Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.2009, Page 38

það rétt en svo mikið er víst að7 áratug-
ur 20. aldar var varla genginn í garð
þegar engum útgerðarmanni datt lengur
í hug að láta smíða síðutogara, allir vildu
nýju skipategundina, hina svokölluðu
skuttogara.7 Íslendingar, og Guðmundur
ekki undanskilinn, urðu hins vegar að
sætta sig við gamla tímann enn um sinn.
„Því ekki að reyna það“
Í ársbyrjun 1960 gaf eiginkona hans,
Marta Sveinsdóttir, hinu nýja 950 tonna
skipi nafnið Narfi en einkennisnúmer
þess var RE 13. Fjórtán árum síðar lét
Guðmundur drauminn loks rætast og
breytti Narfa í skuttogara. Hann hafði
alla ævi glímt við „experiment“. Hvernig
átti líka að þoka hlutum áfram ef aldrei
var tekist á við nýjungar og sífellt tönnl-
ast á því að þetta eða hitt væri ógjörn-
ingur. „Því ekki að reyna það,“ var mikil
 Þorleifur Óskarsson: Íslensk togaraútgerð 1945-
190, bls. 1 uppáhaldsetning Guðmundar þegar eitt-
hvað nýtt var borið undir hann, eitthvað
sem menn sáu ekki endilega fyrir end-
ann á.
Þannig maður var nýi Akureyringur-
inn sem 1943 flutti bú sitt á Oddeyrina.
Hans var æ oftar getið í fréttum útvarps
og blaða, einkum eftir að hann fékk
Jörund sem var ár eftir ár aflahæstur á
síldarvertíðinni. Og þegar Akureyrar-
blöðin birtu skrár yfir hæstu útsvars-
greiðendur þá var nafn Guðmundar
iðulega ofarlega á blaði og kom fyrir að
hann var skattakóngur. Hlaut slíkur
maður ekki að eiga erindi í pólitík? Jú,
var svarið og 1950 var Guðmundur
þriðji maður á lista Sjálfstæðisflokksins
til bæjarstjórnarkosninga og flaug inn.
Helsta hugðarefni hans var efling út-
gerðar frá Akureyri. Lítið á, sagði hann,
togaraútgerð héðan er ekki nema liðlega
tveggja og hálfs árs gömul en nú þegar
eru þeir orðnir þrír togararnir sem
Akureyringar gera út. „Þessi vöxtur
togaraútgerðarinnar bendir ótvírætt til
þess, að nú sé hrundið þeim gamla og
leiða orðrómi, sem á hefir legið, að óger-
legt væri að reka togaraútgerð frá
Akureyri.“8
Fjórum árum síðar var Guðmundur
aftur í framboði og á sömu buxunum.
Málið var að auka atvinnuna í bænum.
Það varð að koma í veg fyrir strauminn
suður. Menn fóru í stórum hópum á
vetrarvertíðir og í vaxandi mæli suður á
Keflavíkurflugvöll. Ráð Guðmundar voru
sem fyrr að hlúa að útgerðinni. Sjálfur
gekk hann á undan með góðu fordæmi.
Hann hafði árið á undan reist þurrk-
hjalla, í samvinnu við ÚA, gagngert til að
verka skreið sem gaf strax ákaflega góða
raun og var alger nýjung í atvinnuhátt-
um á Akureyri.
En okkur vantar sárlega geymslupláss
 Guðmundur Jörundsson: „Akureyri hefir ... “,
Íslendingur 25. janúar 1950.
Frystihús ÚA í byggingu. Guðmundi var boðinn forstjórstóll fyrirtækisins sem hann þáði þó ekki. - Minjasafnið á Akureyri.
38 – Sjómannablaðið Víkingur