Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.2017, Qupperneq 18
18 – Sjómannablaðið Víkingur
Nenntu ekki að hreyfa s ig
Eyjúlfur hét maður og var Marteinsson,
ættaður af Suðurlandi, en dvaldi um hríð
á Fljótsdalshéraði. Hann var fjörmaður
mesti og að því skapi flasfenginn og
gálaus til orða og athafna. Eru sagnir af
honum er virðast benda á að svo hafi
verið.
Einhverju sinni var Eyjúlfur með á
bát er fórst í lendingu og drukknuðu
allir er á bátnum voru nema hann. Frá
því sagði hann með þessum orðum:
„Ég ólmaðist og ólmaðist og djöflaðist
þangað til ég komst á land. Hin helvítin
nenntu ekki að hreyfa sig og þeir drápust
allir.“
Eyjúlfur var eitt sinn á sjó með öðrum
fleiri. Þeir lágu við stjóra með handfæri á
14 faðma dýpi og urðu ekki varir, Eyjúlf-
ur, sem sagt er væri fjörugur og óbil-
gjarn, sagði að það væri ekki til neins að
vera þar lengur en formaðurinn kvað
ekki fullreynt. Allt í einu stekkur Eyjúlf-
ur upp og steypir sér útbyrðis en af því
veður var gott og sléttur sjór gátu þeir
náð honum um leið og honum skaut
upp. Hann segir þá við formanninn:
„Það er eins og mig grunaði, hér er
ekkert á botninum nema skeljar og
skítur.“
„Salter ikke sjanser“
Norsk útgerð sendi skip til Íslands til
þess að veiða síld, sem salta skyldi í
skipið sjálft. Það var ekki nóg að veiða
síld við Ísland. Eina leiðin til þess að
síldin skemmdist ekki, var á þeim tíma,
að salta hana strax og hún veiddist.
Skipið lét úr höfn í Noregi áleiðis til
Íslands. Það lenti í hrakningum á hafinu,
stormum og dimmviðri, fór villur vegar,
en tók að lokum land á Suðureyjum við
Skotland.
Skipstjórinn hafði samband við inn-
byggjara og þeir sögðu honum að þar
á eyjunum hefðu menn orðið varir við
síld. Skipstjóra þóttu þetta góð tíðindi,
sem myndu vonandi bæta úr vand-
ræðum hans, sem á undan voru
gengin, þótt hann hefði ekki ratað rétta
leið til Íslands og misst af vertíðinni þar.
Hugsanlegt væri að fá hér síld til að
salta í tunnur skipsins og bjarga
þannig málunum. Hann sendi því
stutt símskeyti til útgerðarmannsins í
Noregi:
„Vi finder ikke Island men gode
sjanser her.“
Skipstjórinn fékk stutt svarskeyti frá
Noregi:
„Vi salter ikke sjanser, kom hjem
igjen.“
Frásögn Vilhjálms Árnason (1917-2006),
vélbátaformanns og hæstaréttarlögmanns.
Gott sýnishorn af flota Íslendinga á 19. öld. Þó ekki skipin er liggja úti á Reykjavíkurhöfn heldur bátarnir við Steinbryggjuna. Á slíkum bátum hefur Eyjúlfur róið.
Síldveiðar á Skagafirði. Þangað komst þó ekki norski skipstjórinn. Mynd: Jón G. Guðmann