, Róbert til Íslands sem
kunnugt er.
Okkur finnst stundum sem
Tumi hafi átt von á dauða sínum
frá 62 ára aldri, en það var aldur
Róberts þegar hann lést úr
hjartaáfalli árið 1974. Að hann
hafi litið á hvern dag eftir það
sem gjöf. Þannig lifði hann æðru-
laus og glaður þrátt fyrir veik-
indaáföll sín. Eftir andlát Guð-
ríðar 1990 urðu þau mamma
nánari, sem sýndi sig best í veik-
indum hennar 2013. Þann stuðn-
ing fáum við seint fullþakkað.
Elsku Ella og dætur, hugurinn
er hjá ykkur. Far vel elsku Tumi.
Við erum rík að hafa átt þig að.
Jón og Kristín.
Öðlingur og góður vinur er
kvaddur í dag. Fyrir 17 árum
hékk líf Tuma á bláþræði en
vegna framfara í læknavísindum
og fimra skurðhanda gerðist
kraftaverk. Þau áttu síðan eftir
að verða fleiri, en nú voru örlögin
ekki umflúin. Hann kvaddi um-
kringdur sínum nánustu.
Á unglingsárum Tuma í Vest-
urbænum fór orð af honum fyrir
uppátækjasemi og töffaraskap
sem yngri guttar báru ótta-
blandna virðingu fyrir. Þá sáu
ekki allir fyrir sér að í framtíð-
inni yrði sá hinn sami farsæll
bæklunarlæknir og vísindamað-
ur. Hvað þá eftirsóttur fyrirles-
ari um allan heim. En pilturinn
var skarpgreindur, leiðin lá í MR
þar sem hann kynntist stóru ást-
inni í lífi sínu og lífsförunauti,
henni Ellu. Þau áttu vel saman
enda lík á margan hátt. Ástin bar
fljótt ávöxt og 17 ára gömul eign-
uðust þau frumburðinn, Ásdísi.
Þau voru samstíga í framtíðar-
plönum og baklandið gott. All-
löngu síðar bættust við í fjöl-
skylduna Guðríður Anna og
Heiður.
Í útliti var Tumi fremur lág-
vaxinn, hægur í fasi og yfirlæt-
islaus. Hann hafði skarpan augn-
svip en bros virtist jafnan leika
um varir hans sem gerði hann
viðmótshlýjan. Hann hafði ein-
kennandi lágstemmdan hlátur.
Hann var ekki sjálfhælinn þótt
full ástæða væri til sem læknir í
fararbroddi á sínu sviði með yfir-
burðaþekkingu á sænska gervi-
hnés-gagnagrunninum sem hann
sá um í fjölda ára.
Tumi var mikill húmoristi og
gáskinn aldrei langt undan.
Hann gat líka hlegið að sjálfum
sér. Frásagnargáfan áreynslu-
laus og glettin þótt efniviðurinn
væri stundum alvarlegur. Marg-
ar samverustundir jöfnuðust á
við besta uppistand. Hann var
orðheppinn sem nýttist honum
vel í gamanvísnagerð sem hann
átti auðvelt með og vinir fengu
að njóta og þiggja við hin ýmsu
tilefni. Tumi var dellukarl og
þeir Binni, „fóstbróðir“ og koll-
egi, kepptust um að toppa hvor
annan á ýmsum sviðum. Hann
naut þess að gera vel við sig og
aðra í mat og drykk, sjálfur var
hann góður kokkur. Tuma þótti
gaman að rökræða þegar lög-
fræðileg málefni bar á góma.
Hann var fastur fyrir í skoðun-
um en sáttfús og leitaði lausna.
Tumi var einstakur mannvin-
ur og mátti ekkert aumt sjá.
Hann var einfaldlega gull af
manni. Gæska hans náði einnig
til ferfætlinga. Hann var greið-
vikinn og margir nutu umhyggju
hans og góðvildar. Vinsemd og
stuðningur Tuma og Ellu var
mér ómetanlegt á námstíma
mínum í Lundi fyrir rúmum 20
árum og verður aldrei fullþakk-
að.
Við kveðjum Tuma með virð-
ingu og þökk fyrir þrjátíu ára
dýrmæta vináttu. Við sendum
Ellu, Dísu, Önnu, Heiði og fjöl-
skyldum þeirra okkar dýpstu
samúðarkveðjur. Tumi gerði
ekki bara heiminn betri heldur
líka skemmtilegri. Hann verður í
minnum hafður. Blessuð sé
minning hans.
Ólöf og Stefán.
Með brotthvarfi Tuma er
höggvið stórt skarð í vinahópinn.
Leiðir okkar Tuma lágu snemma
saman, árgangsbræður í barna-
og gagnfræðaskóla og bekkjar-
bræður í menntaskóla. Við urð-
um einnig samferða á tímabili í
læknanáminu og á sérnámsárum
í Svíþjóð. Þau samrýndu hjón,
Ella og Tumi, voru góð heim að
sækja og þótt stundum liði langt
á milli funda var sambandið alltaf
eins og við hefðum hist í gær. Við
áttum margar góðar stundir
saman en dvöl okkar í Berlín fyr-
ir tæpum áratug, þegar við héld-
um upp á stóramæli okkar sam-
an, var þó hápunkturinn.
Tumi var ljúfur í umgengni,
hafði ríka kímnigáfu og frásagn-
arlist sem gaf samverustundun-
um mikið gildi. Hann gat verið
uppátektasamur og kom okkur
félögunum oft á óvart með
skemmtilegum uppákomum sem
ekki gleymast. Gamansemi og já-
kvæðni litaði andrúmsloftið í
kringum hann alla tíð.
Við Svava þökkum fyrir að
hafa notið vináttu Tuma og Ellu í
gegnum árin og yljum okkur við
minningar um góðan vin. Hug-
urinn er hjá Ellu, dætrunum og
fjölskyldum þeirra sem hafa
misst góðan eiginmann og fjöl-
skylduföður.
Sigurbjörn.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
Þetta erindi úr Hávamálum
kom mér í hug þegar ég settist
niður til þess að minnast vinar og
starfsfélaga okkar, Tuma (Grét-
ar Ottó Róbertsson).
Fyrstu minni um Tuma eru
upp á lofti Íþöku í MR. Hann ný-
kominn frá eldgosinu í Vest-
mannaeyjum. Þarna sagði hann
okkur frá ævintýrum sínum og
félaga. Þeir höfðu laumast sem
björgunarsveitamenn til Eyja og
lent þar í miklum ævintýrum.
Mér er svo minnisstætt hversu
mikill sögumaður Tumi var.
Kynni okkar hófust síðan fyrir
alvöru þegar Tumi hóf störf á
bæklunarskurðdeild sjúkrahúss-
ins í Lundi í janúar 1990. Þar
vorum við saman í herbergi
næstu tvö árin. Ég naut þar gam-
ansemi hans og vináttu. Tumi var
þó ekki alltaf sammála þeim sem
við hann ræddu. Hann hafði yndi
af að segja nei til að koma á um-
ræðu um það sem rætt var.
Stundum voru yfirlæknar deild-
arinnar þreyttir á þessum Ís-
lendingum, sem ekki voru leiði-
tamir. Bæklunarskurðdeildin í
Lundi var síðan starfsvettvangur
hans næstu 30 árin og tók hann
fljótlega yfir skráningu á öllum
gerviliðum í Svíþjóð (Svenska
Knä). Enginn vissi meira um
gervihné en Tumi. Hann birti
ótal greinar um þetta efni í
læknatímaritum og ferðir hans
um heiminn til að halda fyrir-
lestra eru ótalmargar. Enginn
Íslendingur hefur náð jafn mikl-
um hróðri innan hóps gerviliða-
skurðlækna og Tumi og hann var
kjörinn til setu í The Knee Soci-
ety, sem er selskapur útvalinna
hnéskurðlækna í heiminum og
var Tumi þar eini fulltrúi Norð-
urlanda.
Einnig var hann í stjórn Bækl-
unarlæknafélags Íslands og
fulltrúi Íslendinga í Evrópusam-
bandi bæklunarskurðlækna og í
ritstjórn Acta Orthopaedica
Scandinavica.
Tumi réð sig til starfa í hluta-
vinnu á bæklunarskurðdeild
Landspítala 2001, jafnframt hélt
hann áfram sem framkvæmda-
stjóri Svenska Knä-skráningar-
innar.
Við Tumi áttum eftir að standa
saman í aðgerðum næstu tvo ára-
tugina, alltaf var stutt í gaman-
semina og oft glatt á hjalla í að-
gerðunum. Hann hafði alltaf
skoðun á hlutunum og naut þess
að leiðbeina okkur um val á íhlut-
um við aðgerðir.
Við söknum góðs félaga og vin-
ar. Sendum Ellu og dætrum okk-
ar samúðarkveðjur.
Ríkarður Sigfússon
bæklunarskurðlæknir.
Grétar Ottó Róbertsson, kær
mikilsvirtur vinur okkar og sam-
starfsmaður, skilur eftir sig mik-
ið tómarúm. Ottó starfaði um það
bil helming fullorðinsára sinna í
Lundi. Þar kynntumst við honum
sem vísindalegum fullkomnunar-
sinna. Hann var einnig stórsnjall
í rökræðum og skemmtikraftur
með farteskið fullt af gleði og
húmor. Hann forðaðist ávallt
sviðsljósið og viðurkenningar.
Ottó var sænska hnégerviliða-
skráin. Í næstum 25 ár bar hann
ábyrgð á þeirri starfsemi og
greiningum sem settu Svíþjóð og
skráningarrannsóknir á heim-
skortið. Gegnum það eignaðist
hann og við hin marga vini um
allan heim sem komu til Lundar
til að læra. Ottó var örlátur vinur
með stórt hjarta. Við söknum
hans innilega. Hann fór of
snemma frá okkur en það kallar
fram stórt bros þegar við hugs-
um til baka um þær mörgu frá-
bæru stundir sem við áttum sam-
an.
Vinir og samstarfsmenn í Sví-
þjóð,
Lars Lidgren og
Annette W-Dahl.
Félagi og vinur,
ég man þig.
Ég man þig,
í litbrigðum hversdagsins verka,
við grillið, súpupottinn og straujárnið
á leiðinni út.
Ég man þig,
með þykka fingur bak við
stækkunarglerið,
í stríði við ofurlitla skrúfu
flugvélamódelsins og lóðbolta.
Ég man þig,
gráan í vöngum og einbeittan,
í mjúkri birtu torfkofans
að taðreykja lax.
Ég man þig,
æðrulausan og svo dæmalaust
glettinn,
enginn gat dregið fram brosið
á sama hátt og þú.
Ég man þig,
stóran í allri mannsins smæð,
ég hef þig úr skugga þess sem var
í ljós þess sem er
og minni þess sem verður.
Ég man þig.
Gestur Ólafsson,
Jóna Ólafsdóttir,
Óttar Ólafsson,
Yngvi Ólafsson.
Fallinn er frá góður vinur til
fjölda ára, Grétar Ottó Róberts-
son eða Tumi eins og hann var
ávallt kallaður. Ég kynntist
honum fyrst þegar ég kom úr
sérnámi frá Svíþjóð 1985, hann
vann þá sem aðstoðarlæknir á
slysadeild Borgarspítalans. Við
urðum strax góðir vinir og hefur
aldrei brugðið skugga á þá vin-
áttu síðan. Tumi flutti síðan til
Svíþjóðar sjálfur og fór í sérnám
í bæklunarlækningum, fyrst í
Kristianstad og síðar í Lundi
þar sem hann vann lengstum.
Tumi var mikill vísindamaður og
varði sína doktorsritgeð í Lundi.
Hann starfaði lengstum við og
stóð fyrir einni stærstu gervi-
liðaskráningu í heimi, „Svenska
Knäregistered“, en í þeirri
skráningu eru nú um 40 þúsund
gerviliðir. Tumi vann fram á
þetta ár hlutastarf í Svíþjóð og
fór nýlega að pakka saman af
skrifstofu sinni þar. Hann var
góður fyrirlesari og flutti erindi
á stórum ráðstefnum um allan
heim, var í stjórnum félaga og
stóð fyrir ráðstefnum. Nýlega
var hann gerður að heiðurs-
félaga í Bæklunarlæknafélagi
Íslands. Við áttum mikil sam-
skipti og fórum saman á ráð-
stefnur og heimsóttum við hjón-
in þau Ellu og Tuma til
Svíþjóðar. Eins áttum við góðar
stundir hjá þeim í Arnarbæli í
Grímsnesi en þar dvöldu þau
Tumi og Ella kona hans ásamt
börnum og banabörnum oft á
tíðum. Hann var hrókur alls
fagnaðar og kom manni alltaf í
gott skap með spaugi sínu og
gleði.
Ég sakna góðs vinar og megir
þú hvíla í friði.
Við sendum Ellu, dætrum og
fjölskyldum þeirra okkar hug-
heilustu samúðarkveðjur.
Stefán Carlsson og
Rannveig Ásbjörnsdóttir.
Mikill vinur og kollegi, Grétar
Ottó, kallaður Tumi, er nú fallinn
frá. Við kynntumst fyrst í Dan-
mörku er við vorum þar við nám
ásamt fjölskyldum okkar fyrir
áratugum síðan. Margs er að
minnast frá þeim tíma og sam-
veru- og gleðistundirnar voru
margar.
Nærvera Tuma var sérstak-
lega góð og upplífgandi. Hann
var alltaf hress og kátur og stutt
var í húmorinn. Hann var hvat-
vís, hafði ákveðnar skoðanir á öll-
um málum og lá ekki á þeim.
Tumi starfaði alla tíð bæði á
Íslandi og í Svíþjóð að sinni sér-
grein sem bæklunarskurðlæknir,
vel metinn um allan heim og tal-
inn í fremstu röð. Hann var mik-
ill vísindamaður og í Svíþjóð var
hann frumkvöðull í gerð gagna-
grunna um gerviliði og eru þeir
gagnagrunnar nú notaðir víða
um heim. Eftir Tuma liggja ótal
vísindagreinar og var hann leið-
beinandi margra nema í bæklun-
arskurðlækningum.
Tumi var í fullu fjöri er hann
veiktist skyndilega af hjarta- og
æðasjúkdómi. Hann þurfti á mik-
illi skurðaðgerð að halda, sem
gerð var í Bandaríkjunum, og var
hann að jafna sig á þeirri aðgerð
þegar ósköpin dundu yfir. Mikill
missir er að manni eins og Tuma,
bæði fyrir samferðamenn og vís-
indin.
Ég kveð kæran vin og félaga
og bið Guð að styrkja og blessa
Ellu og fjölskylduna í sorg
þeirra.
Kristján Þórðarson.
Árið 1990 skrifaði ég í minn-
ingargrein um þá gagnmerku
konu, Guðríði Magnúsdóttur,
kennara minn í barnaskóla, m.a.
eftirfarandi: „En við vissum jafn-
framt, að Guðríður átti sér fjöl-
skyldulíf, sem var okkur fram-
andi. Við vorum okkur vel
meðvituð, að hún átti fyrir eig-
inmann hinn nafntogaða Róbert
Abraham Ottósson. Við skynjuð-
um andblæ hámennta og menn-
ingar frá kennara okkar. Minn-
isstætt er, að við í E-bekknum
„gáfum“ Guðríði frí um tíma,
þegar þeim hjónum fæddist son-
ur. Okkur bekkjarsystkinunum
fannst við eiga í því hlutdeild,
okkur fannst við eiga í stráknum.
Svo liðu árin, af honum vissi ég
fátt annað en, að hann var auga-
steinn foreldranna og fjörkálfur
hinn mesti. Mörgum árum síðar
sat ég við lestur námsbóka að
kvöldi til í öðru landi, þegar dyra-
bjöllu var hringt. Var þar kominn
ungur maður, sagðist vera ný-
fluttur með konu og dóttur í
húsalengjuna, vera kominn til
læknanáms, heita Grétar Ottó
Róbertsson, kallaður Tumi, son-
ur Guðríðar og Róberts Abra-
hams. Frá þeirri stundu hefur
strákurinn verið vinur minn.“
Fjölskyldur okkar áttu svo
með sér þarna náið samfélag í
nokkur ár, allt gleðiríkt og eft-
irminnilegt. Alvörufólk ætíð, Ella
og Tumi. Slík vinátta rofnar
aldrei og þau eru Guðforeldrar
yngsta barnsins okkar Ebbu
heitinnar. Þannig hafa margvís-
lega spunnist saman þræðir okk-
ar Tuma um ævina og ekki er
langt síðan ég naut á eigin skinni
sérfræðisnilldar hans á LSH.
Mér er harmur í huga við fráfall
Grétars Ottós Róbertssonar um
aldur fram. Ég votta Elínu,
dætrum þeirra og venslafólki
einlæga samúð.
Páll Bragi Kristjónsson.
Grétar Ottó
Róbertsson
16 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. OKTÓBER 2021
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
INGIGERÐUR MARGRÉT
GUÐJÓNSDÓTTIR
frá Miðtúni,
lést á hjúkrunarheimilinu Kirkjuhvoli á
Hvolsvelli 26. september.
Útförin fer fram frá Stórólfshvolskirkju, Hvolsvelli, laugardaginn
16. október klukkan 13. Streymi á https://fb.me/e/1bE1uYxki,
einnig á mbl.is/andlát.
Blóm og kransar afþakkaðir en þeir sem vilja minnast hennar láti
Dvalarheimilið Kirkjuhvol njóta þess.
Aðstandendur