Heilbrigðisskýrslur - 07.12.1982, Blaðsíða 42
stjórnun öldrunarmála, er á hinn bóginn rangt að halda að
unnt sé að "uppgötva" einhverja algilda staðla fyrir alla
þjónustuþætti. Þjónusta við aldraða, hverrar tegundar sem hún
er, markast meira og minna af þeim forsendum sem gengið er út
frá og eru til staðar hverju sinni.
Öldrunarþjónustunefnd ítrekar þá skoðun að ekki beri að líta
á hjúkrunarþjónustu eða aðra þætti öldrunarmála sem einangrað
fyrirbæri í þjóðfélaginu. Allar aðgerðir til að bæta aðbúnað
og þjónustu við aldraða verði að taka mið af þjóðfélaginu í
heild og þeim hugmyndum sem uppi eru um mótun þess og þróun.
Kannanir á högum aldraðra sýna einnig að lifnaðarhættir þeirra
eru ekki verulega frábrugðnir háttum annarra aldurshópa.
Fyrir utan lífeyri og fyrirgreiðslu í húsnæðismálum er í lang-
flestum tilvikum ekki þörf annarra aðgerða til þess að tryggja
félagslegt öryggi eldra fólks.
Með hækkandi aldri koma samt fram viss vandamál sem valda nokkrum
hluta aldraðra erfiðleikum. Má þar nefna að samskipti við
aðra minnka, heilsu hrakar og umhverfið er öldruðum oft andstætt.
Það er þess vegna fyrsta verkefni öldrunarþjónustu að reyna að
auðvelda samskipti og skapa félagsleg tengsl meðal aldraðra.
í þeim tilgangi er nauðsynlegt að stuðla að virkum samskiptum
þeirra við ættingja og aðra. Dugi þetta ekki til er brýnt að veita
þeim einhvers konar fyrirgreiðslu eða heimaþjónustu. Vistun á
stofnun er aftur á móti lokaúrræði sem ekki ber að grípa til
nema ekki sé um aðra möguleika að ræða.
Færð hafa verið rök fyrir því að aukin og fjölþættari heima-
þjónusta og önnur aðstoð ætti að geta dregið eitthvað úr þörf
aldraðra fyrir stofnanaþjónustu í framtíðinni. Það má því fast-
lega gera ráð fyrir að þær áætlanir sem birtar eru í þessari
skýrslu um þörf aldraðra fyrir hjúkrunarrými þarfnist endur-
skoðunar á næstu árum. Ennfremur er ljóst að hagur og vel-
ferð aldraðra er ekki eingöngu háð umfangi og gæðum heilbrigð-
is— og félagslegrar þjónustu, heldur eru það fjölmargir aðrir
þættir sem áhrif hafa á heilsufar, afkomu og félagslegt öryggi
aldraðra. Þar má til dæmis nefna atvinnumál, kjaramál og hús-
næðismál. Ef vinna á skipulega að því að bæta úr því ástandi
sem ríkir í málefnum aldraðra í dag, er ekki ólíklegt að umbæt-
40