Gerðir kirkjuþings - 2021, Síða 12
12 13
Kirkjuþing
Kirkjuþing hefur það hlutverk að setja líkamanum reglur svo limirnir geti starfað eftir
þeim hlutverkum sem þeim er ætlað svo notuð sé myndlíking Páls um kirkjuna.
Kirkjuþingið nú ber þess merki að þjóðkirkjan er í miðju breytingaferli, annars vegar
vegna viðbótarsamkomulagsins og hins vegar vegna nýrra þjóðkirkjulaga. Það sést meðal
annars á því að ráðherra kirkjumála ávarpar þingið ekki eins og venja er til og tillögur liggja
fyrir er varða fjármál sem líta má á sem beinar afleiðingar viðbótarsamkomulags við ríkið
sem kirkjuþing samþykkti haustið 2019. Þjóðkirkjan með kirkjuþing í broddi fylkingar
fetar sig nú til nýrrar hugsunar, nýrra vinnubragða og nýs skipulags. Það er meðal annars
gert í og með þeirri stefnumótunarvinnu sem farið hefur fram en afrakstur hennar birtist
hér á þinginu í nokkrum málum.
Viðfangsefnin eru því næg hjá kirkjunni sem er ekki af þessum heimi þó hún starfi í
þessum heimi.
Á næsta vori verður kosið til kirkjuþings eins og kunnugt er. Ég sé að í málaskrá þessa
kirkjuþings er tillaga að starfsreglum um kjör til kirkjuþings. Ég sé líka að ein umsögn hefur
verið send inn. Undanfarna daga hafa fjölmiðlar vakið athygli á kirkjuþinginu með því að
fjalla um tillögur sem hér liggja fyrir. Það hefur ef til vill verið eitt af úrlausnarefnunum að
koma því á framfæri við fólkið í kirkjunni hvernig skipulagi hennar er háttað og hvernig
lýðræðið virkar innan hennar.
Ég minntist á skipulag. Á síðasta kirkjuþingsfundi þann 4. október síðastliðinn var
samþykkt í annarri umræðu tillaga um stjórnskipan kirkjustjórnarinnar. Hún fjallaði um
að skipta upp miðlægri stjórnsýslu kirkjunnar í annars vegar rekstrarsvið og hins vegar
biskupssvið. Tillagan tók miklum og nauðsynlegum breytingum milli umræðna sem ég
þakkaði og hrósaði kirkjuþingi fyrir. Nú skiptir miklu máli við frekari útfærslu málsins,
sem mér var falið ásamt forseta kirkjuþings, að okkur auðnist að nýta þann mannauð sem
fyrir er á biskupsstofu. Það er að mínu viti vond niðurstaða að stofna til nýrrar skrifstofu,
rekstrarskrifstofu, með tilheyrandi kostnaði. Þó svo þessi tvö svið séu komin til að vera er
nauðsynlegt að þau starfi undir sama þaki, sömu skrifstofu. Sú einstaka þekking sem fyrir
er á biskupsstofu nær þá að nýtast báðum sviðum og flæði milli sviðanna verði mikið og
óheft – kirkjunni til dáða og blessunar. Það stendst enga skoðun, í þeim aðhaldsaðgerðum
sem framundan eru, að stofna til frekari skrifstofukostnaðar. Hitt heldur þurfum við
að nýta hverja krónu til að verja starf kirkjunnar úti á meðal fólksins – sérstaklega úti á
landsbyggðinni. Annað er óverjandi.
Ég bið og vona að þær starfsreglur sem þingfulltrúar samþykkja á þessu þingi verði
kirkjunni til blessunar eins og aðrar þær samþykktir sem hér verða gerðar.
Ég hef fylgst með kirkjuþingskosningum frá unga aldri og veit að skortur hefur verið á
vitneskju um að hver þjóðkirkjumeðlimur getur boðið sig fram til kirkjuþings. Einnig þarf
að finna leiðir til að vekja áhuga fólks á að gefa kost á sér til þingsetu. Nú er lag að láta allar
samþykktir kirkjuþings um lýðræði, kynjakvóta, aldurskvóta og fleira virka í raun. Í þessu
ljósi er einnig mikilvægt að brýna, einfalda og skýra starfshætti og vinnubrögð í kringum
kirkjuþing. Málefnastarf kirkjuþings, verklag og vinnutækni má ekki verða svo tyrfin,
flókin og sértæk að fagkunnáttu þurfi til að geta tekið virkan og skapandi þátt. Lýðræði