Rökkur - 01.04.1949, Síða 56
56
ROKKUR
Þetta skip nefndist „Stock-
holmsháxen“.
Owen byggði þá hjólagufu-
skip.
Þð var Svíinn John Erics-
son, sexn smíðaði fyrstur
nothæfa skrúfu í gufuskip.
Nú á dögum þykja ferðlög
á seglskipum yfir Atlantshaf
all-hættuleg. En á fyrstu ár-
um gufuskipanna þóttu ferð-
ir með þeim miklu hættu-
legri. Það var þá talið ganga
sjálfsmorði næst að hætta
sér á þeim milli landa eða
heimsálfa. „Royal Wilham“
var fyrsta skipið, sem notaði
einungis gufuaflið á ferð yfir
Atlantsliafið. Skipið fór frá
Picton í Kanada til London
cg hafði 7 farþega. Flestir
voru fullvissir um að það
færist og kæmist aldrei leið-
ar sinnar.
En Royal William fór
þessa vegalengd á 25 dögum.
Nútima risahafskip komast
þetta á fjórum sólarhring-
um.
Að likindum er „Great
Eastern“ einkennilegasta
skip, sem nokkuru sinni hefir
verið srniðað. Því var hleypt
af stokkunum árið 1858.
Skipið var 207 metra langt,
og var stæi'sta skip heimsins
fram til 1899. I>að var 19.000
smálestir „brutto“.
Sænska stórskipið „Grips-
holm“, sem er í förum milli
Amerku og Svíþjóðar, er
18000 smálestir.
„Great Eastern“ fór 14
sjómílur. Það liafði fimrn
reykháfa, sex nxöstur, bæði
hjól og skrúfu og tók 4000
farþega. Yélarnar höfðu
2.800 hestöfl.
En skipið var illa byggt.
Skipasmíðameistararnir voru
ekki nógu vel að sér. Great
Eastern fór afar illa i sjó,
valt eins og kefli, svo enginn
farþegi vildi ferðast með því
oflar en einu sínni. Svo var
annað. Engar skipakviar gátu
á þeini tímum tekið skip
þetta til eftirlits, og það
komst inn á fáar liafnir.
Great Eastern lagði fyrsta
sæsimann milli Ewópu og
Ameríku árið 1865. En skip-
ið reyndist of stórt fyrir því-
líka starfsemi. Þá var Jxað
gert að veitingaskipi á Missi-
sippi. Það endaði æfi sína
sem koladallur í Gíbraltar.
Skip voru byggð á fvrstu
tímum þar sem skógar voru
nálægir. Þetta viðhorf breytt-
ist er fai'ið var að smiða jám-
skip.
Það var í Skotlandi, sem
skriður komst á það mál.
Við Clyde höfðu skógar
gengið tíl þurðar. Er það bar