Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.2014, Blaðsíða 46

46 – Sjómannablaðið Víkingur
Þau eru orðin nokkur árin síðan
kennslubók í siglingafræði kom
út á íslensku en það mun hafa
verið árið 1980 sem siglingafræðibók
Jónasar heitins Sigurðssonar skólastjóra
var endurútgefin. Nú hefur loks ný bók
litið dagsins ljós en lærimeistari okk-
ar skipstjórnarmanna til margra ára,
Guðjón Ármann Eyjólfsson, hefur lokið
við veglega bók sem Siglingastofnun er
útgefandi að.
Frábær upplýsingamiðill
Bókin er löngu tímabær enda hafa nem-
endur í skipstjórnarfræðum orðið að
notast við gamlar bækur og ljósrit í námi
sínu í lengri tíma enda var bók Jónasar
löngu uppseld. Í formála bókarinnar
rekur Guðjón Ármann sögu íslenskrar
siglingafræðibóka þar sem fram kemur
að um er að ræða áttundu siglingafræði-
bókina sem skrifuð hefur verið fyrir ís-
lenska skipstjórnarmenn allt frá árinu
1890. Guðjón Ármann vann að þessu
mikla verki á síðastliðnum fjórum árum
og notaði hann sömu aðferðir og forver-
ar hans við ritun bókarinnar með að að-
laga bókina að því sem kennt er í ná-
grannalöndum okkar.
Bókin, sem skiptist í sex kafla, er í
senn fræðirit og kennslubók sem ætti að
vera til á hverjum stjórnpalli sem og í
bókahillum skipstjórnarmanna. Kollegi
minn einn spurði mig hvort við þyrftum
nokkuð á þessari bók að halda þar sem
við værum búnir að læra fræðin og hefð-
um starfað í áratugi við siglingar, við
ættum að kunna þetta allt. Það er mikið
rétt að fræðin kunna skipstjórnarmenn
en þessi bók er miklu meira en bara
kennslubók. Það er líka gott að geta rifj-
að upp þá þætti siglingafræðinnar sem
menn nota lítið sem ekki neitt. Guðjón
Ármann fléttar skemmtilega saman þeim
tækninýjungum, sem hafa átt sér stað á
síðustu árum í tengslum við siglingar
skipa, gagnlegum fróðleik og síðast en
ekki síst siglingafræðinni. Bókin er því
frábær upplýsingamiðill um þær miklu
breytingar sem orðið hafa á tækjabúnaði
til siglinga skipa á síðari árum sem og
þeim fjölmörgu upplýsingaveitum sem
sjófarendum standa til boða.
DP
Í bókinni er meðal annars fjallað um
staðsetningarkerfi fyrir skip sem menn
hafa undanfarið kynnst í tengslum við
störf við þjónustu við olíuiðnaðinn og
menn hafa í daglegu tali kallað DP sem stendur fyrir Dynamic Positioning
System en hefur nú fengið íslensku þýð-
inguna, „Sívirk læst staðsetning“. Hér er
um að ræða kerfi sem ætlað er að halda
skipinu nákvæmlega á sama stað um
lengri eða skemmri tíma með öllum
þeim skrúfubúnaði sem skip eru búin.
Aðeins eitt íslenskt skip er búið slíkum
búnaði í dag en það er varðskipið Þór.
Virkni þessa aðferðar er rækilega útskýrð
í bókinni.
Guðjón Ármann hefur unnið mikið
þrekvirki með þessari vinnu sinni og á
bókin, sem hefur undirtitilinn „Að sigla
er nauðsyn“, eftir að verða kjarninn að
siglingafræðikennslu sjómanna á kom-
andi árum. Bókin er ríkulega mynd-
skreytt og teiknaði Jóhann Jónsson (Jói
listó), myndlistamaður í Vestmannaeyj-
um, myndirnar eftir forsögn Guðjóns Ár-
manns en Jóhann hefur einnig mynd-
skreytt fjölda bæklinga og bóka í tengsl-
um við öryggismál sjómanna á undan-
förnum árum. Rit- og myndstjórn var í
höndum Helga Jóhannessonar, forstöðu-
manns hjá Siglingastofnun, auk þess sem
hann aðstoðaði við uppsetningu bókar-
innar. Eins og áður hefur komið fram er
það Siglingastofnun Íslands er gefur
þessa bók út og er hún þriðja og síðasta
bókin um stjórn og siglingu skipa eftir
Guðjón Ármann. Áður hafa komið út
bækurnar Stjórn og sigling skipa - sigl-
ingareglur og Leiðarstjórnun skipa. Það
var jafnframt síðasta verk Hermanns
Guðjónssonar siglingamálastjóra að
skrifa formála bókarinnar í nafni Sigl-
ingastofnunar Íslands sem tveimur
dögum síðar fluttist í Samgöngustofu.
Hvaleyrarbraut 27 · 220 Hafnarfjörður
Sími: 564 3338 · Fax: 554 4220
GSM: 896 4964 ·898 2773
Kt.: 621297-2529
Hilmar Snorrason
Að sigla er nauðsyn
Höfundurinn, Guðjón Ármann Eyjólfsson.