Fréttablaðið - 22.09.2022, Blaðsíða 15

Í stefnuræðu sinni á Alþingi í
síðustu viku benti forsætisráð-
herra réttilega á að það eru miklir
umbrotatímar í heiminum og í
okkar eigin þjóðarbúskap.
Við slíkar aðstæður er erfitt að
mæla fyrir stefnu ríkisstjórnar án
þess að stuða einhverja og vekja
deilur um hvernig eigi að mæta
nýjum og stórum áskorunum. En
forsætisráðherra tókst það full-
komlega.
Ástæðan er sú að hún talaði ekki
um pólitíkina, sem slíkir umbrota-
tímar kalla á.
Engin málamiðlun
um fjölþjóðasamvinnu
Flestar þjóðir eru nú að styrkja
hagsmuni sína með ríkari fjöl-
þjóðasamvinnu bæði á sviði
varnarmála og efnahagsmála.
Skoðanakannanir hér heima
sýna að meirihluti þjóðarinnar
vill að lokið verði viðræðum um
mögulega fulla aðild Íslands að
Evrópusambandinu.
Á þessum umbrotatímum var
þögnin eina svarið í stefnuræð-
unni við óskum almennings um
aukna fjölþjóðasamvinnu.
Forsætisráðherra nefndi að
stefnt væri að því að framleiða
allt grænmeti og jafnvel allar
landbúnaðar afurðir hér heima.
Til þess þarf stefnubreytingu, sem
miðar að því að gera landbúnaðinn
að útflutningsgrein.
Þá þyrfti hún að eiga frjálsan
aðgang að mörkuðum. En þær dyr
vill ríkisstjórnin ekki opna. Þetta
er dæmi um snotra hugsun án
pólitískrar stefnu.
Engin málamiðlun í orkumálum
Við þurfum að tvöfalda orkufram-
leiðslu á næstu tuttugu árum til
þess að ná markmiðum um orku-
skipti og eðlilegan hagvöxt.
Í stefnuræðu við upphaf sjötta
þings stjórnarsamstarfsins hefði
mátt ætla að forsætisráðherra lýsti
ákvörðunum um þær virkjanir
sem nauðsynlegar eru til að ná
þessu marki.
Um það ríkti hins vegar algjör
þögn. Í staðinn féllu nokkur falleg
orð um að áform yrðu uppfærð og
hert.
Meðan við höfum setið með
hendur í skauti og ekkert gert í
orkumálum í heilan áratug hafa
Danir orðið forysturíki í grænni
orkuöflun. Við leysum ekki nýjar
áskoranir með forskoti 20. aldar.
Engin málamiðlun
í heilbrigðismálum
Fyrir þremur árum birti ríkis-
stjórnin heilbrigðisáætlun til 2030.
Þar er að finna lausnir á vanda
heilbrigðiskerfisins.
Þessi áætlun er hins vegar ekki
með tímasett markmið. Og hún er
með öllu ótengd við fjárlög og fjár-
málaáætlun. Hún er sem sagt laus
við pólitík. Fyrir vikið er áætlunin
dautt plagg ofan í skúffu og ástand
heilbrigðismála eins og frásagnir
fjölmiðla herma.
Í stefnuræðunni var ekki ein
vísbending um að setja eigi pólitík
í heilbrigðisáætlunina.
Engin málamiðlun
í peningamálum
Ríkisfjármál komu einu sinni fyrir
í stefnuræðunni.
Skuldir ríkissjóðs eru lægra
hlutfall af þjóðarframleiðslu en
Skortur á málamiðlunum
hjá grannríkjunum. Eigi að síður
þurfum við að taka hærra hlutfall
skattpeninga frá velferðarkerfinu
til að borga vexti en grannríkin.
Annað hvort er þetta til marks
um lélega hagstjórn eða alvarlega
gallað peningakerfi.
Eftir fimm ára setu hefði mátt
vænta þess að í stefnuræðu kæmi
fram skýr pólitík um að laga annað
hvort: Hagstjórnina eða brotalöm-
ina í kerfinu. Hvorugt gerðist. Um
þetta heyrðum við ekki eitt orð.
Þetta er stærsta mál íslenskrar
hagstjórnar. Óleyst bitnar það
á þeim fjölmörgu, sem þurfa að
reiða sig á velferðarkerfið. Og það
bitnar á heimilunum og venju-
legum fyrirtækjum, sem ekki hafa
flutt sig úr krónuhagkerfinu.
Djúpur vandi
Drjúgur hluti stefnuræðunnar fór
í að rökstyðja mikilvægi mála-
miðlana fyrir lýðræðið. Allt var
það satt og rétt.
Sérstaka athygli vakti að forsætis-
ráðherra sagði skautunarstjórnmál
engan vanda leysa. Þetta er mikið
rétt. Og sannarlega gott að heyra
leiðtoga vinstra skautsins í íslenskri
pólitík tala þannig.
Ríkisstjórnin hefur hins vegar
ekki verið gagnrýnd fyrir mála-
miðlanir heldur skort á málamiðl-
unum.
Engin málamiðlun hefur verið
gerð um ný nauðsynleg skref í fjöl-
þjóðasamvinnu. Engin málamiðlun
hefur verið gerð um orkuöflun til
orkuskipta. Engin málamiðlun
hefur verið gerð til að leysa grund-
vallarvanda peningakerfisins.
Engin málamiðlun hefur verið gerð
um tímasetningar, skipulag og
fjármagn til að gefa heilbrigðisá-
ætluninni líf.
Öll þessi mál eru leyst með því að
koma í veg fyrir að eitthvað verði
gert eins og varaformaður VG lýsti
réttilega fyrir skömmu.
Skautin taka kyrrstöðu fram
fyrir málamiðlanir um framfarir.
Stefnuræðan endurspeglaði vel
þennan djúpa pólitíska vanda
þjóðarinnar. n
Þorsteinn
Pálsson
n Af Kögunarhóli
MARK AÐURINN ER LÍK A Á NETINU: W W W.FORL AGID. IS
1.490 kr.
690 kr.
1.490 kr.
1.490 kr.
1.490 kr. 1.990 kr.
990 kr.
690 kr.
2.990 kr.
ALLT AÐ
90%
AFSLÁTTUR
99KR
ÓTRÚLEGT
ÚRVAL! OPIÐ 10-19 ALLA DAGA
7. SEPT.- 3. OKT.
Á FISKISLÓÐ 39
FIMMTUDAGUR 22. september 2022 Skoðun 15FRÉTTABLAÐIÐ