Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.2010, Síða 41
vantaði Carlsen eitthvað að drekka ann-
að en bjór. Ferskt vatn var ekki að fá
annað en það, sem hann gat safnað
saman úr drykkjarílátum, gamalt og
staðið. Hann skoðaði skipið eftir föng-
um, ástandið hafði ekki batnað.
Miðvikudagsmorguninn 2. janúar
fékk bandaríska flotastjórnin skeyti frá
skipherranum á tundurspillinum John
W. Weeks, þar sem hann segist hafa leyst
Golden Eagle af, loftþrýstingur sé ört
lækkandi, vindurinn um 8 vindstig og
mikill sjór, en bjart yfir. Flying Enter-
prise reki til suðausturs um 2 sjómílur á
klukkustund. Carlsen sendi skeyti til
Isbrandtsen um að nú hefði aukist sjór í
lestum, lest þrjú (þar sem sprungan var)
sé nánast full, halli sé um 65°, en góðar
líkur séu á að skipið haldist á floti. Um
hádegið reyndi skipstjórinn að fá Carl-
sen til að koma yfir í sitt skip, því var
kurteislega hafnað, færi hann frá borði
væri Flying Enterprise orðið „rekald“,
en skipi sínu ætlaði hann, ef nokkur
kostur væri, að koma til hafnar. Reynt
var að koma línu milli skipanna, svo
Carlsen fengi heitan mat, en það
mistókst.
Árla að morgni fimmtudagsins 3.
janúar hoppaði Dacy, stýrimaðurinn fyrr-
nefndi, um borð í dráttarbátinn Turmoil,
sem þá lagði úr höfn í Falmouth undir
stjórn Dan Parker, sem var einn reynd-
asti skipstjórinn á þessu sviði, alhvítur á
hár og skegg, virðulegur og auknefndur
„faðirinn“. Ætlaði hann að siglingin að
Flying Enterprise tæki 36-48 tíma eftir
því hvernig vindurinn blési. Loftvogin
steig og veðrið fór skánandi, vindstigin
voru „bara“ fimm. Turmoil var með
stærstu dráttarbátum á Englandi, 205
fet á lengd, knúinn 3200 hestafla dísel-
vélum, ganghraðinn var 16 sjómílur
og hafði 27 manna áhöfn. Ferðin var
áhættusöm, ekki aðeins vegna veðursins,
heldur einnig vegna björgunarsamning-
sins: „no cure, no pay“, engin björgun,
engin borgun. Þennan dag tókst áhöfn-
inni á Weeks, í annarri tilraun, að koma
mat yfir til Carlsens, dýrindis steik, heitu
kaffi, samlokum og reyndar sígarettum,
sem hann þáði með þökkum, pípureyk-
ingamaðurinn. Carlsen þakkaði fyrir sig,
nú þurfti hann ekki lengur að leita matar
í eigin skipi. Áhyggjur hans voru nógar
samt. Hann vissi vel, að farmurinn hafði
færst mikið til og að skipið seig sífellt
dýpra og dýpra. Um kvöldið lagðist
Carlsen í „hvílu“ sína, þess fullviss, að
Turmoil væri ekki langt undan, saddur í
fyrsta sinni í tæpa viku.
Aðfararnótt föstudagsins 4. janúar
náði Turmoil á staðinn og undirbúningur
að björguninni hófst. Hvernig átti að
koma tógi yfir í Flying Enterprise með
einn mann um borð, sem þurfti að nota
aðra hendina í hallanum
og veltingnum? Fyrsta til-
raunin fór út um þúfur í
morg-unmyrkrinu. Skip-
herra tundurspillisins
sendi skeyti og sagði
m.a., að Flying Enterprise
hallaðist núna um 60-65°,
framhlutinn lægi dýpra,
stýri og skrúfa væru upp
úr sjó, stýrið lemdist til.
Skipið yrði dregið afturá-
bak til að reyna að koma
í veg fyrir meiri leka. Það
tók áhöfnina á Turmoil
tvo tíma að gera klárt
fyrir næstu tilraun, en nú
varð að hafa hraðar hendur, dagsbirtan
varði ekki nema fimm til sex klukku-
stundir. Næsta tilraun var gerð um
áttaleytið, vindur hafði heldur vaxið,
ölduhæðin var allt að 25 fet og skipið
hallaðist í nær 80° þegar verst lét.
Carlsen náði ekki línunni, vindurinn
hreif hana frá honum. Þar sem fram-
hlutinn lá lægra í sjó, var nú ákveðið að
reyna að festa dráttartaugina í stefnið.
Næsta tilraun mistókst líka. Og sú næsta
og sú næsta og sú næsta. Þetta var eins
og að reyna kasta silkiborða 20 metra
milli tveggja ótemja. Í hvert skipti hafði
Carlsen lagt sig í mikla hættu, hann
hafði aðeins aðra hendina lausa. Veðrið
lægði stórlega þegar á föstudaginn leið.
Carlsen vildi halda áfram eins lengi og
unnt væri, Dan Parker skipstjóri líka,
hann mundi samninginn, „engin björg-
un, engin borgun“. Næsta tilraun mis-
tókst líka og Turmoil skreið aftur með
Flying Enterprise. Kröpp alda hafði nær
skellt dráttarbátnum í skutinn á Flying
Enterprise og þegar hann lyftist upp,
stökk stýrimaðurinn Dancy úr brúnni og
náði í neðstu slána í rekkverkinu og hóf
sig um borð. Dráttarbátinn bar frá og
Dancy tókst að vega sig um borð, renn-
blautur var hann og án björgunarvestis.
Hann heilsaði Carlsen og saman staul-
uðust þeir inn í brúna, sem var afdrep
þeirra beggja um sinn.
MÓT-
TÖKURNAR
Strax við komun til Falmouth var þeim
félögum tekið sem hetjum. Sama var uppi
á teningnum í London, en þar hitti hann
aldraða forelda sína, sem boðið hafði verið
frá Danmörku. Í Kaupmannahöfn var hann
hylltur á Ráðshústorginu, í augum Dana
var hann þjóðhetja. Hann gaf sér tíma til
að heimsækja fæðingarbærinn sinn,
Bagsværd. Við komuna til New York ók
hann um götur í opinni bifreið og var
hylltur af tugum þúsunda. Carlsen var
sæmdur mörgum orðum fyrir afrek sitt,
auk margvíslegra annarra viðurkenninga.
Flying Enterprise sekkur.
Sjómannablaðið Víkingur – 41
Félag
skipstjórnarmanna
óskar félagsmönnum sínum og aðstandendum þeirra gleðilegra jóla
og farsældar á komandi ári.
Þökkum samstarfið á líðandi ári.
Félag skipstjórnarmanna
Með fagmennsku og færni í fyrirrúmi
Grensásvegi 13 - 108 Reykjavík
Skipagötu 14 - 600 Akureyri
www.officer.is og www.skipstjorn.is
officer@officer.is og skipstjorn@skipstjorn.is