Skessuhorn - 09.02.2022, Blaðsíða 13

MIÐVIKUDAGUR 9. FEBRÚAR 2022 13
Þau Justyna Jakubowska og
Szymon Bartkowiak eru frá Środa
Wielkopolska (Justyna) og Jarocin
(Szymon) í Póllandi, en hafa búið
í Búðardal í næstum fjögur ár. Þau
eru glaðlega og elskulega parið sem
býður góðan daginn í Dalakoti.
Fréttaritari Skessuhorns settist nið­
ur með þeim til að spjalla aðeins
um þau sjálf og hvernig þau upplifa
sig í Dölunum. Þeirra heimabæir
eru smábæir, um 20 þúsund manns
búa í hvorum. Þau líkja búsetu þar
við að búa á Akranesi, þar sem fólk
sækir mikið vinnu til næstu borg­
ar, sem í þeirra tilfelli er PoznaŚ,
þar sem býr rúmlega hálf millj­
ón manna. Justyna stundaði nám
þar í hagfræði og Szymon vann
hjá prentfyrirtæki og þau ferðuð­
ust daglega með lest inn til borgar­
innar. Þau dreymdi um að gera eitt­
hvað ævintýralegt í lífinu áður en
þau yrðu ráðsett og drifu sig þess
vegna út í heim.
Lítið og náið samfélag
„Ísland var alls ekki staðurinn sem
okkur langaði til að fara til, heldur
Bandaríkin. En eftir að hafa stað­
ið í stappi í marga mánuði til að fá
landvistarleyfi, þá ákváðum við að
hætta við,“ segja þau. Þótt Justyna
gæti fengið námsmannaleyfi til
lengri tíma, þá gat Szymon að­
eins fengið ferðamannaleyfi til sex
mánaða. „Okkur fannst það ekki
góð lausn.“ Vinir þeirra bentu þeim
á Noreg og Ísland og ákváðu þau
að skoða þá kosti. Alveg frá byrjun
horfðu þau til landsbyggðarinnar
á Íslandi, þar sem lífið yrði rólegt.
Þau langaði að flytja í lítið og náið
samfélag. Fyrstu tvö árin áttu þau
aðeins erfitt með að venjast lífinu
í fjarlægu landi. „Fuglarnir syngja
hástöfum á nóttinni á sumrin og
hvíla sig aldrei,“ segir Szymon hálft
í hvoru pirraður, en samt brosandi.
„Það er bjart allan sólarhringinn og
einhvern veginn vill maður aldrei
fara að sofa, en þarf þess samt svo
maður geti mætt í vinnuna. Fyrsti
veturinn var líka svolítið þungur,
erfitt að vakna í myrkri og kannski
vorum við með D vítamínskort, en
eftir þennan fyrsta vetur hafa hinir
bara verið fínir. Fólkið hér virðist
lifa sama takti og náttúran; að vera
mjög virk á sumrin, en meira út af
fyrir sig á veturna,“ segja þau.
Heim í Búðardal
En hvernig kunna þau við Ís­
lendinga, já eða Dalamenn? „Það
eru allir svo afslappaðir og vina­
legir. „Þetta reddast“ er frábært.
Til dæmis var ekkert mál fyrir okk­
ur að fá að skreppa heim til Pól­
lands í brúðkaup með örfárra daga
fyrirvara þegar við vorum nýkom­
in hingað og hefðum átt að vera
á vakt. Fólkið í kringum okkar er
sveigjanlegt og skemmtilegt og við
erum hægt og rólega að kynnast
fleirum, eftir því sem tíminn líður,“
segir Justyna.
En hvað hefur verið erfiðast við
að setjast að á Íslandi? „Ja, eigin­
lega ekkert. Við erum ekkert mik­
ið að velta fyrir okkur vandamál­
um. Það er hugsanlegt að við höf­
um ekki fulla sýn á öll vandamál
samfélagsins, því við erum aðeins
til hliðar og kannski kynnumst við
erfiðari hliðum samfélagsins betur
með tímanum.
Þegar við komum, tókum við
meðvitaða ákvörðun um að um­
kringja okkur ekki Pólverjum.
Okkur langaði ekki til að vera of
þétt lokuð í samfélagi Pólverja á Ís­
landi, eins og hefði kannski gerst ef
við hefðum búið í Reykjavík, held­
ur langaði okkur að verða hluti af
litlu nánu íslensku samfélagi.
Núna er staðan sú að þegar við
erum á ferðalagi í Póllandi, tölum
við um að fara heim til Íslands og
heim í Búðardal. Við höfum fest
rætur hér og viljum að vinir og
ættingjar komi og heimsæki okk­
ur heim til okkar á Íslandi. Ekki
væri heldur verra ef okkar nánustu
yrðu eftir hjá okkur hérna. Það er
orðið þó nokkuð síðan við hætt­
um að hugsa um að byggja okkur
líf annars staðar, hættum að leggja
fyrir peninga til að fara með til Pól­
lands og við lítum ekki beinlínis á
það land lengur sem „heima“.“
Ísland er landið
Úti í Póllandi hafði Szymon að­
eins verið að aðstoða vin sinn við
að gera pizzur fyrir viðburði, með­
fram prentverkinu, og Justyna vann
í þjónustu við fólk sem þurfti félags­
lega eða lögfræðilega aðstoð, sam­
hliða því að stunda nám. Hún lærði
hagfræði, en hefur ekki unnið við
það fag. Hér fást þau við fólk og
mat og kunna vel við það. Þau vilja
vinna mikið á veturna og taka síðan
íslenska sumarið með trompi; ferð­
ast og njóta lífsins eins og kostur
er. Þau hafa farið um allt land, eiga
orðið uppáhalds staði sem þau hafa
heimsótt oft. Þau elska að fara í
gönguferðir og njóta þess að sjá
landið við ólík skilyrði, í mismun­
andi veðri og birtu. „En ansi oft
er þó hvasst,“ segir Justyna kím­
in. Szymon er mikið að taka ljós­
myndir á ferðum þeirra. Hann er að
viða að sér faglegri þekkingu í ljós­
myndun og eftir vinnslu ljósmynda.
Draumurinn er að geta haft tekjur
af ljósmyndun og hann sér fyrir sér
þörfina fyrir góðar ljósmyndir fyrir
fyrirtæki til dæmis. Þegar myndirn­
ar hans eru skoðaðar áttar maður sig
á því að hann er flinkur í að draga
fram stemningu og fanga landið.
Lík vinnumenning
„Vinnumenningin á Íslandi virð­
ist henta Pólverjum vel, að minnsta
kosti þykir okkur gaman að vinna og
það virðist vera eins með Íslendinga.
Við erum alin upp af harðduglegu
fólki og þannig heyrist okkur líka
vera með margt af því fólki sem við
höfum kynnst hér,“ segir Justyna.
Þau eru bæði búin að taka nokkra
áfanga í íslensku og eru alveg rabb­
fær, en Justynu langar að verða betri.
Geta skrifað og lesið sér til gagns og
ánægju. „Líka ef við eignumst börn,
þá skiptir þetta máli. Ekki kannski
fyrir sjálf börnin, því þau læra eins
og svampar, en ég stæði betur að
vígi,“ segir Justyna. „Þetta með ís­
lenskuna. Það tekur tíma að ná tök­
um á henni. Flestir eru duglegir að
tala málið við okkur, en oftast skipt­
ir fólk yfir í ensku þegar á að ræða
eitthvað flóknara. Kannski af því
fólk vill einfalda málin fyrir okk­
ur, eða kannski fyrir sjálft sig. Ís­
lenskukennarinn okkar hefur verið
að hvetja okkur til að byrja á ein­
faldara máli, eins og Krakkafrétt­
um, eða lesa unglingabækur, til að
æfa okkur. Við viljum alla vega ekki
enda þannig að hafa verið hér í ára­
tug og geta ekki talað málið,“ segir
Justyna og hlær. bj
Íslenska sumarið tekið með trompi.
Fuglarnir hvíla sig aldrei
Rætt við ungt pólskt par sem búsett hefur sig í Búðardal
Szymon er aldrei langt frá myndavélinni á ferðalögum.
Justyna er bara frekar sátt við veturinn á Íslandi.
og vildu breyta til, þó ekki þreytt­
ir hvor á öðrum enda hefur ávallt
verið góður vinskapur okkar á milli
og mun verða um ókomna tíð. Úr
varð að Ísólfur kaupir mig, Birki og
Valdimar út úr fyrirtækinu um síð­
ustu áramót og tók hann við keflinu
og mun ásamt sínu fólki reka stað­
inn áfram. Ég vil nota tækifærið og
þakka bæði starfsfólki og viðskipta­
vinum fyrir tímann í Gamla kaup­
félaginu sem var virkilega skemmti­
legur og lærdómsríkur því án þeirra
hefði þetta ekki verið hægt.“
Kominn heim
seinnipartinn
Á þessum tímamótum sótti Gunni
um starf hjá Múlakaffi og fékk strax
viðbrögð frá staðnum um að mæta
í viðtal. „Ég var ráðinn til þeirra
til að sjá um eldhúsið hjá Elkem á
Grundartanga en Múlakaffi hef­
ur rekið það undanfarin ár. Ég hef
kunnað vel mig þennan stutta tíma
sem ég hef starfað þar. Mestu við­
brigðin fyrir mig eru þau að nú á ég
loksins frí um helgar og vinn dag­
vinnu og kominn heim um miðjan
dag.“
Það er ekki úr vegi að spyrja
Gunnar út í eftir um tuttugu ára
starfsferil sem matreiðslumaður
hvað það sé sem fólki fellur best
við að fá að borða. „Það fyrsta
sem kemur upp í hugann er steikt­
ur fiskur með lauksmjöri og all­
ur heimilismatur. Þetta sama gilti
einnig til sjós. Það var aldrei borð­
að betur en þegar það var steikt­
ur fiskur í matinn. Einnig eru það
kótilettur, fiskibollur og kjötbollur
sem slá í gegn. Í veislum er lamba­
kjötið og kalkúnn alltaf ofarlega
á blaði. Það er eitthvað sem allir
borða. Þegar ég er beðinn um að sjá
t.d. um fermingarveislur þá finnst
mér alltaf skemmtilegt þegar ferm­
ingarbarnið fær að taka þátt í hvað
það vill í matinn. Dóttir mín til
dæmis vildi fá andabringur og ára­
mótakartöflur sem hún kallar, sem
eru kartöfluteningar steiktir upp
úr feitinni af andarbringunni. En
ég náði að sannfæra hana að hafa
lambalæri líka, því það eru ekki allir
sem borða andabringur, og til gam­
ans má segja frá því að næsta ferm­
ingarbarnið mitt vill hafa kakósúpu
og spurning hvort hægt sé að plata
hana til að hafa lambalæri með
líka?“
Þau Gunnar og Kristín Björg eiga
saman þrjú börn. Þau eru Aníta Sól
sem er 17 ára, Linda Kristey sem er
12 ára og svo Hafsteinn Orri átta
ára. Kristín Björg er með masters­
gráðu í vinnu­ og félagssálfræði og
starfar sem ráðgjafi hjá Virk á Akra­
nesi. Við þökkum Gunna Hó fyrir
spjallið. se
Börn Gunnars og Kristínar Bjargar.
Aníta Sól, Hafsteinn Orri og Linda
Kristey.