Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.2010, Blaðsíða 8

þar í Pósthússtræti kunningja minn Olav
Öyahals, sem þá var annar meistari á
Gvendi Júní. Við tókum spjall saman
eins og gengur, og ég segist vera að fara
út á morgun á Júlí. „Blessaður, komdu
heldur til okkar sem kyndari,“ — sagði
hann, og þannig fór ég á Guðmund Júní
frá Flateyri, áður gamli Júpíter Tryggva
Ófeigssonar. Og ég hringdi aldrei í bæj-
arútgerðina í Hafnarfirði til þess að láta
þá vita, að ég væri hættur við að fara
með þeim. En Benedikt hann vissi það
sjálfsögðu.
Benedikt: Það var eiginlega sjálfhætt.
Strax og Júlí var úr slippnum, lagðist
hann við togarabryggjuna hérna. Við
höfðum gert tvær tilraunir til þess að
fara þar um borð, en ekki hitt neinn, og
snerum aftur upp í bæ. Og þegar Haukur
réði sig á Guðmund Júní, ákvað ég að
halda bara áfram á Óla Jóh, skipið var
gott, góðir yfirmenn, og ég átti mitt pláss
þarna. Óli Jóh var ekki nema einn dag í
slippnum, og við lögðum sólarhring
seinna af stað á Nýfundnalandsmið en
Júlí eða 1. febrúar. Við vorum ekki byrj-
aðir að veiða, þegar veðrið skall á laug-
ardaginn 7. febrúar; vorum rétt farnir að
huga að því að leysa niður trollið, en
ekki búnir að kasta. Veðrið kom mjög
skyndilega síðdegis, man það. Slóað var
uppí til að byrja með, en mannskapurinn
hafði ekki undan að brjóta ísinn, sem
hlóðst á skipið, og þá var ekki annað að
gera en að snúa undan og lensa á lítilli
ferð. En að snúa skipinu við þessar að-
stæður, ísuðu í 11–12 vindstigum og
stórsjó, það er engin óskastaða, þurfti
mikla aðgát og útsjónarsemi, það heitir
sjómennska. Síðan fóru næstu tveir
sólarhringar í að brjóta ís og lensa
suður í hlýrri sjó. Sama sagan hjá öllum
skipunum.
Háseti var alltaf við stýrið, skipstjóri
grípur varla í það, en hann gat valið
mann á stýrið. Sjálfur var skipstjórinn
alltaf á útkikki úti í glugga og fylgdist
með öllu. Hjá okkur gekk þetta vel, en
hann tók dýfur. Að snúa undan varð að
gerast með gætni, hitta á rétta lagið.
Hægt var gera það í myrkri. Kveikt er á
kastaranum og hann látinn fylgja öldu-
toppunum, það glittir alltaf fyrir broti.
Gefið var svolítið inn til þess að fá hann
vel af stað upp í vindinn, og svo var að
sjá út gott sjólag. Það var brjálað um
nóttina, aðfaranótt sunnudagsins 8.
febrúar. Seinna fréttist, að skeyti hefði
komið frá Júlí á sunnudagsmorgninum
og kannski annað um kvöldið sama dag,
en ekkert eftir það. Gæti hafa farið yfir
um, þegar snúið var undan eða bara
lensazt niður.
Ólafur: Skv. skeytum, sem bárust frá
togaranum á sunnudaginn, þá var ekki
að heyra, að neitt væri að. Þeir höfðu
farið suður frá Ritubanka á laugardeg-
inum6.
Haukur: Það, sem m.a. gerir vara-
samt að lensa í vondu veðri, er, að aldan
kemur ekki endilega beint aftan á skipið,
heldur öðru hvoru megin við miðju þess
og kastar þá afturendanum til hliðar.
Skipið snýst af stefnunni og getur í
versta tilfelli lagzt flatt fyrir næsta sjó.
Á bullandi lensi gat því verið mikið að
gera hjá manninum við stýrið, hann
þurfti stöðugt að bregðast við og snúa
rattinu til að leiðrétta stefnuna. Líklega
láta menn sjálfstýringuna um þetta núna.
Benedikt: Undir eðlilegum aðstæðum
hefði ekki verið snúið undan, heldur
haldið upp í veðrið, þar til það var
gengið yfir. En þarna var það ekki hægt
vegna ísingarinnar, saltlítill sjór við 0°C.
Og lofthitinn, það var hörkufrost og yfir
10 vindstig. Þeir skáru allt af Þorkeli
Mána, bátana og uglurnar, björguðu
skipinu, og Marzinn fylgdi honum heim;
allir voru í sambandi við alla þarna á
Ritubanka.
Hann er orðinn svagur, ef hann er
lengi að ná sér til baka, rétta sig við, það
Pokamaðurinn hnýtir pokahnútinn.
Ljósmynd: Ásgrímur Ágústsson.
Bv. Hvalfell RE 282; smíðað árið 1947 hjá Cook, Welton & Gemmel, Beverley, Englandi; 655 brl. með 1000
ha. gufuvél. Eigandi Mjölnir hf. í Reykjavík.
Bv. Egill Skallagrímsson RE 165, smíðaður árið 1947 hjá Cochrane and Sons Ltd., Selby, Englandi; 654 brl.
með 1000 ha. gufuvél. Eigandi Kveldúlfur hf., Reykjavík. Systurskip Egils Skallagrímssonar voru Elliði, Júlí,
Ingólfur Arnarson o.fl . - Ljósmynd: Ásgrímur Ágústsson.
8 – Sjómannablaðið Víkingur