Morgunblaðið - 23.12.2021, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIR
Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 23. DESEMBER 2021
FLUG OG GISTING Á TENERIFE Í JANÚAR
GISTING Á CORAL CORDIAL MOGAN VALLE
VERÐ FRÁ97.900 KR
Á MANN M.V. 2 FULLORVÐNA OG 2 BÖRN
FLUG OG GISTING Á TENERIFE Í JANÚAR
GISTING Á CORAL COMPOSTELA BEACH
VERÐ FRÁ79.900 KR
Á MANN M.V. 2 FULLORVÐNA OG 2 BÖRN
JANÚAR Í SÓL Á
TENERIFE EÐA KANARÍ
BYRJAÐU
ÁRIÐ Í SÓLINN
I
VINSÆLAR
FERÐIR
7 DAGAR
6 NÆTUR
8 DAGAR
7 NÆTUR
ÚRVAL ÚTSÝN HLÍÐASMÁRI 19, 201 KÓPAVOGUR SÍMI 585-4000 INFO@UU.IS
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Á árinu hafa 3.341 hross verið flutt úr
landi. Síðasta sendingin átti að fara
um borð í flugvél Icelandair í gær-
kvöldi. Er útflutningurinn í ár rúm-
lega 1.000 hrossum meiri en á síðasta
ári og nýtt met í útflutningi. Fyrra
met var árið 1996 þegar 2.841 hross
var selt úr landi.
Síðasta hrossaflugið átti að vera í
fyrrakvöld þegar bókað var flug fyrir
um 40 hross til Liege í Belgíu þar sem
þau áttu að dreifast um nokkur Evr-
ópulönd. Útflytjendur voru komin
með hrossin á Keflavíkurflugvöll
seint um kvöldið þegar fluginu var af-
lýst vegna bilunar í flugvélinni. Gerð
var önnur tilraun til að flytja hrossin
út í gærkvöldi enda biðu fulltrúar
kaupenda í Belgíu eftir hrossunum til
að fara með þau til kaupenda víða í
Evrópu. Líklega bíða þó fjögur hross
sem eiga að fara til Svíþjóðar fram
yfir áramót.
Síðasta sendingin er tekin með í
grafíkinni hér til hliðar en Ráðgjaf-
armiðstöð landbúnaðarins hefur tekið
þær saman úr Worldfeng, uppruna-
ættbók íslenska hestsins.
Flestir til Þýskalands
Verði heildarfjöldi útfluttra hrossa
3.341, eins og útlit var fyrir þegar
þetta var skrifað, er það 1.021 hrossi
meira en á síðasta ári. Fjölgunin er
44%. Fyrra Íslandsmet í útflutningi
hrossa, frá því skráning hófst, var ár-
ið 1996 þegar 2.841 hross var flutt úr
landi. Ef frá eru talin tvö síðustu ár
hefur fjöldi útfluttra hrossa frá Ís-
landi verið á bilinu 1.100 til 1.500 á ári.
Hrossin sem flutt eru út í ár hafa
farið til 20 landa Evrópu og Norður-
Ameríku. Þýskaland er sem fyrr mik-
ilvægasta útflutningslandið. Þangað
fóru 1.477 hross, liðlega 500 hrossum
fleira en á síðasta ári. Veruleg fjölgun
er einnig til Norðurlandanna; Dan-
merkur, Svíþjóðar og Finnlands.
Kristbjörg Eyvindsdóttir, útflytj-
andi hjá Gunnari Arnarsyni ehf., seg-
ir að margar skýringar kunni að vera
á aukningu í útflutningi. Þörf hafi
verið að myndast á markaðnum. Ver-
ið sé að kaupa allt frá folöldum til
stólpa gæðinga. Mest fari þó af þæg-
um útreiðahrossum. Hún segir að
Evrópubúar ferðist minna vegna kór-
ónuveirufaraldursins og veltir því
fyrir sér hvort fleiri þeirra noti í stað-
inn frítíma sinn og fjármuni í tóm-
stundir eins og útreiðar og samvistir
við dýr.
Draupnir sá hæst dæmdi
Af þeim hrossum sem tölurnar
taka til eru 845 hross með A-vottum.
Slíka vottun fær hross þegar það og
foreldrar þess hafa verið erfðagreind
með DNA-greiningu og sönnun um
ætterni liggur fyrir.
Stóðhesturinn Draupnir frá Stuðl-
um er hæst dæmda hrossið sem flutt
var út í ár, með aðaleinkunn 8,88.
Hann fór til ræktunarbúsins Krons-
hof í Þýskalandi.
Metár í útflutningi á hrossum
- Síðasta hrossaflugið var á áætlun í gærkvöldi - 3.341 hross flutt út í ár sem er rúmlega þúsund
hrossum meira en á síðasta ári - Evrópubúar nota frítíma sinn og fjármuni í útreiðar í stað ferðalaga
Útflutningur hrossa árið 2021
Helstu útflutningslönd
Fjöldi útfluttra hrossa 2012 til 2021
1.500
1.250
1.000
750
500
250
0
3.500
3.000
2.500
2.000
1.500
1.000
500
0
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
15 hæst dæmdu
hrossin í útflutningi
Aðaleinkunn
Draupnir frá Stuðlum 8,88
Ölnir frá Akranesi 8,82
Vegur frá Kagaðarhóli 8,81
Eldjárn frá Skipaskaga 8,72
Nátthrafn frá Varmalæk 8,72
Arthúr frá Baldurshaga 8,69
Elrir frá Rauðalæk 8,66
Ómur frá Kvistum 8,61
Dropi frá Kirkjubæ 8,60
Fróði frá Staðartungu 8,59
Fenrir frá Feti 8,57
Hylling frá Akureyri 8,55
Bylgja frá Seljatungu 8,54
Bósi frá Húsavík 8,54
Brynjar frá Bakkakoti 8,52
Heimild: Worldfengur, upprunaættbók íslenska hestsins
1.333 1.236
1.472 1.509
1.269
1.485
2.320
1.360 1.348
3.341
Útflutt hross 2021
Stóðhestar 361
Geldingar 1.426
Hryssur 1.554
Alls
3.341
530
1.477
460
192
148 119 107 107
48 36 30 29 19 17 22
Þý
sk
al
an
d
D
an
m
ör
k
D
an
m
ör
k
Sv
íþ
jó
ð
Sv
íþ
jó
ð
A
us
tu
rr
ík
i
A
us
tu
rr
ík
i
Sv
is
s
Sv
is
s
Fi
nn
la
nd
Fi
nn
la
nd
B
an
da
rí
ki
n
B
an
da
rí
ki
n
H
ol
la
nd
H
ol
la
nd
N
or
eg
ur
N
or
eg
ur
Fr
ak
kl
an
d
Fr
ak
kl
an
d
B
el
gí
a
B
el
gí
a
B
re
tl
an
d
B
re
tl
an
d
Lú
xe
m
bo
rg
Lú
xe
m
bo
rg
Fæ
re
yj
ar
Fæ
re
yj
ar
Ö
nn
ur
lö
nd
Ö
nn
ur
lö
nd
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Útflutningur Einn af síðustu hestunum sem fluttir eru út á þessu ári leiddur
út úr hesthúsi hjá Kristbjörgu Eyvindsdóttur hrossaútflytjanda.
Skatturinn mun á næsta ári
hefja innheimtu á gjaldi fyrir
hvert útflutt hross. Fær Stofn-
verndarsjóður íslenska hestsins
þessa fjármuni til ráðstöfunar
en þeir eru áætlaðir um 8 millj-
ónir á ári en gætu orðið meiri.
Bændasamtök Íslands höfðu í
mörg ár annast innheimtu
gjalds í stofnverndarsjóð ís-
lenska hestsins sem samtökin
hafa umsýslu með. Tekjurnar
hafa meðal annars verið not-
aðar til að standa straum af
mati á kynbótahrossum. Með
lagabreytingu í lok árs 2018
sem tóku gildi 1. janúar 2019
var þessu breytt og innheimtan
færð til innheimtumanns ríkis-
sjóðs. Rökin munu hafa verið
þau að gjaldið ætti að skilgreina
sem skatt og ríkið sjálft yrði að
innheimta. Reyndar fór það svo
innheimta gjaldsins féll niður í
tvö ár, 2019 og 2020, vegna ein-
hverra mála í kerfinu.
Að því er fram kemur í til-
lögum meirihluta fjárlaga-
nefndar fyrir 2. umræðu um
fjárlagafrumvarp næsta árs hef-
ur Skatturinn nú staðfest að
innheimta gjaldsins muni hefj-
ast á næsta ári.
Lagðar verða 3.500 krónur á
hvert útflutt hross. Útflutning-
urinn er breytilegur og því erfitt
að áætla gjaldið. Ef miðað er við
að útflutningurinn á næsta ári
verði svipaður og árið 2020
munu 8 milljónir verða inn-
heimtar og er gert ráð fyrir því í
tillögunni. Ef miðað er við út-
flutning í ár verða tekjurnar nær
12 milljónum. helgi@mbl.is
Gjaldið inn-
heimt á ný á
næsta ári
STOFNVERNDARSJÓÐUR
Helgi Pétursson, formaður Lands-
sambands eldri borgara, segir það
vonbrigði að íslenska ríkið og Trygg-
ingastofnun hafi verið sýknuð í Hér-
aðsdómi Reykjavíkur í gærmorgun.
Hann telur að málið gæti farið alla
leið fyrir Mannréttindadómstól Evr-
ópu.
Þrír félagar úr Gráa hernum, bar-
áttuhópi eldra fólks um lífeyrismál,
höfðuðu málin. Í grunninn snúast
þau um hvort skerðingar í almanna-
tryggingakerfinu standist stjórnar-
skrána, meðal annars eignarréttar-
ákvæðið.
Helgi sagði eftir dómsuppkvaðn-
inguna nauðsynlegt að fá úr þessum
málum skorið skorið, enda búið að
deila lengi um þau. „Hvort við fáum
það fyrir íslenskum dómstólum er
aftur á móti umhugsunarefni. Við
munum örugglega áfrýja þessu alla
leið til Evrópu,“ sagði Helgi.
Spurður hvort um sé að ræða mik-
ið réttlætismál fyrir eldri borgara
sagði hann tekjuskerðinguna gríðar-
lega ef stór hluti af lífeyris fólks sé
tekinn með þeim hætti sem nú er
gert. „Ríkið telur sig vera í rétti til
þess að gera það án þess að útskýra
það með nokkrum hætti og samn-
ingar og það sem menn töldu sig
geta gengið að eftir langa starfsævi
hafa breyst einhliða, viljum við
segja.“
Hann sagði niðurstöðu héraðs-
dóms ekki hafa komið sér á óvart en
að báðir möguleikar hafi verið nefnd-
ir við hann að undanförnu. „Ég er nú
ekki löglærður en er bjartsýnismað-
ur að eðlisfari. En þetta fór svona.“
Helgi sagði allt stefna í langhlaup í
málinu, enda taki að minnsta kosti ár
að fara með málið fyrir Landsrétt.
„Svo er það Hæstiréttur en það má
vekja athygli á því að það eru margir
í þessum hópi sem munu ekki hafa
tíma til þess að bíða,“ bætti hann við.
Grái herinn tap-
aði fyrir ríkinu
- Málið gæti endað í Strassborg
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Í dómsal Helgi Pétursson í Héraðs-
dómi Reykjavíkur í gær.