Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.2017, Qupperneq 4

Á
vordögum 2017 fékk Iðnaðarsafnið á Akureyri stýrishjól-
ið úr Snæfelli EA 740 til varðveislu. Systkinin Gestur og
Matthildur Matthíasarbörn afhentu safninu rattið í minn-
ingu föður síns, Matthíasar B. Jakobssonar. Matthías var skip-
stjóri á Snæfellinu á árunum 1953-59 og var stýrishjólið í
hans vörslu þegar hann lést. Það hefur varðveist vel og er í
góðu ástandi. Matthíasarbörn höfðu samband við Þorstein
Pétursson í Hollvinafélagi Húna II. Þorsteinn hafði í fram-
haldinu milligöngu um að stýrið færi á Iðnaðarsafnið. Auk
rattsins eru á safninu skipsbjalla úr Snæfellinu, hverfi/
þeytirúða og slívar; auk líkans af skipinu.
 Gott sjóskip
Bjarni Bjarnason skipstjóri veit ýmislegt um Snæfellið og
var fenginn til að segja örlítið frá skipinu. Faðir hans, Bjarni
Jóhannesson, var skipstjóri á því frá 1953-59. Bjarni yngri segir
Snæfellið hafa verið afskaplega gott sjóskip og þótti mjög
merkilegt og bætir við: „Það varð eiginlega bara verkstopp á
miðunum þegar það kom, það þótti nú þá svolítið glæsilegt,
þetta skip, miðað við önnur sem þar voru; svona nýtískulegra
heldur en gengur og gerist“.
Það var byrjað á að setja í skipið
enska 434 ha. Ruston vél. Samskipti
milli landa voru ekki eins góð þá og nú
og þegar vélin kom til landsins þótti hún
heldur stór. Hún komst varla fyrir í skip-
inu. Bjarni taldi að það hefði verið
hækkað um tvö borðabil að aftan til að
hægt væri að koma vélinni fyrir. „Senni-
lega hefur það gert skipið að því af-
burðaskipi sem það var, það var miklu
betra skip fyrir vikið.“
Snæfellið var mikið happafley og var
töluvert oft aflahæsta skipið í síldveiði-
flotanum; sem á þeim tíma vakti athygli
og skipti miklu máli. „það svona lá við
að menn biðu eftir þessu eins og knatt-
spyrnuúrslitum. Hver væri á toppnum á
þessum og þessum tíma.“ Aflaskýrslur
voru birtar í Morgunblaðinu og þá talað
um aflakónga. Stundum var það Bjarni
Jóhannesson sem var aflakóngur og
þannig var það einmitt árið 1958 þegar
þeir feðgar voru saman á Snæfellinu.
Fór ungur á sjó með pabba
Bjarni Bjarnason var aðeins sjö ára gam-
all þegar hann fór fyrst á sjó með föður sínum. Það sumar og
tvö næstu var hann á Snæfellinu og á góðar minningar frá þeim
tíma. Hann var meðal annars settur í að skræla kartöflur og lík-
aði það vel. Um borð voru 18 manns en aðeins ein vatnsdæla
og hún handknúin. Það var eina rennandi vatnið sem þeir
höfðu. Bjarna finnst eftirminnilegt hvað alltaf var góður andi í
hópnum. „Það var engin óeining sem kom í þetta. Samvinnan
var alveg rosalega góð“. Þau sumur sem hann var á Snæfellinu
urðu nánast engar mannabreytingar.
Í verksmiðjunum, þar sem Snæfellið kom til löndunar voru
sturtur fyrir starfsfólkið sem þar vann. Allir um borð fóru þang-
að til að þvo sér. Þá var guttinn skrúbbaður með grænsápu og
smúlaður, að eign sögn, eins og lambhrútur.
Sjóveiki
Einn dag eftir skóla í maímánuði árið 1956 fór Bjarni sína
fyrstu ferð á togveiðar með pabba sínum. Þetta var í miðju
kríuvarpi og Hríseyingar um borð. Í Hrísey er gott kríuvarp og
Bjarna fannst kríueggin góð og hámaði í sig heil ósköp af þeim.
Þessir sjómenn voru líka svo afskaplega almennilegir að eftir
Jóna Sigurlaug Friðriksdóttir
4 – Sjómannablaðið Víkingur
Stýrishjólið úr Snæfelli EA 740. Mynd: Jakob Tryggvason
Verkstopp á miðunum,
þótti svo glæsilegt
Saga Snæfells EA 740
og viðtal við Bjarna Bjarnason skipstjóra